Grooming – Phơi bày bộ mặt của màn kịch thao túng tâm lý đáng sợ!

Grooming là một vấn nạn đang ngày càng trở thành mối lo ngại lớn trong xã hội hiện đại. Đằng sau sự mờ ám của những mối quan hệ bề ngoài là sự thao túng và lạm dụng tinh thần, mục đích cuối cùng là lợi dụng tình dục. Không giới hạn về độ tuổi hay địa vị xã hội, grooming đe dọa đến sự ngây thơ của những tâm hồn vô tội.

Grooming là gì?

Grooming là chuỗi các hành vi thao túng tinh vi nhằm xây dựng mối quan hệ với mục đích xâm hại tình dục. Nạn nhân có thể là bất kỳ ai, từ trẻ em thơ ngây, vị thành niên non nớt đến cả những người lớn yếu thế.

Điểm chung trong các vụ án grooming thường là sự chênh lệch quyền lực, được tạo ra bởi khoảng cách tuổi tác hay địa vị xã hội. Kẻ xâm hại lợi dụng sự chênh lệch này để thao túng, lừa dối lòng tin của nạn nhân, khiến họ dần phụ thuộc và dễ dàng bị kiểm soát.

Thời gian qua, một bạn cựu học sinh cấp 3 trường Nguyễn Thiện Thành (Trà Vinh) đã lên tiếng tố cáo thầy giáo cũ từng có hành vi tấn công tình dục mình cách đây 6 năm.

Bài đăng trên facebook của nạn nhân bị chính thầy giáo khống chế lợi dụng tình dục

Trong bài tố cáo, bạn nam nhấn mạnh yếu tố chênh lệch quyền lực và sự yếu thế của mình khi thầy giáo là một giáo viên uy tín ở tỉnh. Sau khi nạn nhân này lên tiếng, có rất nhiều các bạn khác cũng bắt đầu tố cáo hành vi của “thầy giáo” này.

Sau hành động tố cáo ấy, nhiều nạn nhân tại trường cấp 3 Nguyễn Thiện Thành cũng đồng loạt lên tiếng

Bên cạnh việc “trá hình” dạy thêm tận tình để thực hiện hành vi đồi bại, “thầy” cũng có các hình thức uy hiếp và đe dọa nạn nhân làm theo ý mình. Những hành động đụng chạm vô ý thường xuyên diễn ra và “thầy” luôn bình thường hóa hành vi này với học trò.

Những đặc điểm được đề cập là những dấu hiệu thường thấy ở kẻ có hành vi grooming. Tuy nhiên không phải ai có những đặc điểm này đều là kẻ xâm hại. Và cũng có những kẻ che giấu hành vi của mình rất tinh vi.

Môi trường học đường, với sự tương tác thường xuyên giữa giáo viên và học sinh, cũng tiềm ẩn nguy cơ grooming do sự chênh lệch quyền lực và lòng tin mà học sinh dành cho giáo viên. Nó tạo cơ hội cho kẻ xâm hại lợi dụng lòng tin và sự thiếu hiểu biết của học sinh để thực hiện hành vi đồi trụy.

Grooming đã xuất hiện trong xã hội như thế nào?

Từ thế kỷ 13, “groom” chỉ đơn thuần mang nghĩa “cậu bé” hoặc “người hầu”. Trải qua bao thăng trầm, đến thế kỷ 17, nó được sử dụng để gọi những người chăm sóc ngựa, gắn liền với hành động “chải chuốt”. Bên cạnh đó, “groom” còn được dùng để ám chỉ sự chuẩn bị cho một cuộc thi.

Trước kia, grooming không có ý xấu mà chỉ là từ để chỉ sự chải chuốt lông cho thú cưng mà thôi!

Theo cựu đặc vụ FBI Kenneth Lanning, vào những năm 1970, một nhóm các nhà điều tra đã sử dụng thuật ngữ này để mô tả hành vi thao túng tinh vi của kẻ xâm hại tình dục trẻ em. Khi ấy, vấn đề này vẫn còn vô cùng mới mẻ và thiếu sự quan tâm đúng mức từ cộng đồng.

Năm 1985, tờ Chicago Tribune đã sử dụng “grooming” để miêu tả thủ đoạn của những kẻ ấu dâm. Cùng với sự bùng nổ của Internet vào những năm 90, các vụ việc dụ dỗ trẻ vị thành niên ngày càng gia tăng, biến “grooming” trở thành thuật ngữ phổ biến để chỉ hành vi này.

Ngày nay, “grooming” là để chỉ hành vi thao túng tinh vi, gieo rắc mầm mống tội ác và tổn thương cho những tâm hồn non nớt.

Giải mã “Grooming” và thủ đoạn của kẻ xâm hại

Trong Grooming, kẻ xâm hại như một con sói đội lốt người, len lỏi vào cuộc sống nạn nhân, từng bước gieo rắc mầm mống tội ác và tổn thương.

Grooming thường trải qua 4 giai đoạn

Tiếp cận

Kẻ xâm hại tạo dựng hình ảnh thân thiện, quan tâm, thường xuyên xuất hiện trong cuộc sống nạn nhân. Họ có thể là người hàng xóm, giáo viên, huấn luyện viên, hoặc thậm chí là người thân.

Tạo dựng lòng tin

Kẻ xâm hại dành thời gian lắng nghe, chia sẻ, thấu hiểu nạn nhân, tạo dựng sự tin tưởng và phụ thuộc. Họ thường xuyên khen ngợi, động viên, khiến nạn nhân cảm thấy được quan tâm và trân trọng.

Tách biệt

Kẻ xâm hại cô lập nạn nhân khỏi những người thân yêu, gieo rắc nghi ngờ, khiến nạn nhân chỉ tin tưởng và phụ thuộc hoàn toàn vào họ.

Kiểm soát

Khi đã nắm giữ hoàn toàn lòng tin và sự phụ thuộc của nạn nhân, kẻ xâm hại bắt đầu thực hiện hành vi xâm hại tình dục, thể chất, đồng thời đe dọa, trừng phạt nếu nạn nhân dám phản kháng.

Quá trình những kẻ grooming gây ra tội ác

Tâm lý và chiến lược của kẻ groomer

• Hiểu rõ tâm lý: Kẻ xâm hại thường có khả năng thấu hiểu tâm lý nạn nhân, đặc biệt là những trẻ em thiếu thốn tình cảm, cô đơn, hoặc có hoàn cảnh gia đình khó khăn.
• Kiên nhẫn: Kẻ xâm hại có thể dành nhiều tháng, thậm chí nhiều năm để thực hiện hành vi grooming, từng bước thao túng và kiểm soát nạn nhân.
• Sử dụng mạng xã hội: Mạng xã hội là công cụ đắc lực cho kẻ xâm hại tiếp cận và thao túng nạn nhân, đặc biệt là trẻ em.
• Biệt hóa thủ đoạn: Kẻ xâm hại có thể sử dụng nhiều thủ đoạn khác nhau, tùy thuộc vào từng nạn nhân và hoàn cảnh cụ thể.

Các hình thức thường gặp của Grooming

Grooming xuất hiện trong cuộc sống nạn nhân qua nhiều hình thức tinh vi, ẩn náu cả trên thế giới ảo và thực tế. Hiểu rõ các “ma trận” này là chìa khóa để bảo vệ bản thân và những người xung quanh.

Grooming trực tuyến – Mạng nhện vô hình trong thế giới ảo

Nền tảng “mồi nhử”: Mạng xã hội, trò chơi trực tuyến, diễn đàn – nơi kẻ xâm hại ẩn mình, tiếp cận và thao túng trẻ em.

Thủ đoạn “nhện giăng tơ”:

• Tạo dựng hình ảnh “người bạn hoàn hảo”: Kẻ xâm hại giả vờ quan tâm, thấu hiểu, chia sẻ sở thích để lọt vào lòng tin nạn nhân.
• Sử dụng ngôn ngữ ngọt ngào, hứa hẹn: Kẻ xâm hại vẽ ra viễn cảnh tương lai tươi sáng, hứa hẹn giúp đỡ, bảo vệ nạn nhân.
• Dần dần “lột bỏ lớp vỏ bọc”: Khi đã chiếm được lòng tin, kẻ xâm hại bắt đầu tiết lộ những thông tin cá nhân nhạy cảm, tạo áp lực và đe dọa nạn nhân.
• Lợi dụng điểm yếu: Kẻ xâm hại khai thác những bí mật, điểm yếu của nạn nhân để tống tiền, ép buộc thực hiện hành vi đồi trụy.

Grooming thường xuất hiện dưới hình thức nào?

Grooming trực tiếp – Nguy hiểm tiềm ẩn trong đời thực

Tình huống “mồi nhử”: Gia đình, trường học, môi trường làm việc – nơi kẻ xâm hại lợi dụng lòng tin và sự thiếu cảnh giác.

Thủ đoạn “săn mồi”:

• Tạo dựng hình ảnh “người có uy tín”: Kẻ xâm hại có thể là giáo viên, huấn luyện viên, người thân, lợi dụng vị trí và ảnh hưởng để tiếp cận nạn nhân.
• Gây dựng mối quan hệ thân thiết: Kẻ xâm hại dành thời gian quan tâm, giúp đỡ, tạo dựng sự tin tưởng và phụ thuộc của nạn nhân.
• Cô lập nạn nhân khỏi người thân: Kẻ xâm hại gieo rắc nghi ngờ, khiến nạn nhân chỉ tin tưởng và phụ thuộc vào họ.
• Lợi dụng hoàn cảnh khó khăn: Kẻ xâm hại hỗ trợ tài chính hoặc tinh thần, khiến nạn nhân mang ơn và dễ dàng bị thao túng.

Làm thế nào để có thể nhận biết các dấu hiệu của Grooming?

Việc nhận diện những dấu hiệu cảnh báo từ cả nạn nhân và kẻ xâm hại là bước đầu tiên để ngăn chặn hành vi Grooming nguy hiểm này.

Dấu hiệu từ phía nạn nhân

• Thay đổi hành vi và tâm lý: Nạn nhân có thể trở nên lo lắng, trầm cảm, dễ cáu kỉnh, hoặc xa lánh mọi người. Kết quả học tập, hoạt động vui chơi giải trí cũng có thể bị ảnh hưởng.
• Những bí mật hoặc mối quan hệ không rõ ràng: Nạn nhân có thể trở nên bí mật, lén lút, hoặc có những mối quan hệ mà họ không muốn chia sẻ với gia đình hay bạn bè.
• Thay đổi ngoại hình: Nạn nhân có thể ăn mặc hở hang hơn bình thường, hoặc có dấu hiệu bị tổn thương trên cơ thể.

Dấu hiệu từ phía kẻ xâm hại

• Hành vi kiểm soát, chi phối: Kẻ xâm hại có thể cố gắng kiểm soát mọi khía cạnh trong cuộc sống của nạn nhân, bao gồm việc đi lại, giao tiếp, và hoạt động trên mạng xã hội.
• Sự quan tâm quá mức và không phù hợp: Kẻ xâm hại có thể dành nhiều thời gian và sự quan tâm cho nạn nhân, vượt quá mức độ bình thường của một người bạn hay người thân.
• Hành vi lạm dụng: Kẻ xâm hại có thể có những hành vi lạm dụng tình dục, thể chất hoặc tinh thần đối với nạn nhân.

Những hậu quả nặng nề mà Grooming cho nạn nhân

Nạn nhân grooming mang trên mình gánh nặng tâm lý vô cùng nặng nề. Nỗi ám ảnh, lo âu, trầm cảm, rối loạn stress sau sang chấn (PTSD) như bóng ma ám ảnh, khiến họ mất niềm tin vào cuộc sống và bản thân.

Nạn nhân thường gặp khó khăn trong việc tin tưởng và xây dựng các mối quan hệ mới, dẫn đến tình trạng cảnh giác và xa lánh xã hội. Niềm tin vào con người cũng dần sụp đổ, dẫn đến khó khăn trong việc xây dựng và duy trì các mối quan hệ.

Chúng ta sẽ không thể tưởng tượng được nỗi đau mà nạn nhân bị grooming phải chịu đựng

Hơn thế nữa, grooming còn để lại những hậu quả nghiêm trọng về thể chất. Nạn nhân có thể bị xâm hại tình dục, dẫn đến mang thai ngoài ý muốn, bệnh lây truyền qua đường tình dục và các tổn thương về thể chất khác. Lạm dụng chất kích thích để giải tỏa nỗi đau cũng là con đường mà nhiều nạn nhân lựa chọn, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Phòng tránh và ứng phó với Grooming

Để phòng tránh và ứng phó với grooming, cần có sự tham gia hợp tác từ các gia đình, trường học, cộng đồng và các cơ quan chức năng.

Gia đình cần giáo dục trẻ em về các ranh giới cá nhân và khuyến khích chia sẻ mọi vấn đề một cách trung thực và không sợ bị phán xét. Họ cũng nên giám sát các hoạt động trực tuyến của trẻ và hướng dẫn cách sử dụng Internet an toàn.

Trường học và cộng đồng có trách nhiệm tăng cường nhận thức thông qua các chương trình giáo dục về grooming và các biện pháp phòng tránh. Các cơ sở giáo dục cần xây dựng các chính sách rõ ràng về tương tác giữa giáo viên và học sinh, bao gồm việc đào tạo giáo viên nhận biết và đối phó với các tình huống đáng ngờ.

Chính phủ và các cơ quan pháp luật cần thúc đẩy việc ban hành và thực thi các luật bảo vệ trẻ em khỏi grooming, cũng như tăng cường biện pháp xử lý và phòng ngừa. Họ cần hỗ trợ các tổ chức phi chính phủ và cộng đồng trong việc giám sát và điều tra các vụ việc liên quan đến grooming, bảo vệ nạn nhân và đảm bảo rằng những kẻ phạm tội sẽ bị trừng phạt thích đáng.

Mỗi cá nhân cũng nên nâng cao nhận thức về grooming, biết cách nhận diện các dấu hiệu và hành động kịp thời khi phát hiện các hành vi đáng ngờ. Họ cần có sự chuẩn bị sẵn sàng và sẵn sàng hỗ trợ những người xung quanh khi cần thiết. Chỉ thông qua sự hợp tác chặt chẽ của tất cả các bên, chúng ta mới có thể ngăn chặn và giảm thiểu những tác động tiêu cực của grooming đối với cộng đồng và xã hội.

Kết luận

Trên thế giới này, sự xuất hiện của grooming không chỉ là một vấn đề cá nhân mà là một mối đe dọa đối với toàn xã hội. Quá trình thao túng và lạm dụng tình dục này đã và sẽ để lại những vết thương tâm lý sâu sắc cho các nạn nhân, làm lung lay niềm tin và sự hòa nhập của cả cộng đồng. Hãy cùng nhau đứng lên và hành động, để mỗi người đều có thể sống trong một môi trường không bị đe dọa bởi những hành vi độc hại này.

Nguồn: Vũ Ngọc Mỹ - Học viện Gen-Z