MMA x DecisionLab: Toàn cảnh thị trường thương mại điện tử qua mạng xã hội tại Việt Nam
Người Việt Nam có thói quen sử dụng mạng xã hội (MXH) cho nhiều mục đích, bao gồm cả mua sắm. MMA Việt Nam và Decision Lab vừa công bố một nghiên cứu về hành vi mua sắm trực tuyến thông qua MXH (Social Commerce) của người tiêu dùng tại Việt Nam.
Các nền tảng MXH luôn được yêu thích tại Việt Nam, khi 74% người dân trong nước đang sử dụng ít nhất một trang MXH. Người Việt Nam sử dụng các nền tảng MXH với nhiều mục đích, từ kết nối với người thân và bạn bè đến cập nhật những tin tức mới nhất. Bên cạnh đó, các nền tảng MXH còn đóng vai trò là một kênh thương mại điện tử phổ biến.
Trên thực tế, các trang MXH như Facebook, Instagram và Zalo là kênh thương mại điện tử (TMĐT) phổ biến thứ tư đối với người tiêu dùng Việt Nam (theo báo cáo người tiêu dùng số của Decision Lab). Nắm bắt được độ phủ sóng của TMĐT qua MXH, MMA Việt Nam và Decision Lab đã thực hiện một nghiên cứu về hiện tượng thương mại này tại Việt Nam. Bao gồm dữ liệu định lượng và định tính, báo cáo này sẽ đem đến cho người đọc một bức tranh tổng thể về thị trường “thương mại MXH” (Social Commerce) tại Việt Nam thông qua góc nhìn của người tiêu dùng và người bán hàng trên MXH.
Toàn cảnh thương mại MXH
Nền tảng MXH Facebook định nghĩa thương mại MXH là bất cứ hành động mua hoặc bán được thực hiện trên các trang MXH. Người tiêu dùng Việt không quá xa lạ với khái niệm này. Khảo sát được thực hiện bởi MMA Việt Nam và Decision Lab cho thấy 46% người tiêu dùng bắt đầu sử dụng thương mại MXH từ 2-5 năm trở lại đây, đánh dấu cột mốc thời gian cho sự xuất hiện của thương mại MXH.
Tất nhiên, một số người bắt đầu sử dụng thương mại MXH trước mốc thời gian này. Trên thực tế, 1/4 số người tiêu dùng cho rằng họ bắt đầu mua sắm qua MXH hơn 5 năm trước. Tuy nhiên, dữ liệu định tính từ những cuộc phỏng vấn với người tiêu dùng cho thấy, trải nghiệm mua sắm trên MXH thời kỳ đầu vẫn chưa được bảo đảm, khiến cho người tiêu dùng hay gặp phải những vấn nạn như mua bán hàng giả.
Tuy nhiên, hiện nay, các nền tảng MXH đã và đang cho ra mắt nhiều tính năng để bảo vệ người tiêu dùng và hỗ trợ cho việc mua bán trên MXH thuận tiện hơn. 72% số người tiêu dùng cho rằng họ chọn mua sắm trên MXH vì sự tiện lợi của nó.
Theo dữ liệu định tính, sự “tiện lợi” của thương mại MXH có thể đến từ sự linh hoạt trong quá trình mua sắm. Một đáp viên (nam giới, 23 tuổi) cho rằng: “Việc trả hàng tiện hơn khi mua sắm qua Facebook. Tôi có thể nói chuyện với người bán để trả hàng. Trên những sàn TMĐT khác, đôi khi người bán từ chối tiếp chuyện với tôi khi tôi gặp phải sản phẩm lỗi”.
Sự “tiện lợi” còn có thể đến từ sự độc đáo và cá nhân hoá của những sản phẩm được cung cấp trên các nền tảng MXH. “Những shop trên Facebook thường chủ động đăng phiên bản giới hạn (limited edition) của một số hàng hoá (như là giày sneaker). Đôi khi, nếu tôi nói chuyện với các cửa hàng đó, tôi có thể nhận được giảm giá. Tôi chỉ sử dụng ứng dụng TMĐT khác khi tôi biết mình muốn mua gì”, một đáp viên khác (nam giới, 19 tuổi) chia sẻ.
Những nền tảng thương mại MXH
Facebook là nền tảng thương mại MXH phổ biến nhất tại Việt Nam. Được sử dụng bởi 94% người tiêu dùng số, Facebook phổ biến hơn Zalo (49%), Instagram (31%), và TikTok (23%). Ông Pierre-Olivier Guy, Giám đốc Marketing và Kỹ thuật số tại L’Oreal Việt Nam, cho rằng sự phổ biến của Facebook như là một sàn TMĐT là điểm độc đáo chỉ có tại Việt Nam.
Hơn thế nữa, 82% người tiêu dùng đồng ý rằng, Facebook là nền tảng sử dụng nhất trong các nền tảng khác (bao gồm Instagram, Zalo, và TikTok). Trong khi đó, Instagram, một ứng dụng khác thuộc Meta, “nhỉnh” hơn về mặt đem lại những giá trị giải trí.
Với vai trò là một ứng dụng nhắn tin lớn tại Việt Nam, Zalo thu hút người tiêu dùng số bằng sự thuận tiện của mình. Còn đối với TikTok, nền tảng mới nổi này được đánh giá cao hơn những nền tảng khác ở đặc điểm giao hàng nhanh chóng và độ tin cậy.
Với tốc độ tăng trưởng nhanh chóng của nền công nghiệp số tại Việt Nam và thói quen sử dụng MXH của người Việt, thương mại qua MXH là một thị trường tiềm năng trong tương lai. Các nhà quảng cáo và các nhãn hàng nên cân nhắc đầu tư vào các nền tảng MXH đế tăng khả năng tương tác với người tiêu dùng số.
Tải báo cáo phiên bản đầy đủ và miễn phí tại đây.
Để biết thêm về bộ sản phẩm Nghiên cứu thị trường của Decision Lab, liên hệ tại [email protected].