[23/9-25/20/2024] Viện Pháp triển khai Chương trình tìm kiếm tài năng sáng tác Truyện tranh khu vực Đông Nam Á
Nằm trong khuôn khổ dự án FEF - Sáng tạo và dự án Công nghiệp Văn hóa và Sáng tạo khu vực “Ngành truyện tranh ở Việt Nam và Campuchia: kết nối kinh nghiệm chuyên môn của Pháp”, Viện Pháp tại Việt Nam triển khai một loạt hoạt động nhằm thúc đẩy sự phát triển của truyện tranh tại Việt Nam. Những hoạt động này bao gồm: kết nối hợp tác giữa các tác giả Pháp và Việt Nam trong lĩnh vực truyện tranh, hỗ trợ các tác giả và nghệ sĩ Việt Nam nâng cao khả năng sáng tạo, phát triển và phân phối truyện tranh có chất lượng, chia sẻ kinh nghiệm giữa các nhà xuất bản, dịch giả Pháp, Việt Nam và Campuchia.
1. Cuộc thi sáng tác truyện tranh
Cuộc thi được phối hợp tổ chức cùng Nhà xuất bản Kim Đồng, dành cho tác giả chuyên và không chuyên là công dân Việt Nam đủ 18 tuổi trở lên đang sinh sống, làm việc, học tập trong và ngoài nước.
- Thời hạn nhận tác phẩm từ ngày 1/6/2024 đến hết ngày 1/11/2024.
- Thí sinh đạt Giải Nhất sẽ được hưởng chuyến đi sang Pháp tham gia Liên hoan truyện tranh Angoulême.
2. Master-classe truyện tranh
Viện Pháp tại Việt Nam và Nhà xuất bản Kim Đồng tổ chức Master-classe sáng tác truyện tranh dưới sự hướng dẫn của các họa sĩ Pháp và Việt Nam có tên tuổi. Kết thúc chương trình, học viên sẽ có cơ hội trình bày một dự án từ 6 đến 10 trang truyện tranh để xuất bản. Chương trình tập trung khai thác các yếu tố cơ bản về nghệ thuật và sáng tạo, cũng như sự đa dạng hóa khả năng sử dụng đồ họa và kể chuyện. Trong số 58 ứng viên, 12 tài năng trẻ trên cả nước đã được hội đồng giám khảo Pháp-Việt lựa chọn.
- Thời gian : từ ngày 23.09.2024 đến 27.09.2024
- Địa điểm: Nhà xuất bản Kim Đồng, 55 Quang Trung, Nguyễn Du, Hai Bà Trưng, Hà Nội
Giới thiệu các họa sĩ hướng dẫn :
Maxime PÉROZ
Maxime Péroz, sinh năm 1973 tại Montbéliard, từ nhỏ đã sớm tiếp cận với thế giới truyện tranh nhờ người chú của mình, người đặt mua tạp chí Métal Hurlant hàng tháng. Qua đó, anh khám phá ra các tác giả có tầm ảnh hưởng lớn như Moebius. Sau khi tốt nghiệp trường Đại học Mỹ thuật Besançon và trường Nghệ thuật Trang trí Strasbourg, Maxime đã chọn hướng đi minh họa sách thiếu nhi. Tại Nhà xuất bản Paquet, anh đã sáng tạo nên thế giới kỳ ảo của "L’Odyssée du Temps" (Tạm dịch : Cuộc phiêu lưu của thời gian), hợp tác cùng Michèle Graveline viết kịch bản, với bốn tập được phát hành từ năm 2002 đến 2004. Năm 2010, anh tiếp tục ghi dấu với cuốn "Guide de survie en milieu alimentaire hostile" (Tạm dịch : Hướng dẫn sinh tồn trong môi trường thực phẩm khắc nghiệt), NXB Bamboo, và sau đó tham gia vào tác phẩm "Vies Tranchées" (tạm dịch : Những cuộc đời bị cắt ngang), NXB Delcourt.
Clément BALOUP
Clément Baloup lớn lên giữa Corsica, Tahiti, miền Nam nước Pháp và Guyana. Sau khi theo học Mỹ thuật Ứng dụng tại Marseille, rồi tiếp tục học Mỹ thuật ở Angoulême và Hà Nội, anh đã cho ra mắt truyện tranh đầu tiên vào năm 2004. Anh khai thác những số phận bị cuốn vào những hoàn cảnh hỗn loạn, từ vấn đề nhập cư (trong bộ truyện đoạt giải tại Angoulême Mémoires de Viet kieu do La Boîte à Bulles xuất bản), đến những nỗi đau do chiến tranh (như trong tác phẩm Les Filles du Kurdistan cộng tác với M. Sauloy, NXB Steinkis) và cả các chủ đề xã hội (như Les Fralib, câu chuyện về một hợp tác xã công nhân Provençal đấu tranh chống lại gã khổng lồ Unilever, đăng trên tạp chí XXI), sự quan tâm đến vấn đề môi trường qua tiểu sử của John Muir (J'aurai pu devenir millionnaire j'ai choisi d'être vagabond, dựa theo tác phẩm của Alexis Jenni, NXB Paulsen).
Công việc ghi lại hiện thực đã đưa anh từ Hoa Kỳ đến Đài Loan qua Dubai và Hồng Kông. Hiện tại, anh sống ở Marseille và thường xuyên giảng dạy kỹ thuật kể chuyện tại các trường nghệ thuật và đại học. Truyện tranh của anh đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ như tiếng Đức, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Latin, tiếng Trung, tiếng Ý và tiếng Anh, và đã được đưa vào chương trình giảng dạy của một số trường đại học danh tiếng, bao gồm Harvard (Hoa Kỳ) và Đại học Melbourne (Úc).
Tạ Huy Long
Tạ Huy Long sinh năm 1974, tốt nghiệp khoa Nội thất đại học Mỹ Thuật công nghiệp. Là tác giả tủ sách tranh truyện Lịch sử, Dân gian, Đồng dao Việt Nam tiêu biểu như: Lược sử nước Việt bằng tranh, Lĩnh Nam chích quái, Dế mèn phiêu lưu ký, Cửa sổ....đồng thời có những triển lãm: Ngày xưa tôi là.. Truyện tranh Việt Nam (ở Angouleme), Tôi vẽ tôi, Chạm tới những thế giới ở VCCA - Trung tâm nghệ thuật đương đại Vincom (Hà Nội). Hiện đang làm việc ở NXB Kim Đồng.
Nguyễn Thành Phong
Nguyễn Thành Phong là đồng sáng lập và giám đốc sáng tạo của Phong Dương comics. Anh là tác giả truyện tranh, họa sĩ minh họa, nhà thiết kế đồ chơi nghệ thuật và giám đốc nghệ thuật/sáng tạo (lĩnh vực truyện tranh - minh họa và hội họa) cộng tác cùng nhiều nhà xuất bản, công ty và tổ chức như Nike, Samsung, Ford, Sofitel Metropole, RMIT, UNESCO. Nguyễn Thành Phong đã nhận được nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế, trong đó phải kể đến giải thưởng đặc biệt của ban giám khảo dành cho tác phẩm nghệ thuật xuất sắc nhất trong Cuộc thi Truyện tranh và Hoạt hình cho giới trẻ Châu Á năm 2011 (Quý Dương, Trung Quốc), giải Bạc Manga Quốc tế lần thứ 9 năm 2016 (Nhật Bản). Một số tác phẩm của anh được nhiều người biết đến: Sát thủ đầu mưng mủ (sách tranh minh họa các thành ngữ Việt Nam đương đại), Nghĩ trước khi bấm còi (loạt hoạt hình về các vấn đề giao thông), Hà Nội - Thành phố của tôi, Long thần tướng...
Thể loại truyện tranh anh yêu thích nhất là truyện tranh thể nghiệm như chân dung tự sự và tự truyện. Anh miêu tả lối sống của người Việt ngày nay, cách họ hòa hợp giữa truyền thống và hiện đại hóa, cũng như thái độ của họ đối với những sự thích nghi này. Anh cũng đam mê truyện tranh lịch sử Việt Nam với tác phẩm nổi bật nhất là Truyền thuyết Long Thần Tướng.
3. Workshop nâng cao năng lực cho dịch giả truyện tranh trẻ Việt Nam và Campuchia
Việc dịch truyện tranh đòi hỏi một kỹ năng đặc biệt. Để khuyến khích các dịch giả trẻ vào lĩnh vực này, chương trình dự kiến tổ chức 10 workshop với sự góp mặt của các tác giả, họa sĩ minh họa và biên tập viên từ Pháp, cùng các dịch giả đến từ Việt Nam và Campuchia để chia sẻ kinh nghiệm. Các workshop sẽ bao gồm cả lý thuyết và thực hành,diễn ra cả trực tuyến lẫn trực tiếp. Mỗi học viên sẽ có cơ hội dịch truyện tranh và trao đổi kinh nghiệm với các dịch giả hướng dẫn. Sau khi kết thúc chương trình, các tác phẩm do học viên dịch sẽ được các nhà xuất bản đối tác của dự án phát hành.
Những buổi workshop đầu tiên sẽ diễn ra từ ngày 30/09 đến ngày 02/10/2024 tại Nhà xuất bản Kim Đồng, 55 Quang Trung, Hà Nội.
4. Hội thảo chuyên đề dành cho các nhà xuất bản truyện tranh Pháp - Việt Nam - Campuchia
Đáp ứng nhu cầu được đào tạo về xuất bản truyện tranh của các nhà xuất bản địa phương, hội thảo chuyên đề sẽ cung cấp những kiến thức chuyên sâu về kỹ thuật thiết kế và dàn trang truyện tranh, lĩnh vực mà Pháp có nhiều kinh nghiệm.
Sự kiện được tổ chức tại Phnom Penh từ ngày 23 đến ngày 25 tháng 10 năm 2024, với sự hỗ trợ của Văn phòng Xuất bản Quốc tế Pháp (BIEF). Hội thảo sẽ tập trung vào các quan điểm và trao đổi về xuất bản truyện tranh ở cả Pháp, Việt Nam và Campuchia. Nhiều chủ đề thú vị sẽ được thảo luận, bao gồm xu hướng hiện tại, giải thưởng và sách bán chạy nhất ở Pháp; cũng như một cái nhìn tổng quan về sự đa dạng của truyện tranh Pháp dành cho cả trẻ em lẫn người lớn: truyện tranh hư cấu, tiểu thuyết đồ họa, truyện tranh tài liệu, chuyển thể từ tác phẩm kinh điển…
Chương trình có sự tham gia của các nhà xuất bản và tác giả người Pháp: Charlotte Moundlic, Giám đốc Nghệ thuật NXB Rue de Sèvre; François Le Bescond, Giám đốc xuất bản Dargaud France; và Wandrille LEROY, tác giả, biên tập viên truyện tranh và giảng viên tại Học viện Delcourt.
5. Fast-track tại Liên hoan Angoulême
Năm nhà xuất bản từ Việt Nam và Campuchia, cùng với một số họa sĩ truyện tranh tài năng, sẽ được mời tham dự Festival d’Angoulême— liên hoan truyện tranh tiếng Pháp lớn nhất thế giới về danh tiếng và quy mô. Sự kiện này sẽ mang đến cho họ cơ hội khám phá sự phong phú của truyện tranh Pháp cũng như tiềm năng kinh tế đang phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực này.
Như Hạnh
* Nguồn: Thông cáo báo chí của Viện Pháp