Digital Transformation #30 – Phó Chủ tịch AutoCAD, Autodesk: “Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế trong chuyển đổi số ngành xây dựng”

Việt Nam đang sở hữu nhiều lợi thế trong việc chuyển đổi số ngành xây dựng dù ngành này đang bị ảnh hưởng trực tiếp từ chu kỳ giảm tăng trưởng của thị trường bất động sản trong nước.

Nhân lực, hạ tầng công nghệ và lực đẩy từ thị trường là các yếu tố mà ngành xây dựng Việt Nam đang sở hữu. Bên cạnh đó, việc chuyển đổi số là nhu cầu bắt buộc khi các công ty xây dựng Việt Nam muốn gia nhập các nước trong khu vực. Vì thế, dù không rầm rộ như nhiều lĩnh vực khác như ở Việt Nam nhưng làn sóng chuyển đổi số trong ngành xây dựng không vì thế mà kém hấp dẫn.

Brands Vietnam đã có buổi phỏng vấn với ông Nicolas Mangon, Phó Chủ tịch AutoCAD và chiến lược ngành AEC Autodesk (Mỹ) về các vấn đề trên.

* Brands Vietnam: Ông có thể chia sẻ chuyển đổi số diễn ra trong ngành xây dựng sẽ như thế nào và tầm quan trọng của nó?

Ông Nicolas Mangon: BIM (Building Information Model – tạm dịch là Xây dựng mô hình thông tin của công trình) được xem là hình thức chuyển đổi số rõ ràng nhất trong ngành xây dựng. Theo đó, các công trình xây dựng trước khi thi công thực sẽ sử dụng phần mềm BIM để dựng lên các model 3D trên máy tính. 

BIM có thể sử dụng trong nhiều giai đoạn khác nhau của công trình từ thiết kế cho đến các giai đoạn xây dựng. Việc dựng sẵn các model trong máy tính như vậy có thể giúp tiết kiệm nhiều thứ nhưng lợi ích lớn nhất của BIM là đáp ứng được nhu cầu thay đổi trong quá trình xây dựng, và nó tiết kiệm rất nhiều lần so với cách làm việc truyền thống.

Ví dụ, năm 2005, công ty SOM thắng thầu thiết kế toà nhà Freedom Tower, toà nhà thay thế World Trade Center. Giai đoạn hoàn thiện từ bản thiết kế được chọn ban đầu được đơn vị này thực hiện trong 2 năm với thiết kế xoắn ốc. Nhưng trước khi bắt tay vào thi công, chính quyền thành phố New York muốn toà nhà được thiết kế như bình thường.

Freedom Tower
Nguồn: Wall Street Journal

Autodesk đã tham gia để giải quyết bài toán phức tạp này. Thời điểm đó phần cứng máy tính có những hạn chế nhất định nhưng chúng tôi, Autodesk và SOM chỉ mất khoảng 1 tuần để chỉnh sửa toàn bộ bản thiết kế mới theo yêu cầu từ chính quyền New York. Điều mà phải mất thêm 2 năm nếu SOM làm theo cách truyền thống.

Hay như trận động đất ở Hiroshima (Nhật Bản) làm ảnh hưởng tới nhà máy điện hạt nhân Fukushima, ngay lập tức các nhà quản lý cần một vỏ bọc cho lò phản ứng hạt nhân. Chúng tôi đã sử dụng máy quét, phần mềm Revit để tạo ra được chính xác các mô-đun của lớp vỏ trên máy tính và sau đó sản xuất để phủ nó lên trên công trình đó với thời gian rất ngắn.

Nhà máy điện Fukushima 31 ngày sau trận đại hồng thuỷ
Nguồn: Nikkei Asia

Việc dựng sẵn các mô hình 3D tăng tính an toàn trong xây dựng vì thông qua việc giả lập, chủ đầu tư có thể hiểu chính xác các quy trình để bố trí nhân sự, phân bổ việc logistic bên trong công trình.

Còn về yếu tố tài chính. Như chúng ta biết biên lợi nhuận ngành xây dựng rất thấp, chỉ 2-3%. Và khi doanh nghiệp sử dụng BIM có thể tăng thêm 1-2%. Bằng cách đó họ sẽ có lợi nhuận nhiều hơn trên cùng một công trình hoặc họ sẽ đưa ra giá thầu thấp hơn để nhận được nhiều công trình hơn.

Lấy ví dụ về chính phủ Anh Quốc, năm đầu tiên sử dụng BIM họ đã giảm thiểu từ 66% dự án vượt dự toán và chậm tiến độ xuống còn 33%.

Cuối cùng, rác thải của ngành xây dựng chiếm khoảng 30% rác thải trên thế giới. Chính vì thế, chuyển đổi số trong ngành xây dựng đóng vai trò rất lớn trong việc làm giảm phát thải carbon. Việc giả lập như vậy sẽ giúp các chủ đầu tư lựa chọn nguyên vật liệu phù hợp hoặc tính toán góc độ của toà nhà để đón được ánh sáng tốt nhất, từ đó giảm năng lượng tiêu thụ.

* Ngành xây dựng ở Việt Nam liệu có bắt nhịp xu hướng này không thưa ông khi mà bất động sản đang vào chu kỳ đi xuống và ảnh hưởng rất lớn đến các công ty trong ngành xây dựng?

Chúng tôi không nắm rõ tình hình kinh tế ở Việt Nam nhưng chúng tôi đánh giá tích cực dựa trên hai dấu hiệu sau. Thứ nhất, khi tình hình trong nước chậm lại, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ tìm cách mở rộng hoạt động sang khu vực. Chuyển đổi số, hay áp dụng BIM như tôi chia sẻ ở trên là cách tăng biên lợi nhuận từ đó giúp doanh nghiệp có nền tảng để vươn xa. Thứ đến, nhiều chính phủ đã bắt buộc sử dụng BIM trong đầu thầu xây dựng ở quốc gia họ nên càng làm động lực cho doanh nghiệp xây dựng chuyển đổi số.

Thứ hai, Việt Nam vẫn là một trong những điểm thu hút FDI ở khu vực trong thời gian qua. Như Lego đã đặt nhà máy và gần đây là Samsung cho biết kế hoạch mở rộng chẳng hạn. Các đơn vị nước ngoài cũng đã quen với các quy trình như BIM nên các đơn vị xây dựng trong nước quen với việc chuyển đổi số sẽ có lợi thế nhiều hơn.

Building Information Model 
Nguồn: autodesk

* Nhưng nhân lực trong nước liệu có đáp ứng được hay không thưa ông?

Công bằng mà nói ở Việt Nam 15 năm trước đã có nhiều công ty tiên phong sử dụng BIM rồi. Thời đó thị trường còn mới nên các công ty Việt Nam thường làm thuê ngoài (outsource) cho các công ty Mỹ và Châu Âu. Đến nay thì đã rất nhiều công ty Việt Nam sử dụng BIM để thiết các công trình của riêng mình.

Chúng tôi đánh giá Việt Nam là đất nước có dân số trẻ, ứng dụng công nghệ rất nhanh và tỷ lệ thâm nhập của điện toán đám mây ở Việt Nam, dù là nước đang phát triển nhưng rất cao, thậm chí cao hơn mặt bằng chung của khu vực ASEAN.

Các công ty như Autodesk cũng có chiến lược kết hợp với các trường đại học hàng đầu về xây dựng, kiến trúc ở Việt Nam để cung cấp phần mềm miễn phí phục vụ việc đào tạo trong thời gian qua. Chính vì thế, các công ty sẽ không phải mất ít nhất là 6 tháng để đào tạo nhân sự quen với các giải pháp mà họ đang sử dụng.

Khi dịch bệnh diễn ra, năm 2020 chúng tôi đã cung cấp miễn phí giải pháp BIM trên nền tảng điện toán đám mây nên nhờ đó chúng tôi đã có thêm rất nhiều người sử dụng, từ đó giúp họ hiểu được các lợi ích kinh tế do việc số hoá đem lại.

* Nhưng chi phí ứng dụng BIM là khá đắt, có vẻ như việc chuyển đổi số chỉ diễn ra ở các doanh nghiệp xây dựng đầu ngành?

Đúng là như vậy, có rất nhiều doanh nghiệp sử dụng phần mềm không có bản quyền của Autodesk trên toàn cầu, phần lớn là nhóm vừa và nhỏ. Tuy nhiên không có nghĩa là nhóm này chưa chuyển đổi số.

Chúng tôi xem việc phần mềm bị sử dụng không có bản quyền như là một chiến lược phát triển, vì nhìn mặt tích cực đó cũng là cách khai phá thị trường. Các doanh nghiệp sử dụng giải pháp “lậu” nhưng rõ ràng họ hiểu rõ các lợi ích về kinh tế khi chuyển đổi số và đang thực thi điều này rất tốt chỉ là chưa chính danh mà thôi.

Vấn đề của chúng tôi và các doanh nghiệp khác là chuyển đổi nhóm này sang sử dụng. Chúng tôi chuyển đổi sang mô hình Software-as-a-Service (Phần mềm như một dịch vụ), các sản phẩm được bán theo hình thức thuê bao nên chi phí thấp hơn rất nhiều.

Điển hình như giải pháp Autodesk Revit LT chẳng hạn, chi phí trả hàng tháng khoảng 50-60 USD hoặc 495 USD/năm. Điều này khiến đầu tư phần mềm từ chi phí khấu hao cố định (capex) thành chi phí vận hành (opex) để tiếp cận khách hàng tiềm năng, mở rộng quy mô kinh doanh của doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, như chúng tôi đã phân tích ở trên ngày càng nhiều doanh nghiệp xây dựng Việt Nam tìm kiếm cơ hội ở nước ngoài và ngược lại cũng có nhiều doanh nghiệp FDI vào Việt Nam, sẽ tạo nhiều cơ hội kinh doanh cho toàn bộ ngành.

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ có cơ hội làm việc với nhóm đầu ngành nhiều hơn và việc sử dụng phần mềm không bản quyền, với khả năng chứa đến 30% các Malware (phần mềm độc hại) bên trong sẽ chấm dứt sự nghiệp kinh doanh của họ vĩnh viễn.

Chúng tôi đã ghi nhận các trường hợp ở các quốc gia trong khu vực, khi đó doanh nghiệp sử dụng phần mềm không bản quyền để tạo ra các file thiết kế và gửi cho đối tác. Các file đó bị phát hiện có Malware và doanh nghiệp đó không bao giờ được hợp tác lần nữa.

Nên chúng tôi tin rằng việc thay đổi sẽ diễn ra nhanh hơn vì sự nỗ lực của các công ty cung cấp giải pháp như Autodesk để đưa ra các mức giá hợp lý hơn cùng các yếu tố khách quan ở Việt Nam, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ sớm nhận ra rủi ro khi sử dụng các giải pháp không bản quyền.

* Xin cảm ơn ông.

Xem thêm bài viết cùng chuyên mục tại đây.

Công Sang / Brands Vietnam
* Nguồn: Brands Vietnam