Insight Ngẫu Hứng #1: “Ứng dụng hẹn hò không phải yếu tố khiến mối quan hệ trở nên độc hại”
Những bạn trẻ đã từng sử dụng các ứng dụng hẹn hò trực tuyến như Tinder, Fika, Bumble... có suy nghĩ, quan điểm và những trải nghiệm như thế nào? Hãy cùng Brands Vietnam khám phá qua số đầu tiên của series podcast Insight Ngẫu Hứng.
Insight Ngẫu Hứng là series khám phá những insight ngẫu nhiên đúc kết từ các buổi focus group với nhiều chủ đề khác nhau. Moderator của các buổi focus group này là chị Hồ Minh Huyền – chuyên gia về nghiên cứu định tính với hơn 13 năm trong nghề. Chị hiện đang là Co-founder tại Phoenix Research Consultancy và là giảng viên khoá học Nghiên cứu định tính tại Brand Camp.
Nếu bạn thích nghiên cứu định tính, podcast Insight Ngẫu Hứng sẽ cho bạn thấy cách một moderator kinh nghiệm dẫn dắt focus group. Nếu bạn là người làm marketing, bạn có thể cùng chúng tôi đúc kết những insight có được từ một buổi thảo luận nhóm. Nếu bạn vô tình biết đến series này với sự tò mò, bạn cũng có thể khám phá những góc nhìn, quan điểm xoay quanh các chủ đề thường ngày, gần gũi.
Đến với số đầu tiên, Brands Vietnam và chị Hồ Minh Huyền đã tổ chức một buổi focus group về chủ đề “Hành vi sử dụng ứng dụng hẹn hò” như Tinder, Fika, Bumble… Với chủ đề này, chúng tôi lựa chọn đáp viên với những tiêu chí như sau: họ là những người trẻ trong độ tuổi 18-30, đã và đang sử dụng các ứng dụng này.
Dự đoán đây là chủ đề sẽ có nhiều luồng ý kiến khác biệt giữa 2 nhóm nam và nữ, nên trong số này, chị Huyền sẽ tách riêng 2 nhóm để thu được những chia sẻ chân thật và tự nhiên nhất. Tập một sẽ là buổi trao đổi với các đáp viên nữ và tập 2 sẽ là phần thảo luận cùng các đáp viên nam. Hãy nghe trọn bộ 2 tập podcast để không bỏ lỡ những chia sẻ thú vị nhé.
Từ muôn kiểu trải nghiệm của đáp viên
“Vì giấc mơ tình yêu đích thực mà thử dùng ứng dụng hẹn hò”
Đó là một chia sẻ khá thú vị đến từ bạn A – 23 tuổi, hiện là nữ nhân viên văn phòng tại TP.HCM về động lực khiến bạn tải và trải nghiệm Tinder. A biết đến Tinder thông qua series “Quẹt phát trúng luôn” trên Vietcetera. Những câu chuyện tình có hậu bước ra từ app đã tạo động lực và niềm tin cho cô nhân viên trẻ. A quyết định tải Tinder với hy vọng sẽ “quẹt phát trúng luôn” người yêu cho một mối quan hệ nghiêm túc.
Tuy nhiên, kỳ vọng đi ngược với thực tế. Trong thời gian đầu sử dụng, A vẫn chưa “quẹt trúng” người như mong đợi. Theo thời gian, niềm tin và động lực sử dụng của A cũng vơi dần và không chủ động sử dụng ứng dụng nữa bởi những trải nghiệm đầu tiên không mấy suôn sẻ.
Series “Quẹt phát trúng luôn” trên Vietcetera
Nguồn: Vietcetera
“Ứng dụng hẹn hò đốt cháy giai đoạn”
Nhóm đáp viên nữ tham gia chia sẻ đồng ý rằng các ứng dụng hẹn hò khiến cho giai đoạn tiến lên mối quan hệ chính thức bị rút gọn đáng kể. Đối với các bạn, nền tảng để xây dựng một mối quan hệ vững mạnh cần 2 yếu tố: (1) hai bên cần bắt đầu ở bước làm bạn và (2) có sự tin tưởng nhất định dành cho nhau. Tuy nhiên, việc làm quen qua các nền tảng hẹn hò khiến 2 yếu tố này trở nên “mờ nhạt”.
Các đáp viên cho rằng khi đã sử dụng ứng dụng hẹn hò người dùng sẽ bỏ qua bước làm bạn và “nhảy cóc” sang bước hẹn hò. Tức khi họ chưa thực sự hiểu và làm bạn với nhau thì đã “gượng ép” tiến tới bước yêu đương. Sau đó, cả hai mới có thời gian tìm hiểu xem liệu đây có phải là đối tượng lý tưởng cho một mối quan hệ nghiêm túc hay không. Việc gượng ép như vậy thường dẫn đến tình trạng thực tế một đằng – kỳ vọng một nẻo, đặc biệt với những bạn sử dụng ứng dụng thụ động (do tò mò, bạn bè khuyên dùng thử) hoặc chưa xác định được bản thân đang tìm kiếm điều gì ở những mối quan hệ. Ví dụ, nếu bạn chỉ có ý định tìm bạn tâm sự, mở rộng vòng tròn bạn bè nhưng đối phương “match” với bạn lại có mục tiêu tiến đến mối quan hệ nghiêm túc thì cũng sẽ khó để duy trì mối quan hệ dù hai bên có sự phù hợp về tính cách, quan điểm sống.
Chị Hồ Minh Huyền – chuyên gia về nghiên cứu định tính với hơn 13 năm trong nghề
“Ứng dụng hẹn hò không phải yếu tố khiến mối quan hệ trở nên độc hại”
Đây cũng là một nhận định chung từ 4 bạn tham gia buổi chia sẻ. Hiện vẫn còn khá nhiều nhận xét rằng các mối quan hệ bước ra từ các ứng dụng hẹn hò thường không bền và có phần “toxic” (không lành mạnh) bởi sự đốt cháy giai đoạn cũng như sự “ảo” đằng sau màn hình. Tuy nhiên, các đáp viên nữ không đồng tình với quan điểm có phần phiến diện đó. Theo các bạn, tính “độc hại” tuỳ thuộc vào đối tượng các bạn tìm hiểu cũng như cách cùng nhau giải quyết mâu thuẫn trong quá trình tìm hiểu.
Dù có “vấp” phải những trải nghiệm không mấy ngọt ngào nhưng đó cũng là cơ hội để các bạn nhìn lại bản thân và xác định rõ được những yếu tố bản thân tìm kiếm và không mong muốn xuất hiện trong mối quan hệ. Tất cả những điều đó sẽ trở thành “bài học” trong hành trình người dùng “học yêu” và hiểu bản thân mình hơn và giúp họ tiến gần hơn đến mục tiêu tìm và xây dựng một mối quan hệ nghiêm túc trong tương lai.
“Không khó khi bắt chuyện với người lạ”
Một điểm chung giữa nhóm đáp viên nam và nữ là sự chủ động khi nhắn tin trên các ứng dụng hẹn hò. Cả hai bên đều thấy việc bắt chuyện và trò chuyện với người lạ không phải là rào cản quá lớn khi sử dụng các ứng dụng hẹn hò. Dù vậy, vẫn có sự khác biệt nhỏ là các đáp viên nữ nhắn tin và trả lời tin nhắn có phần tuỳ theo tâm trạng và có thể không trả lời nếu không hứng thú. Trong khi các đáp viên nam thấy việc nam giới chủ động nhắn tin là chuyện khá hiển nhiên.
Khả năng khiến việc trò chuyện với người lạ trở nên dễ dàng và chủ động hơn được xem là một ưu điểm của ứng dụng hẹn hò. Việc trò chuyện qua hình thức tin nhắn phần nào tạo cảm giác an toàn cho người dùng, tạo sự chủ động cho họ khi muốn phát triển hoặc kết thúc cuộc trò chuyện. Các đáp viên nam và nữ cũng chia sẻ việc trò chuyện qua tin nhắn giúp họ hiểu những điều cơ bản về nhau để quyết định việc có nên tiến tới các giai đoạn xa hơn hay không, tránh mất thời gian của cả hai.
“Mình tìm được việc trên Tinder, cãi nhau với anti fan và được xem tarot miễn phí”
Khi trao đổi với các đáp viên nam, chị Huyền và đội ngũ đã được nghe những trải nghiệm cười ra nước mắt. Bạn D – 21 tuổi – đã chia sẻ cách mình tìm được công việc bán thời gian đầu đời trên Tinder. D bị thu hút bởi dòng bio (giới thiệu) có phần “kì quặc” trên một ứng dụng hẹn hò: “tìm người có khả năng viết chữ đẹp”. Sau khi match với nhau, đối phương đã chủ động đưa đề nghị mời bạn trở thành giáo viên rèn chữ cho các con của mình. D phiên bản mới bước vào đời có chút nghi ngờ bởi yêu cầu lạ lùng như thế trên một ứng dụng hẹn hò. Vì vậy, lần gặp nhau đầu tiên cậu đã cố tình lựa chọn một nơi thật đông người để đảm bảo “an toàn” cho bản thân. Nhưng đối phương thật sự dắt 2 bạn nhỏ tới và đề nghị công việc cho D với mức lương khởi điểm khá tốt cho một cậu sinh viên năm 2.
“Ứng dụng hẹn hò không phải yếu tố khiến mối quan hệ trở nên độc hại”
Nguồn: Pexels
K – nam nhân viên văn phòng 27 tuổi – cũng có 2 trải nghiệm khó quên trên ứng dụng hẹn hò. Thay vì những câu chuyện tâm sự, hẹn hò, K trải qua những cung bậc cảm xúc “dữ dội” hơn rất nhiều. Bởi dòng bio bày tỏ sự yêu thích với thần tượng, một bạn nam đã match với K chỉ để chỉ trích sở thích và chê bai thần tượng của cậu. Điều này khiến K khá sốc khi phải nhận những lời tiêu cực như vậy. Sẵn tâm trạng không vui, K cũng nhiệt tình “tiếp chiêu” với đối phương đến sứt đầu mẻ trán. Sau đó, cậu thẳng tay xoá app vì trải nghiệm không mấy vui vẻ này.
Sau khi chuyển sang một ứng dụng hẹn hò khác, K không đặt hy vọng quá nhiều, cơ bản chỉ muốn giết thời gian cho vui. Nhưng trong một lần “lướt dạo”, dòng giới thiệu “match để được xem tarot miễn phí” đã thu hút sự chú ý của cậu. Sau lần match đó, K đã tìm được mối ruột xem tarot cho mình cũng như một người bạn tâm sự, giúp cậu gỡ rối những vấn đề trong cuộc sống.
Đến những đúc kết từ góc nhìn của chuyên gia
Sự khác biệt giữa nhóm đáp viên nam và nữ
Kết thúc 2 phần thảo luận, đội ngũ thực hiện và chị Huyền đã có thời gian ngồi lại cùng nhau để đưa ra những đúc kết về hành vi sử dụng ứng dụng hẹn hò của các bạn trẻ.
Điểm khác biệt lớn nhất có lẽ là các bạn nữ mang nhiều hy vọng khi quyết định sử dụng ứng dụng hẹn hò hơn so với các bạn nam. Điều này thể hiện ở việc các bạn nữ dành khá nhiều thời gian để tìm hiểu, phân tích kỹ càng khi cần đưa ra quyết định duy trì hoặc “xoá sổ” một mối quan hệ. Các bạn cũng sẽ muốn một “quy trình” từ tốn với đầy đủ các bước từ làm bạn và phát triển lên thành người yêu. Vì đặt kỳ vọng nhiều nên những trải nghiệm của các bạn đáp viên nữ cũng có phần “lâm li bi đát” hơn các bạn đáp viên nam.
Tuy nhiên, không vì vậy mà các bạn mất niềm tin vào bản thân hay tình yêu. Những trải nghiệm, những lần va vấp đó được xem là bài học để bản thân các bạn tự soi chiếu, hiểu rõ nhu cầu và những điểm mạnh, điểm yếu của mình. Đó được xem là một bước tiến gần hơn đến mối quan hệ lâu dài bền vững trong tương lai.
Ngược lại, các bạn đáp viên nam – với ¾ bạn là sinh viên hoặc mới ra trường – có nhiều cơ hội mở rộng mối quan hệ (hệ thống câu lạc bộ, đội nhóm tại trường) nên sẽ không đặt quá nhiều kỳ vọng khi sử dụng ứng dụng hẹn hò. Các bạn trải nghiệm với tâm thế cho vui, thoả mãn sự tò mò và cởi mở kết thêm bạn mới thay vì luôn hướng đến việc tìm kiếm người yêu.
Nguồn: Unsplash
Sự tương đồng ở 2 nhóm đáp viên
Chị Huyền nhận thấy dù các bạn có phần cởi mở với những mối quan hệ mới nhưng vẫn tồn tại sự nghi ngại, không có nhiều niềm tin vào việc tìm kiếm mối quan hệ tình cảm nghiêm túc trên các ứng dụng hẹn hò. Các bạn trẻ dù trong độ tuổi đầu 20 hay đã đi làm lâu năm và gần chạm đến ngưỡng 30 đều thể hiện một niềm tin lung lay với các ứng dụng hẹn hò. Trước khi gặp các bạn, chị Huyền cho rằng những suy nghĩ về sự lành mạnh, tính bền vững của các mối quan hệ “offline” là lối nghĩ có phần truyền thống thuộc thế hệ Millenials nhưng điều bất ngờ là các bạn trẻ tham gia chia sẻ cũng có cùng suy nghĩ với chị.
Dù không hoàn toàn tin tưởng, nhưng các đáp viên đều công nhận những điểm tích cực của ứng dụng hẹn hò là tạo không gian, điểm khởi đầu thoải mái, chủ động cho các bạn gặp khó khăn khi tìm kiếm những mối quan hệ ở bên ngoài, đặc biệt là các bạn gần 30, bị cuốn vào những áp lực công việc, không có nhiều cơ hội tiếp xúc với những gương mặt mới. Bạn L và T.A thuộc nhóm đáp viên nữ cũng đã chia sẻ việc Tinder giúp hai bạn có thêm cơ hội làm quen với nhiều người hơn, mở rộng vòng tròn bạn bè và mang lại những trải nghiệm khó quên.
Ngoài nhóm người có vòng tròn quan hệ hẹp, ứng dụng hẹn hò cũng là môi trường phù hợp với các bạn thuộc cộng đồng LGBTQ+. Dù xã hội đã cởi mở hơn trước nhưng có lẽ vẫn còn nhiều bạn chưa được thể hiện sự cởi mở đó ở ngoài xã hội. Do vậy, các ứng dụng sẽ là không gian phù hợp để các bạn tự do, chủ động tìm kiếm, tìm hiểu và tiến tới xây dựng những mối quan hệ bạn bè, người yêu trong tương lai.
Điểm tích cực của ứng dụng hẹn hò là tạo không gian, điểm khởi đầu thoải mái, chủ động cho các bạn gặp khó khăn khi tìm kiếm những mối quan hệ ở bên ngoài
Nguồn: Pexels
Một điểm đúc kết khác là đối với các bạn sinh viên với “mạng lưới” mối quan hệ đủ dày, các bạn sẽ không đặt nặng việc nghiêm túc xây dựng mối quan hệ trên các ứng dụng hẹn hò. Nhóm người dùng này thường sẽ sử dụng ứng dụng với tâm lý cho biết, cho vui khi có thời gian.
Ngoài ra, hai nhóm cũng đồng quan điểm trong việc phân nhóm người dùng ứng dụng hẹn hò. Cụ thể, theo các bạn thì đối tượng trải nghiệm ứng dụng được chia thành 3 nhóm chính:
- Nhóm tìm kiếm những mối quan hệ nghiêm túc, lâu dài. Tuy nhiên, đây là nhóm “ngách”, chiếm tỉ lệ khá thấp.
- Nhóm tìm kiếm những người bạn mới, mở rộng vòng tròn quan hệ. Theo các bạn tham gia thảo luận, đây là nhóm chiếm tỉ lệ khá cao. Thông qua những chia sẻ của đáp viên, chị Huyền nhận thấy thế hệ trẻ hiện khá cởi mở với vấn đề phát sinh quan hệ "tình một đêm" (friend with benefits hoặc one night stand) trong quá trình tìm hiểu, kết bạn. Các bạn không thấy đây là một yếu tố tiêu cực hay độc hại và dần bình thường hoá chuyện này.
- Nhóm sử dụng ứng dụng để giết thời gian và không mong đợi mở rộng mối quan hệ hoặc tìm kiếm “nửa kia” của mình. Nhóm số 3 này cũng khá nhiều, nhưng vẫn không nhiều bằng nhóm số 2.
“Hãy tỉnh táo và sử dụng ứng dụng một cách thận trọng, đừng nên đặt quá nhiều kỳ vọng mà hãy thả lỏng và để mọi thứ thuận theo tự nhiên.”
Tạm kết luận, sau buổi trò chuyện với các bạn đáp viên, chị Huyền khá ấn tượng với một vài từ khoá để miêu tả về hẹn hò qua ứng dụng như “roller coaster”, miêu tả việc cảm xúc lên xuống thất thường khi va phải đủ kiểu đối tượng. May mắn thì gặp người tốt, phù hợp nhưng cũng có nhiều trường hợp “cạch mặt” đối tượng hẹn hò và ứng dụng. Hoặc bạn K đã miêu tả Tinder như một bên môi giới – một từ khá là đao to búa lớn để mô tả về việc nhiều bạn trẻ tìm kiếm friends with benefit hoặc one night stand (mối quan hệ chỉ nhằm giải quyết nhu cầu sinh lý). Tựu trung, các từ thường dùng để miêu tả ứng dụng hẹn hò sẽ là “cho vui”, “cho biết”, “dễ đến dễ đi”, “không quá nghiêm túc” và “mọi thứ diễn ra rất nhanh”.
Chuỗi từ khoá cũng dẫn đến lời khuyên của các đáp viên dành cho những bạn trẻ có ý định trải nghiệm thử ứng dụng hẹn hò rằng: “Hãy tỉnh táo và sử dụng ứng dụng một cách thận trọng, đừng nên đặt quá nhiều kỳ vọng mà hãy thả lỏng và để mọi thứ thuận theo tự nhiên”.
Hy vọng phần tóm lược những đúc kết từ 2 phiên chia sẻ sẽ giúp bạn đọc có cái nhìn tổng quát về hành vi sử dụng ứng dụng hẹn hò của các bạn trẻ. Để nghe chi tiết buổi focus group và những đúc kết từ chị Hồ Minh Huyền, vui lòng nghe trọn bộ 2 tập podcast.
Ngoài ra, nếu bạn có những trải nghiệm, suy nghĩ về việc sử dụng ứng dụng hẹn hò, hoặc những chủ đề bản thân muốn tìm hiểu sâu hơn, đừng ngại bình luận ở bên dưới nhé.
Xem thêm bài viết cùng chuyên mục tại đây.
Nghe thêm podcasts cùng chuyên mục tại đây.
Thu Nga / Brands Vietnam
* Nguồn: Brands Vietnam