Forum seeding – thời oanh liệt nay còn đâu [P.1]
Forum seeding cách đây vài năm là một công cụ Social media được rất hiệu quả. Nhưng sự thoái trào của Forum, sự lạm dụng công cụ quá đáng đã khiến Seeding kiểu cũ không còn đất diễn nữa. Loạt bài này giúp các bạn nhìn lại quá khứ oanh liệt và gợi ý một số hướng làm Forum Seeding trong giai đoạn mới.
Forum bắt đầu nở rộ ở VN từ những năm 2005, 2006, những forum chất nhất thời kì này thu hút được cả triệu người tham gia như 5giay, Ddth, Ttvnol, Tinhte, Webtretho, Yeuamnhac…. Phần đông xem Forum như là 1 nơi kết bạn, học hỏi kiến thức hữu ích, bên cạnh YM, Blog. Và những người năng động đầu tiên đã tìm thấy rất nhiều cơ hội kiếm tiền như mua bán hoặc rao vặt. Đó là 1 thời kì cộng đồng rất nhiệt tình, ngây thơ và sạch sẽ, chỉ thi thoảng có vài vụ lình xình.
Đến 2007 - 2008, 1 số Brand bắt đầu tìm đến Forum như 1 mảnh đất đầy màu mỡ để "nhân giống” các thông điệp của mình. Cách làm là tạo ra các topic hỏi đáp, dẫn dắt người dùng đến điểm cao trào rồi lồng các tư vấn về sản phẩm vào. Có khá nhiều campaign đã thu được kết quả rất ấn tượng.
- 11/ 2008: CloseUp – Tìm em nơi đâu có thể xem là campaign đầu tiên sử dụng forum seeding trên diện rộng. Câu chuyện tình yêu của chàng sinh viên si tình được nói rất nhiều trên hàng trăm forum teen như Vietgiaitri, Hihihehe, Truongton, Top1, Zing …., góp phần tạo ra sự quan tâm mạnh mẽ đến campaign, đem lại lượng traffic rất lớn cho các sự kiện online, offline.
- 8/2009: Nescafe – Cùng trò chuyện là campaign đầu tiên "dũng cảm” chọn forum là platform. Các chủ đề thảo luận được "khơi mào” trên các forum dành cho dân công sở, phụ nữ trước rồi sau đó được "kéo về” forum chính cungtrochuyen.com để tiếp tục tranh luận. Chiến lược này chứa đựng khá nhiều rủi ro vì lúc này các forum tám đầy rẫy trên mạng, việc sinh ra 1 forum mới không hề dễ dàng để thu hút sự quan tâm. Nhưng kết quả rất ấn tượng, sau hơn 3 tháng đã thu hút được gần 50k user và hàng ngàn topic được thảo luận sôi nổi.
- 6/2010: Honda – 12 cá tính có 1 cách tiếp cận mới và sau này chúng tôi hay gọi là "forum sponsor”. Bằng cách bắt tay với 3 cộng đồng lớn là Zing, Yeuamnhac, Noi.vn từ khâu tuyển ứng viên, đến vòng thi clip online, đến vòng live show, campaign đã thu hút được 1 số lượng lớn các thành viên tích cực tham gia, theo dõi và ủng hộ cho "gà nhà”. Sự thành công không chỉ ở chỗ vượt chỉ tiêu hơn 1000 clip dự thi (gấp 5 lần năm trước) mà còn bởi các hoạt động online diễn ra rầm rộ, liên tục trên các forum, tạo điểm nhấn về Social rõ nét so với cách làm truyền thống trước đây.
- 6/2012: Vincent Kompany đến Việt Nam, 1 project với ngân sách rất nhỏ dành cho Forum nhưng đáng nhớ. Bằng việc hợp tác với các forum và fan page bóng đá, campaign đã huy động được 1 lực lượng cổ động viên nhiệt thành tham gia chương trình từ lúc đón đội bóng đến các hoạt động giao lưu, cổ động.
- 2010 --> 2014, cùng với Tinhte.vn, các Brand điện thoại đã thực hiện rất nhiều chiến dịch seeding theo dạng "trên tay” hoặc "offline ra mắt sản phẩm”. Thậm chí có 1 topic bốc thăm trúng điện thoại trên Tinhte thu hút được hàng ngàn người comment dù chỉ là chiếc điện thoại Tàu vốn bị chê bai không tiếc lời trước đó.
Thời hoàng kim của Forum seeding diễn ra từ 2008 à 2012. Các Admin forum lớn được o bế hết mức, nhất là Tinhte, Voz, Hdvietnam, Vnphoto, Ddth, Lamchame, Bikervietnam, Vn-zoom…. Có những forum còn trở thành nỗi ám ảnh của Agency vì sự khắc nghiệt như WTT, DDth, Zing,….Các bạn seeder (đa phần tay ngang) được rất nhiều agency biệt đãi. Forum seeding trở thành 1 phần không thể thiếu trong hầu hết Social media plan
Sau 2012, chúng tôi ít làm forum seeding. Sự bùng nổ của các MXH như Facebook, Zing me khiến forum không còn là nơi duy nhất để làm Social. Sự khai thác Seeding quá mức, cộng với lực lượng SEO spammer khiến nhiều forum trở thành bãi rác.
Từ gần 100 forum mạnh, giờ đây chỉ còn thu lại chưa đến 20 forum có cộng đồng thật sự. Các forum giải trí, tám, kết bạn bị giải tán khi người dùng chuyển hết lên facebook. Chỉ còn niche forum có thể tồn tại. Mặc dù chịu sự cạnh tranh rất lớn từ các fan page, group Facebook, nhưng các forum chuyên sâu kiểu Tinhte,Webtretho, Otofun, Vnphoto, Biker, 5giay….vẫn giữ được vị thế, bản thân Tinhte hay Webtretho cũng đầu tư khá nhiều để thoát ra khỏi nền tảng Forum cũ kĩ. Tuy vậy gần như không thể Seeding theo cách cũ trên các forum này nữa, 1 phần vì người dùng đã quá chai sạn với Seeding, 1 phần vì lực lượng Mod kiểm duyệt trên từng động đậy.
Cùng nhìn lại Mô hình seeding đã gắn bó với không ít Agency và đem lại công việc cho vô số Seeder.
- Nuôi nick 1 thời gian cho đủ số bài, số sao
- Mua sticky (hoặc đi đêm với Mod)
- Tạo topic theo kiểu "Em có vấn đề ABC muốn hỏi …”
- Nuôi 1 đội seeder tung hứng, dẫn dắt
- Gài thông điệp (hoặc sản phẩm)
Hầu hết Seeding kiểu này đều đi lòng vòng, lén lút và không đem lại nhiều giá trị cho người đọc. Đa số topic rơi vào cảnh chợ chiều vì chỉ có 1 vài cái loa cố gắng inh om, còn phần đông thì chẳng quan tâm. Một số topic sôi nổi hơn nhưng lại dễ bị đi chệch hướng hoặc sa đà vào việc cãi vã vô ích.
Phải chăng Forum seeding đã chết?
Tất nhiên điều đó nếu xảy ra thì hẵng còn lâu nữa. Khi mà siêu thị đã phủ ra khắp các thành phố thì mô hình chợ truyền thống vẫn còn đất sống, dù nó lộn xộn hay dơ bẩn. Forum vẫn là những ngôi chợ mà Brand không thể không có mặt. Người ta vẫn đi chợ. Người ta vẫn có nhu cầu được hoà mình vào các đám đông. Người ta vẫn nói về bạn trên Forum, thậm chí chửi bới hoặc ném đá. Người ta vẫn có nhu cầu tìm hiểu về các sản phẩm, kiến thức. Người ta vẫn có nhu cầu mua hàng.
Vậy Seeding theo kiểu mới là như thế nào? Hẹn gặp lại các bạn trong phần 2.
Kết thúc bài viết, gửi các bạn một slide cơ bản về Forum seeding, dành cho những bạn mới bước chân vào Digital và muốn tìm hiểu công cụ này.