Cher Wang: Hy vọng của HTC
Đã có không ít nhà sáng lập quay trở lại để cứu công ty mình khỏi bờ vực phá sản nhưng có người thành công, có người thất bại. Lần quay trở về thứ hai của Steve Jobs đã đưa Apple vụt sáng trong khi sự trở về của Jerry Yang với Yahoo! là một sự thất bại thảm hại.
Giờ HTC, một hãng sản xuất điện thoại thông minh có trụ sở đặt tại Đài Loan, cũng đang đặt nhiều kỳ vọng vào nhà đồng sáng lập và Chủ tịch Hội đồng Quản trị Cher Wang.
Tháng 10 năm ngoái, dưới sức ép của các nhà đầu tư, Wang, 55 tuổi, đã tham gia điều hành tại HTC. Bà vẫn chưa chọn cho mình một danh phận mới và khăng khăng nói rằng bà có mặt ở HTC là để hỗ trợ cho Tổng Giám đốc đương nhiệm Peter Chou. Bà chỉ phụ trách khâu marketing để Chou có thể tập trung phát triển sản phẩm.
Mặc dù bà là một nhà tỉ phú và là con gái của ông trùm Đài Loan Yang Yung-Ching, nhà sáng lập tập đoàn hóa dầu Formosa Plastics, nhưng Wang vẫn luôn kín tiếng và tránh cuộc sống xa hoa. Và bà là người có nhiều ý tưởng công nghệ lớn: bà đã thành lập nên nhà sản xuất chip Via Technologies trước khi đồng sáng lập nên HTC vào năm 1997. “Tôi thành lập HTC vì tầm nhìn mà tôi đã có cách đây rất lâu. Tôi thực sự muốn làm ra các máy tính cầm tay”, bà cho biết. HTC là viết tắt của High Tech Computer, tức máy tính công nghệ cao.
Wang có lẽ là người mà HTC đang cần vào lúc này. Wang xuất thân trong một gia đình doanh nhân rất thành công. Ngoài người cha nổi tiếng, chị gái của bà - Charlene - là người đồng sáng lập nên nhà sản xuất bo mạch First International Computer vào năm 1980. Người anh trai cả Winston thì thành lập nên một công ty sản xuất chất bán dẫn có trụ sở tại Trung Quốc. Lúc Wang mới bắt đầu sự nghiệp, bà đã làm việc trong công ty của chị gái mình vào thập niên 1980. Khi đó, bà phụ trách khâu mua linh kiện từ AMD. “Wang lúc đó mới chỉ tốt nghiệp đại học nhưng bà đã thích ứng rất nhanh”, Steve Zelencik, từng là Giám đốc Marketing của hãng Advanced Micro Devices, nhận xét.
Sau khi trải qua những năm đầu đời ở công ty của chị mình, Wang đã giúp xây dựng nên Via Technologies vào cuối thập niên 1980. Sau đó, thông qua con đường thâu tóm và đầu tư, Wang và một số nhà điều hành đã nhảy vào lĩnh vực điện thoại. “Lúc đó tôi đã phỏng vấn tất cả mọi người. Tôi nói cho họ biết tầm nhìn của mình như thế nào. Và Peter Chou là người đầu tiên tin vào tầm nhìn ấy của tôi”, Wang cho biết.
Wang muốn lật ngược thế cờ tại HTC bằng cách đẩy mạnh marketing, tạo mối quan hệ với các công ty dịch vụ di động.
Tầm nhìn của bà đã được hiện thực hóa. Bằng chứng là HTC đã nhanh chóng trở thành một câu chuyện kinh doanh thành công. Sau một thời gian làm nhà sản xuất điện thoại theo hợp đồng cho các công ty thuộc danh sách Global 500 như HP, HTC đã chuyển sang quảng bá các sản phẩm dưới thương hiệu của mình. Công ty đã giành được tiếng vang lớn vào năm 2008 khi Google chọn thiết bị HTC làm thiết bị đầu tiên chạy hệ điều hành Android của Hãng.
Tên tuổi của HTC ngày càng nổi như cồn và HTC bắt đầu tập trung vào sản xuất thiết bị di động cao cấp nhằm cạnh tranh với iPhone (Apple) và dòng điện thoại Galaxy (Samsung). Doanh thu của HTC đã tăng lên đến 9,6 tỉ USD vào năm 2010. Thế nhưng, đến cuối năm 2011, công ty này bắt đầu va vấp. Ban điều hành HTC đã không thực hiện được chỉ tiêu doanh số bán và chiếc điện thoại được kỳ vọng là HTC One X đã không thể đảo ngược sự sa sút này. Công ty cũng gặp vấn đề về chuỗi cung ứng cũng như thiếu một chiến lược marketing rõ ràng.
Vào năm 2013, HTC đã tung ra HTC First, chiếc điện thoại thông minh chạy Android đầu tiên được cài sẵn Facebook Home nhưng nó tiếp tục là một sự thất bại. Khi HTC loạng choạng, Apple và Samsung đã củng cố vị trí của mình trên thị trường cao cấp. Và HTC đã bị hất khỏi danh sách top 10 hãng sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất. Wang là cổ đông lớn nhất của HTC. Vì thế, khi giá cổ phiếu HTC lao dốc, bà đã chứng kiến giá trị cổ phần nắm giữ giảm 90% kể từ năm 2011. Năm 2011, Forbes ước tính giá trị tài sản ròng của bà lên tới 8,8 tỉ USD nhưng con số này hiện chỉ còn khoảng 1,6 tỉ USD.
“Ban đầu, cạnh tranh không quá gay gắt. Chúng tôi cứ nghĩ sản phẩm vẫn quan trọng hơn là việc làm marketing. Chúng tôi đã không biết cách giao tiếp với người tiêu dùng”, Wang thừa nhận.
Wang đang muốn lật ngược thế cờ tại HTC. Hiện tại, bà tích cực đẩy mạnh marketing, xây dựng mối quan hệ với các công ty khai thác dịch vụ di động và quan trọng là vực dậy nhuệ khí của nhân viên.
Sự quay trở lại của Wang ban đầu vẫn chưa giúp cải thiện tình hình tài chính của HTC. Doanh thu năm 2013 đã giảm 30% xuống còn chỉ 6,85 tỉ USD và Công ty đã lỗ 44,6 triệu USD. Doanh thu quý I/2014 tiếp tục giảm gần 23% so với cùng kỳ năm ngoái. Cùng với đó là mức lỗ gần 62 triệu USD trong quý.
Thế nhưng, kết quả kinh doanh gần đây đã cho thấy sự khởi sắc. Đầu tháng 7.2014, HTC đã đạt lãi ròng khoảng 75,5 triệu USD trong quý II, nhờ doanh số bán tăng của chiếc điện thoại mới One M8. Đây là hy vọng lớn cho HTC. Wang đã thành công bước đầu, xét trong bối cảnh ngân sách marketing của Công ty chỉ bằng 20% chi phí mà Samsung rót vào việc tiếp thị các sản phẩm điện thoại thông minh.
Quan trọng hơn là Wang đã lấy lại niềm tin ở nhân viên. Riêng đối với Chou, sự ủng hộ của Wang là niềm động viên rất lớn. “Bây giờ tôi có thể tập trung vào việc phát triển các sản phẩm mới”, Chou nói.
Mặc dù còn quá sớm để tin rằng sự trở lại của Wang có thể giúp HTC giành lấy ngôi vương từ tay Apple và Samsung trên thị trường điện thoại thông minh, nhưng với những dấu hiệu khởi sắc gần đây, rõ ràng HTC đang được trao một cơ hội thứ hai.