“Vùng xám” khi sử dụng hình ảnh trẻ em trong quảng cáo

Tương tự như những video đáng yêu về thú cưng như chó mèo hoặc gấu trúc, hình ảnh các em bé dễ thương rất thu hút bởi vì khả năng mang lại năng lượng tích cực cho người xem. Tuy nhiên, đối với khía cạnh truyền thông – quảng cáo, liệu đâu là giới hạn khi sử dụng hình ảnh trẻ em vào mục đích thương mại?

Theo nhà tâm lý học lâm sàng Sam Von Reiche, não bộ con người được thiết kế để yêu thích những thứ nhỏ nhắn và đáng yêu. Do đó, không khó hiểu khi mà trên khắp các mạng xã hội phổ biến như TikTok hoặc Instagram, những hình ảnh hoặc video về các em bé luôn thu hút được lượt xem, tương tác và thảo luận rất cao. Tuy nhiên, đối với người nổi tiếng, việc đăng tải hình ảnh con trẻ không chỉ đơn giản là để chia sẻ, mà đôi khi còn là vì mục đích thương mại.

Đối với nhãn hàng và marketers, việc sử dụng hình ảnh trẻ em trong các hoạt động tiếp thị giúp họ có thể tiếp cận với các bậc phụ huynh và cả các em bé. Không chỉ thế, nếu biết sử dụng đúng cách, thương hiệu có thể tạo ra mối gắn kết cảm xúc và xây dựng brand loyalty xuyên suốt hành trình trưởng thành của các bé.

Việc sử dụng hình ảnh trẻ em trong các hoạt động tiếp thị giúp nhãn hàng có thể tiếp cận với các bậc phụ huynh và cả các em bé.
Nguồn: Getty Images

Thế nhưng, câu hỏi đặt ra lúc này là liệu có những giới hạn nào khi sử dụng hình ảnh trẻ em trong quảng cáo, khi mà các em ấy vẫn còn quá nhỏ để tự đưa ra quyết định? Quan trọng hơn, liệu thương hiệu, marketers và các bậc phụ huynh nên lưu ý những gì khi sử dụng hình ảnh của trẻ em vào mục đích thương mại?

Internet: Nơi tiềm ẩn vô vàn tác động tiêu cực về mặt tâm lý khi đứa trẻ trưởng thành

Theo lời của Sarah – chủ nhân của tài khoản TikTok @mom.uncharted với gần 300.000 người theo dõi với châm ngôn “Kids are not content”, việc sử dụng con cái vào mục đích thương mại thậm chí đang trở thành một lựa chọn nghề nghiệp đối với nhiều người. Dẫu vậy, bất cứ thứ gì cũng đi kèm với mặt trái của nó.

Bobbi Althoff – một influencer sở hữu hơn 7 triệu followers trên TikTok, người đã rất hối hận vì từng thường xuyên đăng ảnh và video về người con gái đầu lòng. Một thời gian sau đó, cô xóa hết thông tin về con gái mình trên tất cả mạng xã hội. Cho đến khi có người con gái thứ hai, Althoff luôn cẩn thận chỉnh sửa các video đăng tải nhằm không để lộ danh tính thật của hai cô con gái. 

Việc sử dụng hình ảnh trẻ em trong quảng cáo đi kèm với rất nhiều mặt trái.
Nguồn: Shutterstock

Nguyên nhân là khi đăng nội dung về cô con gái đầu, Althoff đã choáng váng khi nhận được một số bình luận tiêu cực, thậm chí là xúc phạm đứa con gái bé nhỏ của cô. Với cương vị là nhà sáng tạo nội dung số, Althoff vẫn cảm thấy tổn thương khi đọc những bình luận tiêu cực, ngay cả khi cô đã chuẩn bị tinh thần trước khi xuất hiện trên internet. Vì thế, cô không muốn con gái mình lớn lên và bị tổn thương khi đọc được những bình luận đó. Bởi vì những gì đã đăng tải trên internet sẽ luôn tồn tại, đứa trẻ rồi sẽ trưởng thành và có thể đọc được những bình luận tiêu cực đó. 

Những gì đã đăng tải trên internet sẽ luôn tồn tại, đứa trẻ rồi sẽ trưởng thành và có thể đọc được những bình luận tiêu cực đó.

Theo tiết lộ của Veronica Merritt – chủ kênh TikTok @thismadmama chia sẻ với trang Cosmopolitan, dựa trên lượt views mà cô có thể kiếm được từ 3.000-7.000 USD mỗi tháng. Do tình trạng thể chất và hạn chế về bằng cấp, Veronica không thể kiếm được công việc khác với mức thu nhập tốt hơn. Với công việc này, cô phải chấp nhận đối mặt với hàng loạt bình luận tiêu cực, chỉ trích nhằm vào gia đình cô. Thời gian sau đó, cô bắt đầu hạn chế sự xuất hiện của các con trên mạng xã hội.

Nghiêm trọng hơn, việc công khai hình ảnh và danh tính của trẻ có thể là “miếng mồi ngon” cho những thành phần không tốt trên internet. Vào tháng 02/2024, The New York Times đã đăng tải bài viết hé lộ rằng một số bà mẹ mở tài khoản Instagram cho con gái phải đối mặt với việc bị quấy rối bởi những người đàn ông trưởng thành, lạ mặt có sở thích biến thái trên internet.

“Vùng xám” khi sử dụng hình ảnh trẻ em trong quảng cáo và những điều cần lưu ý

Đến thời điểm hiện tại, việc nên hay không nên cho phép trẻ em tham gia các hoạt động quảng cáo, hoặc đăng tải hình ảnh con trẻ trên mạng xã hội vẫn là chủ đề nhạy cảm mà thương hiệu lẫn các bậc phụ huynh cần phải cẩn trọng.

Điều mà marketers và phụ huynh có thể kiểm soát đó là kiểm tra kỹ càng hình ảnh và video trước khi đăng tải. Một hình ảnh có xuất hiện đồng phục hoặc tên đường có thể dẫn đến những hệ quả khó lường. Bởi vì không ai có thể kiểm soát được một bức ảnh đã đăng tải trên mạng xã hội có thể lan truyền đến đâu, vậy nên việc cẩn trọng là rất cần thiết.

Về khía cạnh pháp lý, đến nay thì tại Việt Nam vẫn chưa có quy định cụ thể nào về độ tuổi tối thiểu của trẻ em được xuất hiện trong quảng cáo. Dù vậy, Bộ Thông tin Truyền thông cũng có một số quy định nhằm bảo vệ trẻ em khi tham gia vào các hoạt động quảng cáo. Cụ thể là khoản 2 điều 15 Thông tư 09/2017/TT thì việc sử dụng hình ảnh, tin bài của trẻ em dưới 7 tuổi phải nhận được sự cho phép của cha mẹ hoặc người giám hộ theo quy định hiện hành.

Đến nay thì tại Việt Nam vẫn chưa có quy định cụ thể nào về độ tuổi tối thiểu của trẻ em được xuất hiện trong quảng cáo.
Nguồn: Courtesy of Mia Foos

Như vậy, nếu thương hiệu hoặc cá nhân tự ý sử dụng hình ảnh của trẻ mà không được sự cho phép của cha mẹ hoặc người giám hộ thì có thể xem là hành vi vi phạm pháp luật. Bên cạnh đó, các hoạt động diễn ra trong ngày ghi hình quảng cáo cũng cần có sự giám sát của phụ huynh, nhằm hạn chế những rủi ro có thể phát sinh. 

Cho đến nay, ngay cả tại Mỹ, nơi thị trường dành cho “kid influencers” đang phát triển mạnh mẽ, vẫn chưa có đạo luật nào thật sự bảo vệ quyền lợi cho trẻ em tham gia quảng cáo. Vậy nên thương hiệu và marketers nên có trách nhiệm, đảm bảo những quyền lợi cho trẻ lẫn phụ huynh tham gia vào hoạt động quảng cáo, cũng như có giải pháp để hạn chế những tác động tiêu cực đối với thể chất lẫn tâm lý của các bé.

Ai sẽ là người chịu trách nhiệm?

Điều mà marketers và phụ huynh có thể kiểm soát đó là kiểm tra kỹ càng hình ảnh và video trước khi đăng tải.

Vì thế, có thể thấy rằng để đảm bảo quyền lợi cho trẻ em khi tham gia quảng cáo, chỉ có cha mẹ và người giám hộ mới làm được điều đó, khi mà trẻ vẫn còn quá bé để tự đưa ra quyết định và những người khác thì không có quyền can thiệp. Do vậy, những người làm cha mẹ nên cẩn trọng mỗi khi đăng tải hình ảnh con trẻ ở chế độ công khai, hoặc nhận lời tham gia một hoạt động quảng cáo.

Trong bối cảnh ngày nay, hành trình trưởng thành của một đứa trẻ vốn đã rất phức tạp và tràn đầy cám dỗ, vậy nên các bậc phụ huynh nên là người đưa ra lựa chọn sáng suốt để không ảnh hưởng đến tuổi thơ của con trẻ.

Giống như Althof đã nói, cô muốn con gái mình có cơ hội tự viết lên câu chuyện của chính mình. Do đó, dù cô quyết định sáng tạo nội dung để mang lại niềm vui cho mọi người, cô sẽ không để điều đó trở thành nghĩa vụ bắt buộc của con gái mình.

Theo Thanh An / Brands Vietnam
* Nguồn: Tổng hợp