Mentor – Mentee #2: Khi học trò sẵn sàng, người thầy sẽ xuất hiện

Sẽ như thế nào nếu một người vốn rất hướng nội thử một lần can đảm chủ động bắt chuyện với mentor?

Câu chuyện được kể trong series Mentor – Mentee lần này là hành trình từ nhân viên Content của bạn Nguyễn Cao Khánh Vân đến “key person” xây dựng và phát triển dự startup Bác Sĩ Cây Xanh hơn 60 nhân sự. Trong hành trình này, những bài học chuyên môn nào đã được vỡ ra sau cuộc gặp gỡ của chị Vân và mentor – chị Nguyễn Thị Thu Hảo – Giám đốc Vận hành GIGAN Training Center? Cùng tìm hiểu trong số thứ hai của Mentor – Mentee.

Trong cuộc đời, sẽ luôn có những người dù không đứng trên bục giảng, trong thâm tâm ta vẫn xem họ là những “người thầy”, đó có thể là người đã dìu dắt ta từ những ngày đầu, cũng có thể là người cho ta một bài học quý giá nào đó về bản thân hay sự nghiệp. Hãy cùng Brands Vietnam đi tìm câu chuyện về “Những người dẫn đường, đưa tôi vào ngành Mar” trong series Mentor – Mentee.

* Bạn và mentor biết đến nhau trong hoàn cảnh như thế nào?

Vân Nguyễn: Cuối năm 2020, mình bắt đầu vào làm ở công ty hiện tại, đây là một start-up vừa mới thành lập nên gần như mọi thứ đều bắt đầu từ những bước đầu tiên. Trước đó, mình có thời gian làm về SEO. Khi chuyển sang công ty mới, không còn gói gọn trong SEO, team mình làm từ nhãn sản phẩm, logo cho đến slogan, tagline, chạy Facebook Ads và landing page.

Khi ấy, mình quyết định nghiêm túc đi học thêm về content và chạy quảng cáo, mình cũng “nằm vùng” trong các group trên Facebook để học hỏi thêm. Sau một thời gian, Vân bắt đầu chú ý đến chị Hảo vì chị chia sẻ mọi thứ rất thật lòng.

Chị Hảo Nguyễn: Mình có thói quen là dành ra một ít thời gian để trả lời các vấn đề về chuyên môn trong một số group cộng đồng trên Facebook. Dĩ nhiên, mình không biết Vân là ai cho đến khi tổ chức một talkshow và dùng số tiền thu được để đi tặng quà từ thiện, Vân đã đăng ký tham gia hoạt động này.

Tối đó về nhà, bạn nhắn tin cảm ơn và chia sẻ thêm, mình mới biết đây cũng là học viên của mình vì bạn đã học nhiều khóa trên BrandCamp.

Vân Nguyễn: Lúc nhắn tin cho chị Hảo thì team mình đang rất bế tắc, doanh số thời điểm đó đã cao hơn những ngày đầu rất nhiều nhưng bài toán được đặt ra là phải làm gì tiếp theo để có thể mở rộng (scale up).

Chị Hảo Nguyễn: Mình đã khá vui và bất ngờ, vì có cả ngàn học viên trên BrandCamp nhưng tất nhiên không phải ai cũng nhắn tin cho mình. Lúc đó, ấn tượng nhất là câu chuyện Vân chia sẻ từ 0 lên 800 triệu doanh thu và hành trình tự học, tự làm từ con số 0 của team. Việc này làm mình cảm nhận được tác động tích cực mà công việc giảng dạy của mình cũng như các anh chị khác trên BrandCamp có thể mang lại.

* Chị Hảo hẳn sẽ nhận được rất nhiều tin nhắn mỗi ngày, vậy vì sao trong số rất nhiều “nick” facebook, chị lại có kết nối sâu với chị Vân, liệu có phải vì ấn tượng tốt nào đó?

Chị Thu Hảo: Mình có một đặc điểm là thích những tin nhắn dài nhưng rõ ràng, rành mạch, thể hiện rõ mục tiêu.

Và Vân thì lại là người rất bài bản trong việc nhắn tin, tin nhắn đầu tiên gửi đến mình, Vân đã chủ động giới thiệu về bạn, về công ty, biết mình như thế nào, mọi thứ đều rất chi tiết, nhờ vậy mà mình mới có thể hiểu câu chuyện của bạn và trả lời được.

Sau đó, Vân mời mình làm CMO cho Bác Sĩ Cây Xanh nhưng vì khá bận và team có khả năng thực thi tốt, chỉ cần người định hướng nên mình đồng ý làm Mentor để hỗ trợ thêm cho Vân và team.

Trên Facebook mình có vài chục nghìn người theo dõi và học viên, nhưng không phải ai mình cũng nhận làm Mentee. Mình thấy ở Vân sự cầu tiến, nỗ lực, chủ động và ham học hỏi. Dự án của Bác Sĩ Cây Xanh cũng mang nhiều ý nghĩa xã hội, góp phần phát triển nông nghiệp Việt bằng sản phẩm sinh học. Mình đánh giá rất cao điều này và quyết định làm Mentor cho Vân.

Trong buổi hẹn cà phê đầu tiên, mình đã khá bất ngờ khi nhận được một file do Vân chuẩn bị từ trước đó. Thường mọi người chỉ đơn giản là nói chuyện rồi mentor hỏi gì thì trả lời đó, nhưng Vân đã chủ động cung cấp cho mình tất cả những dữ liệu về tình hình team, về định hướng, chỉn chu như một chiếc brief mà client gửi cho agency.

Hãy chú ý cách tiếp cận mentor nha các bạn trẻ! (cười)

Chị Nguyễn Thị Thu Hảo – Giám đốc Vận hành GIGAN Training Center (bên trái) và chị Nguyễn Cao Khánh Vân – Phó Giám đốc Điều hành Bác Sĩ Cây Xanh.

* Từ giảng viên – học viên đến mentor – mentee, có gì khác hơn ở chị Hảo mà chị Vân từng hình dung?

Vân Nguyễn: Sau buổi gặp mặt trực tiếp đầu tiên, mình thấy chị Hảo ngoài đời hiền hơn… trong video. Chị vẫn trả lời rất sâu sắc và nhiệt tình mọi câu hỏi của mình, điều đó làm mình cảm thấy rất gần gũi, nên học thêm ở đâu, nên học thêm tài liệu nào, chị đều chia sẻ.

Cho đến thời điểm hiện tại, mình vẫn thấy chị Hảo hiền, gần gũi, nhiệt tình. Bình thường khi mời chuyên gia đến training, buổi trưa mọi người sẽ cùng đi ăn với nhau ở nhà hàng, nhưng đến chị Hảo thì chị chọn ăn… cơm tấm lề đường ở gần công ty mình.

* Bài học về chuyên môn marketing đầu tiên chị Vân học được từ mentor của mình là gì?

Vân Nguyễn: “Làm content không phải là viết hay, người làm content là một người logic”.

Lúc mới vào nghề, mình từng nghĩ content là viết hay, viết nhiều trước chứ không phải là viết đúng, viết đủ, viết để chuyển đổi.

Chị Hảo Nguyễn: Là người làm việc và giảng dạy về Performance Marketing/ Performance Content nên “tối ưu” luôn là câu cửa miệng. Với mình, không có content tốt nhất, chỉ có content tốt hơn, chúng ta làm mọi cách là để tối ưu nó và tạo ra kết quả. Hãy để những con số nói chuyện, làm content không phải chỉ có ngôn từ, ý tưởng, nó còn là sự logic và phải luôn lấy khách hàng làm trung tâm.

Trong mọi chiến dịch, dù làm gì đi chăng nữa, kết quả cuối cùng không phải là một điều ngẫu nhiên mà luôn xuất phát từ sự logic.

Vì vậy phải luôn đặt câu hỏi:  Có căn cứ gì để tôi chọn làm điều này không? Và khi làm thì tôi kỳ vọng sẽ tạo ra kết quả thế nào? Có những KPI nào cần đo lường? Có những phản hồi nào từ phía khách hàng hay thị trường cho tôi biết điều tôi nên tập trung?

Trong quá trình làm việc, đào tạo học viên, mình nhận ra hầu hết lỗi sai của các bạn đến từ chuyện thiếu nghiên cứu hoặc thiếu logic. Các bạn quá tập trung vào idea, sự sáng tạo bay bổng mà không thể trả lời khi mình đặt những câu hỏi “tại sao”. Đối với mình, bên cạnh sáng tạo, logic cũng rất quan trọng.

* Một giai đoạn mà hai chị đã đồng hành sâu sát với nhau trong vai trò là mentor – mentee?

Chị Hảo Nguyễn: Việc đầu tiên mình làm khi bắt đầu làm việc với team chưa phải là công việc chuyên môn. Đó là chuyện cấu trúc lại nhân sự, các bạn đang làm gì, KPI thế nào, tư vấn cả về hệ thống lương thưởng, chính sách ở góc độ là người quản lý doanh nghiệp, cũng tức là câu chuyện leadership.

Vân Nguyễn: Chị Hảo từng hỏi mình rằng với các bạn nhân viên ở Hà Tĩnh, mình có bao giờ ra gặp các bạn chưa, câu hỏi đó đã đánh động mình rất nhiều. Bởi lẽ với những nhân sự làm full time nhưng ở xa như vậy thì sẽ rất dễ bị mất cảm hứng so với những bạn mình gặp hằng ngày, vì vậy mà mình sẽ cần quan tâm đến những bạn đó nhiều hơn.

Về chuyên môn Performance Content , do công ty mình hoạt động trong lĩnh vực khá đặc thù: chế phẩm sinh học trong nông nghiệp, mỗi loại cây khác nhau sẽ cần phân bón, thổ nhưỡng, được chăm sóc trong điều kiện thời tiết khác nhau. Thời gian ban đầu, team Vân tập trung nghiên cứu, tìm hiểu thói quen của nông dân: họ bón phân cho cây như thế nào, họ sử dụng những công cụ nào để chăm sóc cây.

Đến khi nói chuyện với chị Hảo nhiều hơn, team Vân quyết định thay vì tập trung vào nông dân, hành vi của họ thì chuyển sang tìm hiểu về cây trồng. Chẳng hạn như cây sẽ thường bị bệnh gì vào thời điểm cụ thể trong năm và làm thế nào để có thể chăm sóc cây tốt nhất. Bởi lẽ đây mới là những kiến thức hữu ích cho họ, và cũng là thông tin mà họ quan tâm.

Với nông dân, team sẽ đánh vào khuyến mãi, bao bì… Thế nhưng, cốt lõi để tạo ra được chuyển đổi vẫn là mình phải hiểu về cây trồng, vốn là điều mà người nông dân quan tâm nhất, cũng tức là hiểu về sản phẩm chứ không phải là chỉ cố gắng hiểu nông dân muốn mua sản phẩm như thế nào. Có lẽ đó là thay đổi lớn nhất của team, và thật ra định hướng đó đến bây giờ vẫn đúng.

Chị Hảo Nguyễn: Mình hướng dẫn team đi từ chiến lược đến thực thi để đảm bảo hiểu rõ bản chất vì đa số các bạn là người trái ngành (kỹ sư nông nghiệp). Vân học rất nhanh, thậm chí còn ứng dụng thông minh, vượt kỳ vọng của mình và cùng team tạo ra nhiều kết quả đáng tự hào.

Sau đó, mình có những buổi training cho team về viết, hình ảnh, video, landing page. Chẳng hạn như nên có thêm người dẫn dắt câu chuyện thay vì chỉ quay cây trồng, cấu trúc thế nào là phù hợp, điều chỉnh video ra sao để thúc đẩy hành động của khách hàng mục tiêu, tối ưu thời gian khi thực hiện một sản phẩm để làm nhanh hơn, làm được nhiều hơn, và hiệu quả hơn…

SEO dĩ nhiên vẫn duy trì song song, nhưng cần cân đối lại tỉ trọng. Và cuối cùng là phải biết mở rộng kênh. Mình cũng mời thêm các chuyên gia khác để training cho team. Dĩ nhiên, mentor chỉ là người hướng dẫn, kết quả tốt sau này Bác Sĩ Cây Xanh đạt được vẫn là nhờ vào năng lực tự học ở bản thân team của Vân.

Chị Vân và chị Hảo trong buổi tiệc Year End Party vừa qua của Bác Sĩ Cây Xanh.
Nguồn: NVCC

* Bên cạnh câu chuyện chuyên môn, có những khía cạnh nào khác trong cuộc sống mà chị và mentor cũng thoải mái chia sẻ với nhau?

Vân Nguyễn: Cuối năm ngoái, mình nộp đơn xin nghỉ việc… 3 lần. Chị Hảo phải gọi điện để cản mình lại lúc tối khuya, chị hỏi mình có chắc rằng mình sẽ vui hơn khi sang công ty khác hay không. Công việc nào cũng sẽ có những giai đoạn đặc biệt với những áp lực riêng. Chị Hảo nói với mình rằng: “Khi em thấy áp lực, nghĩa là em đang lên dốc. Mạnh dạn vượt qua giới hạn hay chấp nhận ‘chỉ thế thôi’ là do mình”.

“Người ở lại sau cùng thì sẽ luôn có quà, nỗ lực nào cũng sẽ được ghi nhận. Nếu em quá căng thẳng thì có thể tạm nghỉ vài ngày rồi quay lại chứ đừng bỏ cuộc, em đang có một môi trường tốt để phát triển bản thân và quan trọng nhất là được thử”, chị đã chia sẻ với mình nhiều điều như vậy.

Có lẽ đây vẫn là lời khuyên mà mình nhớ nhất cho đến tận bây giờ, rằng chỉ cần ráng thêm một chút nữa, nhất định mọi người sẽ nhìn thấy nỗ lực của mình.

Chị Hảo Nguyễn: Mình tin là nỗ lực nào cũng sẽ được đền đáp.

Trong giai đoạn công ty khó khăn nhất, thường sẽ có nhiều nhân viên lần lượt ra đi, nhưng đó cũng chính là lúc sếp cần các bạn nhất để cùng san sẻ, hãy yên tâm rằng sẽ không ai phụ các bạn. Và cho dù không được biết đến đi chăng nữa thì mình vẫn nhận được giá trị về mình, sẽ không mất đi đâu khi mình dốc hết trái tim trong từng công việc.

Vân Nguyễn: Sau này, chị Hảo giống như một người chị của mình. Không chỉ là những câu chuyện chuyên môn, mỗi khi quá buồn hay thất vọng, mình cũng sẽ nhắn tin với chị, rồi chị sẽ giúp mình nhìn ra hướng đi. Mình bắt đầu nhìn vào trực diện vấn đề để giải quyết mà không còn để cảm xúc riêng lấn át.

Chị Hảo Nguyễn: Hai chị em hay dắt nhau đi… tô tượng những lúc stress (cười). Nhưng có lẽ, niềm vui lớn nhất mà Vân gửi lại cho mình là kết quả tuyệt vời của team Bác Sĩ Cây Xanh. Thỉnh thoảng, Vân lại gửi cho mình xem một thành quả mới của team. Những kỷ lục mới liên tục được ghi nhận, quy mô team start-up lớn dần từ 30 người lên 40-50-60 người, thậm chí còn sắp chuyển sang văn phòng lớn hơn nhiều.

Mình cũng rất tự hào, vui mừng với sự phát triển của Vân và team. Đó là kết quả của những ngày làm việc miệt mài từ sớm đến khuya, không ngại đi công tác hay xuống tận vườn bà con để thực địa, quay các video về cây trồng, phỏng vấn người nông dân…

Chị Vân và team cùng tổ chức sinh nhật thân mật cho chị Hảo.
Nguồn ảnh: NVCC

* Với những bạn đang muốn tìm cho mình một mentor, họ phải “đi đâu”?  Hai chị nghĩ thế nào về câu chuyện “Pay it forward” (đáp đền tiếp nối)?

Chị Hảo Nguyễn: Với những bạn đang tìm kiếm cho mình một mentor, mình nghĩ trước hết hãy hiểu rằng “Khi học trò sẵn sàng, người thầy sẽ xuất hiện”.

Nhưng dĩ nhiên, luôn cần sự chủ động, Vân vốn là người rất hướng nội, nhưng ngày đó bạn đã chủ động nhắn tin cho mình. Nếu không có sự chủ động của Vân thì sẽ không có gì cả.

Ngày trước, mình cũng có những người thầy – là những người sếp cũ luôn sẵn sàng cho đi kiến thức mà họ có, mình bước vào nghề này cũng từ lớp học của một người cô sẵn sàng dạy mà không lấy tiền để tạo ra được những thế hệ làm nghề tiếp theo, và có lẽ đây chính là câu chuyện “pay it forward”, vì giờ thì mình làm lại điều này, cho nhiều người khác.

Mentor chỉ là người dẫn dắt, đưa ra gợi ý. Chính bạn mới là người quyết định mình sẽ đi xa tới đâu.

Vân Nguyễn: Trong những câu chuyện mình đọc về những người rất thành công trong một lĩnh vực, sẽ có những người thầy xuất hiện trong hành trình của họ. Đến một thời điểm, mình cũng bắt đầu hy vọng mình sẽ tìm được một người thầy phù hợp. Và giờ mình lại hy vọng những kiến thức của mình, những nỗ lực của mình có thể tiếp tục được đóng góp lại, mình có thể hướng dẫn lại cho các bạn nhân viên của mình. Không chỉ tạo ra kết quả giúp công ty phát triển hơn mà mỗi người cũng có thể học được bài học nào đó để phát triển chính bản thân họ.

* Liệu có điều gì đó mà một người mentor là chị cũng cảm thấy được “học” từ mentee của mình?

Chị Hảo Nguyễn: Đó là bài học về sự nỗ lực của tuổi trẻ, mình học được ở các bạn tinh thần vượt qua giới hạn, không bỏ cuộc, quyết tâm đến cùng để biến những điều trong tưởng tượng thành sự thật.

Nếu muốn ai đó là mentor cho mình, hãy chứng minh bạn xứng đáng với điều đó. Mentor chỉ là người dẫn dắt, đưa ra gợi ý. Chính bạn mới là người quyết định mình sẽ đi xa tới đâu.

* Cảm ơn hai chị vì nhiều chia sẻ thú vị!

★★★

Brands Vietnam tin rằng, mỗi một người sẽ có những định nghĩa khác nhau khi nhắc đến Mentor – Mentee. Nếu bạn cũng có một câu chuyện về một người Mentor đã ở bên cạnh bạn, trong những ngày đầu bắt đầu sự nghiệp làm một Marketer, hãy kể với chúng mình tại đây.

Chúng mình sẽ liên hệ và tiến hành phỏng vấn với những câu chuyện phù hợp nhất!

Xem thêm bài viết cùng chuyên mục tại đây.

Phố Hương / Brands Vietnam
* Nguồn: Brands Vietnam