Nhà báo Ngự Miêu phân tích điều bất thường trong khủng hoảng truyền thông của Nhã Nam

Vụ khủng hoảng truyền thông của Nhã Nam trong việc mà tác giả Đặng Hoàng Giang thông báo dừng hợp tác trở thành cao trào khi xuất hiện những lời đồn đoán về nghi vấn quấy rối tình dục tại nhà xuất bản này. Vậy đâu mới là sự thật? Còn tôi, tôi nói rằng ở đây có thể chỉ là một kịch bản và công chúng thì đang được dẫn dắt bởi những người làm truyền thông chuyên nghiệp.

Đầu tiên thì chúng ta nói lại câu chuyện khủng hoảng truyền thông của Nhã Nam một chút. Cụ thể là cách đây 3 ngày, trên trang FB cá nhân của mình, tác giả Đặng Hoàng Giang thông báo về việc ông sẽ dừng hợp tác với NXB Nhã Nam.

Trong 9 năm qua, tác giả Đặng Hoàng Giang và NXB Nhã Nam đã đồng hành để cho ra đời 5 đầu sách, đem hàng trăm nghìn ấn bản tới tay bạn đọc. Đó là các tác phẩm: Bức xúc không làm ta vô can; Thiện, Ác và Smartphone; Điểm đến của cuộc đời; Tìm mình trong thế giới hậu tuổi thơ; Đại dương đen....

Nói như thế để hiểu, sự gắn kết trong hợp tác giữa 2 bên này đã khá dài, họ đã giúp nhau phát triển rất tốt trong 9 năm qua. Nhờ tác giả mà nhà xuất bản đã có nhiều những ấn phẩm ăn khách; và ngược lại, cũng nhờ NXB mà tác giả tìm được nhiều bạn đọc và khách hàng hơn cho các đầu sách của mình. Gần như là nhắc tới tác giả Đặng Hoàng Giang thì người ta không thể không nhắc tới NXB Nhã Nam, và ngược lại.

Vì thế, việc mà tác giả này bất ngờ thông báo việc chấm dứt hợp tác giữa ông và Nhã Nam gần như được cho là một sự kiện đặc biệt khiến dư luận quan tâm. Trong bài đăng của mình trên trang cá nhân FB, tác giả này không nói rõ lý do vì sao chấm dứt hợp tác. Thậm chí, ông vẫn khẳng định rằng tin tưởng và an tâm với chất lượng của các khâu sản xuất và phát hành của Nhã Nam, cũng như hài lòng với khía cạnh tài chính của sự hợp tác. Ông chỉ nói lấp lửng rằng lý do dừng hợp tác là vì một lý do khác....

[caption id="attachment_8476" align="aligncenter" width="669"] Bài đăng thông báo về việc dừng hợp tác với Nhã Nam trên trang FB cá nhân tác giả Đặng Hoàng Giang[/caption]

Ngay sau khi sự việc này trở thành đề tài quan tâm của dư luận, thì xuất hiện một số thông tin cho rằng lý do mà tác giả Đặng Hoàng Giang quyết định rời xa Nhã Nam là vì ông bức xúc và thể hiện quan điểm của mình trước một hành vi được cho là quấy rối tình dục từ một lãnh đạo tại Nhã Nam. Tất nhiên, thông tin này chưa được kiểm chứng và cũng không phải là từ phát ngôn hoặc bài đăng nào của tác giả Đặng Hoàng Giang đến giờ phút này.

Thế nhưng, dường như tin đồn này là có thật hoặc có căn cứ. Bởi khi vào trang FB cá nhân của tác giả Đặng Hoàng Giang thì người ta thấy trong liên tiếp 2 ngày (11 và 12 tháng 4) ông này đã đăng liên tiếp 2 bài đăng có nội dung chủ đề liên quan đến vấn đề quấy rối tình dục.

Sau 2 bài đăng đó thì đến bài thông báo dừng hợp tác với Nhã Nam. Qua vấn đề này, thì dư luận dường như càng có cớ hơn để tin rằng, việc tác giả Đặng Hoàng Giang dừng hợp tác với Nhã Nam vì lý do liên quan đến quấy rối tình dục là có thật.

Tiếp đến, khi dư luận vẫn đang xôn xao bàn tán thì sáng hôm nay 18/4 trên Fanpage chính thức của NXB Nhã Nam xuất hiện một bài viết với nội dung giải thích về sự việc và cho rằng chỉ là hiểu lầm, đó chỉ là thông tin sai lệch. Nội dung bài viết được cho là của chính ông Nguyễn Nhật Anh - Giám đốc Công ty Cổ phần Văn hóa và Truyền thông Nhã Nam.

Sự việc thực sự trở thành cao trào sau khi bài viết này xuất hiện. Nhiều người khẳng định rằng sự việc tac giả Đặng Hoàng Giang ngừng hợp tác với Nhã Nam vì lý do liên quan đến yếu tố quấy rối tình dục là có thật.

[caption id="attachment_8477" align="aligncenter" width="750"] Bài đăng trên Fanpage của Nhã Nam được cho là lời xin lỗi cá nhân của ông Nguyễn Nhật Anh.[/caption]

Tiếp tục diễn biến, đến khoảng 20h tối ngày hôm nay 18.4, cũng trên chính fanpage của Nhã Nam xuất hiện bài viết mới. Nội dung bài viết này cho biết: họ xác nhận việc dừng hợp tác với tác giả Đặng Hoàng Giang; đồng thời cũng đã tạm thời ngừng vị trí công tác của Nguyễn Nhật Anh (Tổng Giám Đốc) để có thời gian xem xét xác minh về sự việc. Đối với bài đăng về lời xin lỗi cá nhân của ông Nguyễn Nhật Anh thì cũng đã được gỡ bỏ.

Vâng, và đó là toàn bộ những diễn biến liên quan đến câu chuyện được cho là khủng hoảng truyền thông của Nhã Nam trong vài ba ngày vừa qua. Đến thời điểm hiện tại, thực hư câu chuyện như nào vẫn chưa được thông tin hoặc lên tiếng cụ thể từ các bên. Tất cả vẫn chỉ đều là những lời đồn, và dư luận hoặc chính chúng ta đều có quyền tin rằng câu chuyện này hoàn toàn có thể chỉ là một kế hoạch.

[caption id="attachment_8478" align="aligncenter" width="2028"] Nội dung bài đăng được chg là phát ngôn chính thức trên fanpe của Nhã Nam[/caption]

Vậy kế hoạch đó có thể giả thuyết như thế nào? Xin đưa ra một vài dữ liệu sau đây để các bạn phần nào hiểu câu chuyện hơn và sẽ đỡ bị dẫn dắt câu chuyện này hơn.

Thứ nhất, tác giả Đặng Hoàng Giang chưa có công bố chính thức nào về lý do ông dừng hợp tác với Nhã Nam; và lời tó liên quan đến quấy rối tình dục cũng chưa được ông hay Nhã Nam xác nhận.

Thứ 2, trước khi đăng tải thông tin dừng hợp tác, tại sao ông Đặng Hoàng Giang lại "dọn đường dư luận" trước bằng 2 bài đăng với chủ đề về quấy rối tình dục? Phải chăng chính ông cũng biết được là ông đang làm gì, và các bước đi của ông được tính toán rất kĩ về hiệu ứng dư luận và chiến lược về truyền thông?

Thứ 3, tại sao lại dễ dàng có bài đăng trên fanpage của Nhã Nam, bài đăng được cho là của cá nhân ông Nguyễn Nhật Anh? Trong bài đăng này, ông Nguyễn Nhật Anh bác bỏ nghi vấn về quấy rối tình dục nhưng lại xác nhận là có một vài sự hiểu lầm có thể diễn ra trong hành vi và ứng xử của ông với một nhân vật "cô" nào đó?

Thứ 4, đến tối thì có bài đăng khác được cho là "phát ngôn chính thức" của Nhã Nam về sự việc liên quan. Tại sao mọi việc đang diễn ra rất trơn tru và có tính logic của một kế hoạch về chiến lược  truyền thông như vậy?

Vậy kế hoạch đó có thể giả thuyết như thế nào? Tôi không biết, không chắc chắn và không kết luận gì. Tuy nhiên, để các bạn đang học và tìm hiểu về truyền thông và khủng hoảng truyền thông, tôi đưa ra một vài tình huống giả định để các bạn lấy làm kiến thức áp dụng nhé:

Giả thuyết thứ nhất: tác giả và nhà xuất bản đã có quyết định dừng hợp tác với nhau nhưng là trên tinh thần thiện chí, sau đó họ quyết định là cùng nhau tạo ra một cái drama - để làm một cái truyền thông mạnh mẽ cho cả 2 bên. Tuy nhiên, tôi không thấy giả thuyết này ấn tượng lắm, cũng không nhiều khả năng lắm.

Vậy giả thuyết thứ 2 là gì?

Đó là có một kế hoạch bí ẩn nào đó được lên kế hoạch và bắt đầu từ phía tác giả. Ông này có thể có một căn cứ nào đó nhất định, từ đó tạo thành một câu chuyện và dùng sức ảnh hưởng của bản thân để tạo thành một hiệu ứng. Hiệu ứng đó tích cực cho cá nhân ông và lại là tiêu cực cho bên còn lại.

Về phía NXB, sau khi nhận một gậy tấn công từ phía đối thủ, họ đã mất một thời gian ngắn để kịp bình tĩnh lại và nhận ra chuyện gì đang đến với họ. Và thế là họ cũng lên phương án, thay vì tìm cách xử lý khủng hoảng thì họ lại đang mượn chính vấn đề này để tạo ra một câu chuyện truyền thông mới. Điều này được gọi là xử lý khủng hoảng bằng cách tạo ra khủng hoảng.

Tất nhiên, cả 2 giả thuyết bên trên chỉ là giả thuyết và tôi không nói rằng nó đang được áp dụng trong câu chuyện khủng hoảng lần này của Nhã Nam và tác giả Đặng Hoàng Giang.

Tuy nhiên, một lần nữa tôi vẫn hy vọng rằng các bạn trẻ, đặc biệt là những người đang quan tâm đến ngành truyền thông, lĩnh vực xử lý khủng hoảng truyền thông của Nhà báo Ngự Miêu thì các bạn sẽ có thêm nhiều hơn những kiến thức khi theo dõi và phân tích những câu chuyện như thế này.

Nhà báo Xuân Thời

Nhà báo NGỰ MIÊU – Người chia sẻ các câu chuyện & kiến thức về khủng hoảng truyền thông