Mặc dù chịu ảnh hưởng của COVID-19, Việt Nam vẫn nằm trong top 4 quốc gia lạc quan nhất thế giới
Sự suy thoái thường khởi nguồn từ một sự kiện bất ngờ, và điều đó chắc chắn đúng đối với một sự kiện phải ghi vào lịch sử như “Cuộc suy thoái Toàn cầu do vi rút Corona”.
Tuy nhiên, với Chỉ số niềm tin người tiêu dùng là 126 điểm phần trăm (pp), Việt Nam tiếp tục xếp hạng thứ 4 trên toàn cầu vì có người tiêu dùng tích cực nhất, đứng sau Ấn Độ, Philippines và Indonesia, với số điểm lần lượt là 140, 128 và 127; theo cập nhật mới nhất của Khảo sát Chỉ số niềm tin người tiêu dùng toàn cầu của The Conference Board® phối hợp với Nielsen, một công ty đo lường toàn cầu.
Trong quý đầu tiên của 2020, Chỉ số niềm tin người tiêu dùng Toàn cầu giảm nhẹ từ 106 từ mức cao lịch sử 107 (chỉ số trên 100 được xem là tích cực), cho thấy số người tiêu dùng lạc quan hơn một chút so với những tiêu cực trên toàn cầu. Khảo sát này được thực hiện trước khi đại dịch ảnh hưởng đến Châu Âu và Mỹ.
Trước khi vi rút corona lây lan nhanh chóng ra bên ngoài Trung Quốc, chỉ số niềm tin người tiêu dùng vẫn cao nhất ở Bắc Mỹ (121) và Châu Á – Thái Bình Dương (120) và tăng đáng kể ở Châu Phi và Trung Đông (106). Mặc dù tăng nhẹ, chỉ số này ở Châu Âu (88) vẫn tiếp tục thấp nhất trên toàn cầu. Trong khu vực Đồng Euro (90), niềm tin người tiêu dùng cuối cùng đã tăng lên vào đầu năm 2020 sau khi giữ ổn định trong ba quý liên tiếp. Châu Mỹ Latinh là khu vực duy nhất không thấy sự cải thiện về niềm tin người tiêu dùng trong quý đầu tiên, vẫn ở mức 91.
So với quý cuối năm 2019, niềm tin của người tiêu dùng Việt Nam vẫn ổn định với mức tăng 1 điểm, từ 125 lên 126. Lý do chính của việc tăng nhẹ này là sự lạc quan của người tiêu dùng về triển vọng về công việc được cải thiện (+2pp), trong khi sự lạc quan về tài chính cá nhân và chi tiêu vẫn ổn định (tương ứng +0pp và -1pp). Tuy nhiên, chỉ số niềm tin của người tiêu dùng giảm so với cùng quý năm ngoái (-3pp), phần lớn có thể dự đoán trước do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.
Sức khỏe tiếp tục là mối quan tâm số 1 của người tiêu dùng Việt Nam với mức cao nhất toàn cầu. Đặc biệt trong quý này, sức khỏe và an khang của phụ mẫu xuất hiện trong top 6 mối quan tâm hàng đầu của người Việt.
Khảo sát niềm tin người tiêu dùng cũng cho thấy, người tiêu dùng chủ yếu xem sự lây lan của COVID-19 là một cuộc khủng hoảng sức khoẻ thay vì kinh tế. Do đó, Sức khỏe đã thay thế Kinh tế trở thành mối quan tâm hàng đầu ở nhiều thị trường, với tỷ lệ người tiêu dùng xác định Sức khỏe là mối quan tâm lớn nhất của họ trong vòng sáu tháng tới, bao gồm cả Việt Nam.
Trong quý 1 năm 2020, người tiêu dùng Việt Nam tiếp tục xếp hạng Sức khỏe (49%, + 4% so với Q4 2019) là mối quan tâm số 01 với mức cao nhất trên toàn cầu, tiếp theo là Pakistan (47%), Latvia (40%) và Singapore (39%). Tại Việt Nam, Sức khỏe đã và đang là mối quan tâm hàng đầu trong bốn quý liên tiếp.
Mặc dù vẫn nằm trong top 2, có một sự gia tăng đáng kể về số người Việt Nam quan tâm đến sự ổn định công việc (+3% so với Q4 2019) trong khi tỷ lệ người tiêu dùng quan tâm đến Cân bằng công việc & cuộc sống giảm mạnh, từ 27% xuống 22%. “Khi mọi người ngày càng nhận thức được tác động của đại dịch COVID-19 đối với công việc, thậm chí là ngay trong quý một, ý định chi tiêu của họ phản ánh sự không chắc chắn này. Mặt khác, khi các công ty bắt đầu thử nghiệm làm việc tại nhà, sự giao thoa giữa cuộc sống gia đình và công việc đặt ra những thách thức nhưng cũng giúp tiết kiệm thời gian thực sự đối với nhiều nhân viên”, bà Louise Hawley, Tổng Giám đốc Nielsen Việt Nam cho biết.
Đáng chú ý, trong quý này, có một yếu tố mới xuất hiện trong 6 mối quan tâm hàng đầu của người tiêu dùng Việt Nam: đó là Phúc lợi và An khang của phụ mẫu, với 10% số người được hỏi cho biết rằng họ lo lắng về điều đó. “Kể từ sau khi nghỉ Tết, các trường học bị đóng cửa, nhiều phụ huynh không chỉ vật lộn với việc có con nhỏ ở nhà cả ngày mà còn lo lắng về việc học hành của chúng. Trong điều kiện nhiều người cũng làm việc tại nhà, việc quan tâm đến sức khoẻ và niềm hạnh phúc của các bậc sinh thành trở thành một điều tự nhiên”, bà Louise Hawley chia sẻ thêm.
Các lĩnh vực quan tâm khác của người tiêu dùng Việt Nam là Nền kinh tế và Chi phí thức ăn gia tăng, với mức quan tâm gần như tương đương với quý trước (lần lượt là 21% và 9%).
Người tiêu dùng Việt Nam có xu hướng giảm chi tiêu tiền nhàn rỗi
Vào quý đầu của năm 2020, người tiêu dùng Việt Nam đã có xu hướng giảm đáng kể trong việc chi tiêu tiền nhàn rỗi. Người Việt Nam thừa nhận rằng họ đã chi tiêu ít hơn cho Tiết kiệm (-4%), Quần áo mới (-9%), Du lịch (-5%), Nâng cấp/ trang trí nhà cửa (-4%), Giải trí bên ngoài (-9%) và Sản phẩm công nghệ mới (-6%).
“Vi rút corona (COVID-19) đã làm gián đoạn cuộc sống của hàng tỷ người trên thế giới bao gồm cả người Việt Nam và đang làm thay đổi thái độ, hành vi và mong muốn của người tiêu dùng một cách chóng mặt. Những nỗ lực ngăn chặn dịch bệnh này như giảm thiểu liên lạc, từ hạn chế tương tác xã hội đến cách ly bắt buộc và đóng cửa một số hệ thống cửa hàng nhất định đã cắt giảm chi tiêu của người tiêu dùng vì ngày càng có nhiều hơn số người dành thời gian ở nhà, đồng nghĩa với việc họ sẽ dành ít tiền và thời gian cho bên ngoài hơn trong suốt quý – tránh các tụ điểm giải trí như rạp phim, quán bar, nhà hàng và bất cứ hình thức du lịch nào”, bà Hawley nhấn mạnh.
Vào quý này, Các gói bảo hiểm sức khoẻ cao cấp vượt qua Giải trí bên ngoài để tiến đến vị trí thứ năm trong top 7 khoản sử dụng tiền nhàn rỗi của người tiêu dùng. Mặc dù có một sự giảm nhẹ so với quý trước, Việt Nam vẫn là quốc gia có tỉ lệ cao nhất số người dùng chọn sử dụng tiền nhàn rỗi cho Các gói bảo hiểm cao cấp trên toàn thế giới với 38% (-2% so với Q4 2019).
“Người Việt Nam vẫn luôn lạc quan. Trong khi chỉ 5% nói rằng họ không lo sợ dịch bệnh, gần một nửa số người được hỏi tin rằng tình hình dịch bệnh sẽ kéo dài từ 2-3 tháng. Mặc dù có sự lạc quan này, những hành vi được hình thành trong khoảng thời gian cách ly xã hội sẽ có xu hướng còn tiếp diễn, bao gồm việc tự chuẩn bị thức ăn và ăn tại nhà cùng gia đình. Thêm vào đó, những người có thu nhập bị ảnh hưởng sẽ tìm kiếm những phương thức để giảm chi tiêu và thời gian này cùng sẽ là cơ hội cho các doanh nghiệp để truyền tải những giá trị hữu ích. Mặc dù vậy, tất cả những điều trên đã làm giảm chi tiêu của người tiêu dùng một cách đáng kể”, bà Hawley bổ sung.
Báo cáo Khảo sát niềm tin người tiêu dùng toàn cầu được thực hiện vào tháng 2/2020 và đã thăm dò ý kiến của hơn 31.000 người tiêu dùng trực tuyến tại 63 quốc gia trên khắp Châu Á – Thái Bình Dương, Châu Âu, Châu Mỹ Latinh, Trung Đông/ Châu Phi và Bắc Mỹ. Cuộc khảo sát đã kết thúc tốt đẹp trước khi Tổ chức Y tế Thế giới tuyên bố ổ dịch COVID-19 là đại dịch toàn cầu vào ngày 11/3/2020. Thật không may do sự bùng phát COVID-19 ở Trung Quốc nên không thể đưa Trung Quốc vào chỉ số Q1 năm 2020.