Trò chuyện cùng Mark Zuckerberg về tham vọng 'kết nối thế giới' (P1)
Sứ mệnh kết nối thế giới thực sự quan trọng và đó là lý do tại sao chúng tôi muốn thực hiện Internet.org. Đó cũng là lý do tại sao Facebook có mặt trên hành tinh này.
Nội dung nổi bật
CEO Facebook là Mark Zuckerberg có một mục tiêu rất lớn và đắt giá là kết nối toàn bộ thế giới với Internet. Dưới đây là bài phỏng vấn của anh với tờ Bloomberg về kế hoạch này sau khi trở về từ chuyến công tác đến Đông Nam Á và Ấn Độ vào năm ngoái - một phần công việc trong dự án Internet.org.
* Sau 1 năm rưỡi thực hiện kế hoạch Internet.org, tầm nhìn trong tương lai của anh là gì và cảm hứng nào thúc đẩy anh làm điều này?
Khi con người được kết nối với nhau có thể tạo ra những điều hết sức tuyệt vời. Họ có thể có việc làm, được tiếp cận với giáo dục, chăm sóc sức khoẻ và giao tiếp. Chúng tôi có cơ hội mang những người mà chúng tôi quan tâm lại gần hơn. Những điều này sẽ tạo ra một sự khác biệt thật sự lớn.
Internet là cách chúng ta kết nối với thế giới hiện đại, nhưng ngày nay thật không may khi chỉ có 1/3 người trên Trái Đất có thể kết nối với Internet, phần còn lại khoảng 2,7 tỷ người (tức là 2/3 dân số) không thể làm việc này. Con số này khiến tôi thực sự phải suy ngẫm.
Có nhiều nghiên cứu cho thấy rằng tại những quốc gia phát triển, hơn 20% tốc độ phát triển GDP chịu ảnh hưởng bởi Internet. Cũng có những nghiên cứu cho thấy nếu kết nối 1 tỷ người với Internet, 100 triệu việc làm sẽ được tạo ra, giúp vố số người thoát khỏi đói nghèo.
Kết nối với Internet không thể chỉ là đặc quyền cho những người dân tại các quốc gia giàu có. Chúng tôi tin rằng kết nối mọi người trên thế giới là một trong những thử thách lớn nhất của thế hệ ngày nay và đây là lý do tại sao chúng tôi hạnh phúc khi làm bất cứ việc gì dù là nhỏ bé nhất để giúp Internet.org thành công.
* Thành tích lớn nhất mà anh đạt được là gì và trở ngại lớn nhất là gì?
Giai đoạn này gần như vẫn là để học hỏi. Chúng tôi đã thực hiện kế hoạch này trong vài năm và nhận ra nó gặp phải 3 rào cản lớn nhất gồm có:
Điều đầu tiên là rất nhiều người không được tham gia vào một mạng lưới và đây là trở ngại về mặt công nghệ. Dù có một chiếc điện thoại và có thể trả tiền để mua dữ liệu nhưng gần như không có tháp điện thoại nào gần đó để có thể giúp truy cập được. Đó là những gì rất nhiều người nghĩ đến khi nói về việc không có sự kết nối. Thực tế đã có những dự án như vệ tinh, máy bay không người lái và nhiều thứ khác tương tự như vậy đang được triển khai như một giải pháp để khắc phục trở ngại này. 
Nó rất quan trọng, nhưng hoá ra đây chỉ là một phần nhỏ của vấn đề. Chỉ khoảng 15% số người không được tiếp cận với Internet do rào cản công nghệ.
Rào cản tiếp theo là khả năng thanh toán. Rất nhiều người không có đủ năng lực tài chính để chi trả cho việc kết nối Internet. Vì vậy, giải pháp với vấn đề này là khiến các công cụ trở nên hiệu quả hơn. Khi mạng lưới cơ sở hạ tầng tốt hơn, các ứng dụng mà con người sử dụng sẽ tiêu thụ ít dữ liệu hơn. Có rất nhiều dự án đang thực hiện theo phương pháp này. Ứng dụng Facebook cho Android là một ví dụ. Nó đã sử dụng dữ liệu ít hơn khoảng 5 lần so với năm ngoái, giúp dịch vụ trở nên rẻ hơn cho người sử dụng. Hiện chúng tôi cũng đang làm thêm rất nhiều công cụ để nhiều người khác có thể sử dụng.
Tuy nhiên, rào cản lớn nhất lại là thử thách xã hội. Đa phần mọi người không được kết nối đều chưa có mạng hoặc không có khả năng chi trả nhưng điều cốt yếu là bởi họ không biết sử dụng Internet cho mục đích gì.
Nếu lớn lên và không có một chiếc máy tính, bạn sẽ không bao giờ sử dụng Internet và một người nào đó hỏi bạn liệu có muốn mua dữ liệu không, phản ứng của bạn chắc chắn sẽ là: Dữ liệu là gì và tại sao tôi phải sử dụng chúng.
Để giải quyết thử thách này và tạo ra nhiều giá trị nhất, giúp đỡ được nhiều người nhất thì chúng ta có thể tạo ra những dịch vụ cơ bản miễn phí bằng cách làm việc với các nhà nhà điều hành và chính phủ để giúp mọi người hiểu nên sử dụng Internet để làm gì.
* Facebook là một công ty hoạt động vì lợi nhuận. Tại sao lại gọi là Internet.org và đây sẽ là một tổ chức phi lợi nhuận phải không?
Nếu chỉ tập trung vào lợi nhuận, điều hợp lý nhất mà chúng tôi làm là sẽ chỉ tập trung vào hàng tỷ người đầu tiên sử dụng sản phẩm của mình. Thế giới không công bằng và hàng tỷ người dùng Facebook đầu tiên có nhiều tiền hơn toàn bộ số người còn lại. Vì vậy, trên phương diện kinh doanh, lợi nhuận không phải là vấn đề chúng tôi sẽ đặt trọng tâm với Internet.org.
Lý do tại sao chúng tôi đang làm việc này có 2 điều. Một là sứ mạng giúp kết nối thế giới và chúng tôi đang làm việc này thực sự nghiêm túc. Bạn biết đó, bạn không thể kết nối nếu 2/3 thế giới không thể truy cập Internet. Trong 10 năm tới, chúng tôi muốn đón nhận một vài thử thách thực sự lớn như giúp hầu hết mọi người có thể truy cập Internet. Tôi cho rằng đây không chỉ là điều quan trọng với chúng tôi mà còn với tất cả các công ty mạng khác.
* Liệu anh có nghĩ đến việc một lúc nào đó kế hoạch này sẽ tạo ra lợi nhuận không?
Không, tôi không nghĩ vậy. Thực tế rất nhiều người không đủ khả năng chi trả cho việc thâm nhập dữ liệu tại một số khu vực, đây không phải là thị trường quảng cáo và không phải là nơi tạo ra lợi nhuận trong tương lai gần. Thực tế, chúng tôi có thể mất rất nhiều tiền. Tuy nhiên, sứ mệnh kết nối thế giới thực sự quan trọng và đó là lý do tại sao chúng tôi muốn thực hiện Internet.org. Đó cũng là lý do tại sao Facebook có mặt trên hành tinh này.
Vân Đàm / Bloomberg
Nguồn Trí Thức Trẻ