Ván bài Altera của nhà lãnh đạo Intel
Liệu CEO Brian Krzanich của Intel có thành công với phi vụ mua lại Altera sau khi đã chấp nhận cái giá gần 17 tỷ USD?
Brian Krzanich đã đi những bước đáng kể trong 2 năm đầu tiên cầm cương ở Intel nhằm làm giảm sự phụ thuộc của tập đoàn này vào thị trường máy tính cá nhân. Theo đó, một chiến lược lớn của ông là đưa chip Intel vào các thiết bị dựa trên nền tảng dữ liệu gọi chung là Internet of Things (một thuật ngữ mới nói đến một thế giới của tương lai khi mọi thứ đều có khả năng kết nối vào mạng internet để tương tác với nhau, tạo điều kiện cho cuộc sống con người trở nên dễ dàng hơn).
Nay Krzanich lại đi thêm một bước táo bạo nữa nhằm thúc đẩy nhanh tiến trình “thoát ly” khỏi thị trường PC. Đó là tuyên bố mua lại nhà sản xuất chip lập trình Altera Corp. vào đầu tuần qua với giá 16,7 tỉ USD, một mức giá được xem là “hào phóng nhất” trong lịch sử 47 năm của tập đoàn sản xuất chip này. Mức giá quá cao nói trên đã khiến cho một số nhà phân tích Phố Wall phải nhướng mày. Ngay cả Krzanich cũng “giật mình”. “Có một chút phi thực tế trong mức giá này. Con số quá lớn”, ông nói.
Thế nhưng, Krzanich, một người kỳ cựu trong lĩnh vực sản xuất và rất đam mê nghiên cứu khoa học, tin rằng công nghệ của Altera sẽ ra hoa kết trái bằng cách tăng cường được mảng kinh doanh sinh lợi nhất của Intel - chip cho các trung tâm dữ liệu doanh nghiệp, cũng như cho phép Intel khai thác tốt hơn một thị trường còn sơ khai là Internet of Things.
Ông Brian Krzanich, Tổng Giám đốc Intel
Krzanich có lý do để theo đuổi thương vụ Altera. Nhu cầu đối với chip dùng trong PC - mảng cốt lõi của Intel kể từ đầu thập niên 1980 - đã sa sút khi ngày càng nhiều người quay sang các sản phẩm như điện thoại thông minh và máy tính bảng. Sau đợt hồi phục nhẹ trong mức chi tiêu PC hồi năm ngoái, tháng 4 vừa qua Intel cho biết doanh thu từ bộ phận mà bao gồm cả chip PC đã giảm 8%.
Đáng mừng là sau nhiều năm nỗ lực, Intel đã chen chân vào được phân khúc chip điện thoại thông minh, một thị trường mà các thiết kế chip được cấp phép bởi ARM Holdings PLC đã trở thành tiêu chuẩn của ngành. Và dưới sự lãnh đạo của Krzanich trong 2 năm qua, Intel đã tạo được chỗ đứng trong mảng máy tính bảng, một phần lớn nhờ các khoản trợ cấp đắt đỏ cho các nhà sản xuất thiết bị để họ sử dụng chip Intel.
Thế nhưng, việc đạt được thị phần đáng kể có vẻ như sẽ khó mà đạt được trong một sớm một chiều. Điện thoại thông minh “không phải là một trong những lĩnh vực có thể trở thành động cơ tăng trưởng cho Công ty”, Krzanich nhận xét.
Có lẽ đó là lý do Krzanich đã thực hiện bước đi táo bạo là mua lại Altera, một công ty chuyên về các chip lập trình, tức loại chip có thể được lập trình để ứng dụng vào các công việc cụ thể sau khi xuất xưởng. Chúng đặc biệt phổ biến trong các thiết bị kết nối mạng và không dây, vốn là những thị trường mới mà Intel nhắm đến. Một số công ty cũng đang sử dụng chip lập trình song song với các chip truyền thống để đẩy nhanh tốc độ xử lý của các máy chủ. Đây cũng là một những lý do mà Krzanich muốn có được Altera.
Altera, một công ty chuyên về các chip lập trình vốn phổ biến trong các thiết bị kết nối mạng và không dây
Hiện tại, Intel đã sản xuất một số chip do Altera thiết kế theo một hợp đồng thỏa thuận được ký kết trước đó. Krzanich cho rằng Altera có thể hưởng lợi từ năng lực sản xuất của Intel trong tương lai, tiếp cận các công thức sản xuất mới sớm hơn các đối thủ chip lập trình khác, nhờ đó sẽ giúp phát triển thêm các đặc tính mới trên con chip.
Altera cũng có tính sinh lợi cao. Biên lợi nhuận gộp của Công ty ở mức 64% tổng doanh số bán trong quý I/2015, trong khi Intel đạt tỉ lệ thấp hơn là 60,5% trong cùng thời kỳ.
Mặc cho những lợi thế này, tăng trưởng là một dấu hỏi lớn đối với Altera. Công ty này cho biết doanh số bán đã giảm 6% trong quý I năm nay. Doanh thu năm 2014 chỉ đạt 1,9 tỉ USD, so với mức 55,9 tỉ USD của Intel. Do đó, một số chuyên gia phân tích e ngại thương vụ thâu tóm Altera khó có thể tạo ra được quy mô doanh thu lớn mà Intel đang trông đợi.
“Mục tiêu tăng trưởng có vẻ như quá lạc quan”, Stacy Rasgon, chuyên gia phân tích tại Sanford C. Bernstein, đưa ra nhận định sau khi Intel tuyên bố mua lại Altera với giá 16,7 tỉ USD. Theo Rasgon, việc đạt được mục tiêu tăng trưởng cho tương xứng với số tiền bỏ ra mua lại là một thách thức lớn.
Dẫu vậy, Krzanich và các nhà điều hành khác tại Intel cho rằng thị trường chip lập trình dự kiến tăng trưởng khoảng 7%/năm và Altera sẽ đóng góp vào thu nhập mỗi cổ phiếu (EPS) của Intel ngay trong năm đầu tiên sau khi thương vụ hoàn tất.
Intel ban đầu dự kiến sẽ bắt đầu bán chip Xeon Intel mà trong đó có chứa cả chip lập trình Altera - một sự kết hợp có thể mang lại lợi thế hơn so với việc mua 2 loại chip riêng biệt. Những sản phẩm “kép” như vậy sẽ ra mắt vào cuối năm 2016 và có thể được sử dụng rộng rãi trong năm tiếp theo.
Chip Xeon Intel chứa cả chip lập trình Altera dự kiến sẽ được bày bán
Nhưng những lợi thế lớn nhất, theo Krzanich, là 2 loại thiết kế chip đều được đặt trên một mảnh silicon. Việc giao tiếp nhanh hơn giữa các mạch điện trên những sản phẩm tích hợp như vậy sẽ tăng gần gấp đôi hiệu suất hoạt động so với các chip riêng lẻ.
Các nhà kinh doanh máy chủ được dự kiến sẽ là đối tượng nhắm đến của các sản phẩm này. Tuy nhiên, Krzanich cũng dự kiến kết hợp chip xử lý Atom giá rẻ của Intel với mạch điện Altera dành cho các ứng dụng Internet of Things.
Krzanich cho biết Intel sẽ không nhắm vào loại chip giá rẻ mà sử dụng trong các sản phẩm như bóng đèn thông minh hay tay nắm cửa thông minh. Thay vào đó, ông sẽ nhắm đến các lĩnh vực như chip cho robot mà cần khả năng nhìn tốt để di chuyển xung quanh hoặc là những máy bay không người lái để phục vụ các mục đích như giao hàng hoặc các hệ thống hỗ trợ người lái tự động tiên tiến.
Một triển vọng tốt đẹp từ thương vụ Altera là điều mà nhà đầu tư cũng như giới chuyên gia phân tích mong đợi. Nhưng trước hết, Krzanich cần chứng tỏ rằng Intel sẽ không lặp lại lịch sử đáng buồn của những người tiền nhiệm trong các thương vụ thâu tóm trước đó.
Trong quá khứ, Intel đã từng ca ngợi nhiều đặc tính sản phẩm mới và năng lực sản xuất cao hơn để biện minh cho mức giá cao trong các thương vụ thâu tóm, chỉ để rồi phải thất hứa trong những năm tiếp theo. Thương vụ mua lại bộ phận không dây của Infineon Technology vào năm 2010 với giá khoảng 1,4 tỉ USD đã không cho Intel chỗ đứng vững chắc trên thị trường thiết bị di động. Thương vụ thâu tóm McAfee (chuyên sản xuất các chương trình an ninh mạng) vào năm 2011 với giá 6,59 tỉ USD cũng không khá hơn.
“Nhìn lại lịch sử gần đây, chúng tôi sẽ không lạc quan mà cho rằng thương vụ thâu tóm Altera của Intel sẽ mang lại một loạt sản phẩm mới để ra mắt thị trường”, Bill Kreher, chuyên gia phân tích tại Edward Jones, nhận xét.
Năm ngoái Intel đã lỗ hơn 4 tỉ USD trong bộ phận điện thoại và máy tính bảng, một phần do các khoản trợ cấp đắt đỏ cho các nhà sản xuất thiết bị. Còn thương vụ McAfee không cho Intel lực đẩy như trông đợi từ mảng phần mềm. Doanh số bán ở bộ phận phần mềm và dịch vụ tăng chỉ 1,2% đạt 2,2 tỉ USD vào năm ngoái, trong khi lợi nhuận hoạt động của mảng này chỉ là 55 triệu USD. Intel cho biết thương vụ McAfee là nhằm tích hợp tính an ninh cao hơn vào các bộ xử lý và khiến cho hệ thống máy tính trở nên an toàn hơn. “Thương vụ McAfee cách đây vài năm thực sự không mang lại lợi ích cho Intel”, Abhinav Davuluri, chuyên gia phân tích tại Morningstar, nhận xét.
Dẫu vậy, thương vụ Altera “lại khá khác biệt vì bạn thực sự có trong tay một sản phẩm hữu hình đang bán ra thị trường”, Davuluri nói. Việc kết hợp giữa chip lập trình với bộ xử lý trong một máy chủ sử dụng bởi Google, chẳng hạn, sẽ giúp cho máy chạy nhanh hơn với các chức năng tiên tiến như nhận diện mặt người trong một bức ảnh hoặc giải mã dữ liệu. Khả năng lập trình chip cũng sẽ cho phép nó chuyển đổi giữa các chức năng đặc biệt này một cách nhanh hơn.
Hơn nữa, theo Giám đốc Tài chính Stacy Smith của Intel, vì Intel đã từng đóng vai trò là nhà sản xuất thuê ngoài cho Altera nên việc chuyển giao trong sản xuất chip để tích hợp giữa sản phẩm của hai công ty sẽ nhanh hơn nhiều. “Chúng tôi có bước khởi đầu thuận lợi với Altera vì đã làm việc với họ trong nhiều năm trời. Vì thế, chúng tôi sẽ có thể đưa một sản phẩm ra thị trường một cách tương đối nhanh”, Smith nói.
Sản phẩm mới kết hợp cả chip Altera với bộ xử lý của Intel dự kiến sẽ ra mắt vào cuối năm tới. Hãy chờ xem Krzanich có phá vỡ được “lời nguyền” của các nhà tiền nhiệm.
Ngô Ngọc Châu
Nguồn Nhịp cầu Đầu tư