3 yếu tố ảnh hưởng sàn thương mại điện tử ở Việt Nam
Bài viết nói về 3 yếu tố quan trọng có thể thay đổi toàn cảnh thương mại điện tử: Tình hình cạnh tranh, Lợi nhuận kinh doanh, Hỗ trợ tài chính theo quan điểm cá nhân của tôi.
Bài viết là quan điểm của ông Lam Tran, người sáng lập và hiện là CEO WisePass.
Tình hình cạnh tranh
Nền thương mại điện tử Việt Nam do 3 công ty lớn Shopee, Lazada và Tiki nắm giữ. Theo kết quả của Similar Web, hiện tại Shopee đang có các chỉ số dẫn đầu. Với lượng truy cập hàng tháng cao, Shopee dường như là người chiến thắng vào thời điểm hiện tại nhưng khi nhìn vào những công ty tiềm năng khác cũng là đối thủ nặng ký có khả năng thay đổi cuộc chơi.
Đầu tiên là Amazon. Họ đã hoàn thành việc lập công ty pháp lý để chính thức tham gia thị trường Việt Nam và cạnh tranh với những “ông lớn” này. Hiện tại, Amazon chủ yếu thu hút nhà bán hàng và tăng giao dịch thị trường trên toàn cầu. Dễ hiểu vì thị trường Việt Nam có thể vẫn còn nhỏ đối với Amazon. Tôi tin rằng trong tương lai thị trường sẽ phát triển đủ lớn trong vòng 60 tháng tới.
Grab có vẻ là đối thủ nặng ký tiếp theo, bởi vì Grab vốn được thiết lập như một sàn thương mại điện tử. Chiến lược trở thành siêu ứng dụng rất phù hợp vì họ có khả năng ứng dụng thương mại điện tử, nguồn vốn mạnh và quan trọng nhất, sàn thương mại điện tử là một cơ hội tăng trưởng doanh thu lớn ở khu vực Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam.
Hiện tại, Grab đang bận rộn niêm yết với SPAC ở Mỹ và sẽ mất ít nhất một năm để hoàn tất quá trình này. Câu hỏi đặt ra là khi nào họ sẽ áp dụng thương mại điện tử ở khu vực toàn Đông Nam Á. Dự đoán của tôi là họ sẽ tiến hành điều đó trong vòng 36 tháng tới.
Lợi nhuận kinh doanh
Nếu bạn đang tìm kiếm giá trị lợi nhuận cho hoạt động thương mại điện tử với cương vị là người sáng lập hoặc nhà đầu tư, tôi khuyên bạn nên bỏ qua. Đây là trò chơi dài hơi về tăng trưởng doanh thu và là cách để quyết định giá trị.
Sàn thương mại điện tử là một lĩnh vực tiêu tốn tiền của và đó là điều đang xảy ra đối với Tiki. Lazada hiện thuộc sở hữu của Alibaba và Shopee thuộc tập đoàn SEA.
Dưới đây là tình hình tài chính của Lazada theo Techcrunch báo cáo, cho thấy những gì sẽ xảy ra khi điều hành một nền tảng thương mại điện tử.
Điểm mấu chốt là Cash position trong khi doanh thu sau thuế tăng. Để tiếp tục đi lên, bạn cần nguồn vốn mạnh.
Để có lợi nhuận, công ty cần một lượng lớn đơn đặt hàng hàng tháng để thanh toán tất cả các chi phí cố định và đảm bảo có đủ lượng truy cập để không phải trả phí chạy đơn hàng. Tuy nhiên, điều này sẽ không xảy ra khi tình hình tài chính của Shopee trong quý I/ 2021 như sau:
Shopee South East Asia EBITDA âm 412 triệu USD trong quý I/2021 nhưng tình hình của cả tập đoàn cho thấy sự khả quan.
Vận hành một nền tảng thương mại điện tử là một quá trình phải đốt nhiều tiền trong khoảng thời gian dài, bạn sẽ cần đầu tư tài chính nghiêm túc.
Hỗ trợ tài chính
Trở lại thị trường Việt Nam, chúng ta có Lazada, Shopee và Tiki.
Shopee hiện vẫn công bố tài chính hàng quý theo như niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán New York. Dưới đây là những thông tin bạn có thể thấy của tập đoàn trong quý I/2021.
Công ty hiện có khả năng phát triển hơn nếu nhìn vào khả năng thu lợi nhuận hiện tại. Nhìn chung, tập đoàn SEA đang có dấu hiệu tích cực và có 5 tỉ USD tiền mặt trên bảng cân đối kế toán.
SEA Group đã có kế hoạch phát triển sàn thương mại điện tử và vì thế Shopee được phát triển ngày càng mạnh mẽ hơn.
Về Lazada, sàn thương mại điện tử thuộc về Alibaba group tạo ra hàng tỉ USD hàng năm trước EBITDA.
Nguồn: Alibaba
Tập đoàn Alibaba có thể tiếp tục bơm thêm vài tỉ USD khi cần thiết và sẽ phát triển tại khu vực Đông Nam Á vì đó là nhóm dân số lớn nhất mà họ thấy gần thị trường Trung Quốc. Một mảng thương mại điện tử lớn khác ở Châu Á sẽ là Ấn Độ, nhưng tôi không nghĩ Alibaba có bất kỳ kế hoạch gia nhập thị trường này trong tương lai gần.
Đối với Tiki, nó hơi khác một chút vì Tiki vẫn dựa vào vốn đầu tư mạo hiểm và tiếp tục huy động vốn thường xuyên để tăng doanh thu. Hy vọng rằng công ty có thể duy trì cơ cấu chi phí thấp hơn để không tiêu tốn tiền như Shopee và Lazada. Nếu công ty có thể tiếp tục huy động vốn thành công trong những năm tới thì tình hình vẫn sẽ ổn.
Theo tin mới nhất, Tiki sẽ gọi vốn tới 200 triệu USD và có thể tiến hành giao dịch cổ phiếu trên sàn chứng khoán.
Thương mại điện tử không chỉ đơn thuần gồm 3 yếu tố trên. Tuy nhiên, nếu sự cạnh tranh tăng lên, người chơi tiếp tục mất nhiều tiền hơn khi tăng quy mô và nếu không được rót vốn một cách đầy đủ, thì thực sự có khả năng sẽ chứng kiến một sự thay đổi lớn trong những năm tới. Hiện tại, tôi không nghĩ điều này sẽ xảy ra sớm.