Thị trường cho người cao tuổi: Tiềm năng lớn
Việt Nam có hơn 5,6 triệu người cao tuổi và đây là thị trường tiềm năng nhưng chưa có nhiều doanh nghiệp khai thác.
Sữa và thực phẩm
Việt Nam có hơn 5,6 triệu người cao tuổi (từ 65 tuổi trở lên), thế nhưng, sản phẩm dành cho đối tượng này chưa được đáp ứng. Khảo sát mới đây của Nielsen Việt Nam với 30.000 người, cho thấy, sản phẩm và dịch vụ cho người cao tuổi chưa được các doanh nghiệp quan tâm. Trong đó, có đến 43% số người được hỏi cho rằng quá khó để kiếm được các sản phẩm đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cho đối tượng này.
Thực tế tại các siêu thị cũng cho thấy có quá ít những sản phẩm riêng biệt dành cho người cao tuổi. Nhiều nhất hiện nay là nhóm sữa dinh dưỡng nhưng sữa dành cho người cao tuổi cũng chỉ chiếm khoảng 10-15% trong tổng số các mặt hàng sữa bán ở siêu thị. Trong đó, sữa ngoại có nhãn hàng Anlene của Công ty Fonterra Brand Việt Nam, sữa Majesty XO của Công ty Nam Yang (Hàn Quốc).
Sản phẩm dành cho người lớn tuổi chưa được nhiều doanh nghiệp quan tâm
Trong nước, từ vài năm nay, bên cạnh sữa dành cho trẻ em, Vinamilk cũng đầu tư sản xuất nhiều sản phẩm dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, như sữa toàn diện Vinamilk Sure Prevent, sữa dành cho người tiểu đường Vinamilk Diecerna, Vinamilk CanxiPro, Vinamilk giảm cân, sữa bột nguyên kem có đường Vinamilk dinh dưỡng. Ngoài ra còn có sữa đậu nành bổ sung canxi và vitamin. Công ty Nutifood có sữa dành cho người cao tuổi mới ốm dậy, người bị tiểu đường, loãng xương...
Trong lĩnh vực thực phẩm, gần như chỉ có mỗi Công ty Sài Gòn Food sản xuất mặt hàng này. Tuy nhiên, sản phẩm mới chỉ dừng ở 5 loại lẩu và cháo với các hương vị như cháo gà ác, cháo ngũ đậu, cháo hạt sen, lẩu gà ác... Bà Lê Thị Thanh Lâm, Phó tổng giám đốc Công ty Sài Gòn Food, công nhận rằng, hiện nay, có rất ít những sản phẩm chuyên biệt dành cho người cao tuổi.
Ở nước ngoài, đặc biệt là tại Nhật, người cao tuổi có mặt khắp mọi nơi, từ tàu điện ngầm, siêu thị... và trên các kênh truyền hình, phim ảnh và sản phẩm của người cao tuổi rất nhiều. Trong khi đó, ở Việt Nam, người cao tuổi không được dùng sản phẩm theo ý mình mà đa phần là con cháu mua cho.
Vì thế, dù đã đầu tư sản xuất nhưng "Công ty vẫn chưa dám đưa dấu hiệu nhận biết sản phẩm trên bao bì. Vì nếu ghi đây là sản phẩm dành cho người cao tuổi thì vô hình trung tự hạn chế đối tượng người dùng, những người trẻ sẽ không mua sản phẩm", bà Lâm nói.
Bà Nguyễn Thị Thu Phương, Tổng giám đốc Công ty CP Nam Dương, cho biết, hiện nay, tỷ lệ người dùng sữa của người cao tuổi ở Việt Nam rất thấp. Đối với các nước đã phát triển (khu vực châu Âu, Mỹ...), trung bình mỗi người tiêu thụ 253 kg sữa/năm; các nước Đông Nam Á (như Thái Lan chẳng hạn) là 139 kg/người/năm, trong khi người Việt Nam mới chỉ sử dụng khoảng 25 kg/năm.
Điều này cho thấy tiềm năng thị trường còn rất lớn. Nghiên cứu rất kỹ về thị trường nên cuối năm 2012, Nam Dương đã đưa sản phẩm Majesty XO của Công ty Nam Yang (Hàn Quốc) vào Việt Nam. Sản phẩm là dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể vì được sản xuất từ sữa nguyên chất tách béo.
Bắt đầu cạnh tranh
Theo bà Thu Phương, giai đoạn trước, Việt Nam được đánh giá là "dân số vàng" nhưng giai đoạn hiện tại tỷ lệ già hóa đã bắt đầu tăng cao. Giờ đây, cùng với kinh tế và dân trí tăng lên, người dân đã nhận thấy sức khỏe là tài sản quý giá của con người. Vì thế, việc tiêu dùng những sản phẩm dinh dưỡng dành cho người cao tuổi bắt đầu tăng.
Thực tế, tuy mới tham gia thị trường chưa lâu nhưng Majesty XO đã đạt tốc độ tăng trưởng rất tốt. Hiện sản phẩm đã có mặt tại hơn 10.000 cửa hàng bán lẻ trên toàn quốc với cơ chế chính sách giá ổn định, phù hợp. Tuy nhiên, "tốc độ tăng trưởng của giai đoạn đầu chưa nói lên gì nhiều mà vẫn cần củng cố hệ thống và đạt được độ phủ tốt hơn nữa ở các tỉnh-thành để người tiêu dùng được tiếp cận với những sản phẩm tốt nhất", bà Thu Phương nói.
Thị trường tiềm năng nên hầu hết các doanh nghiệp tham gia đều đang tìm mọi biện pháp để khai thác. Trong nhóm mặt hàng sữa, ba nhãn sữa Anlene, Majesty XO và Vinamilk đang đẩy mạnh đầu tư, quảng bá để chiếm lĩnh thị trường. Quảng bá mạnh nhất hiện nay có lẽ thuộc về nhãn hàng Anlene.
Trên các kênh truyền hình, hình ảnh diễn viên Dương Tử Quỳnh mạnh mẽ, khỏe khoắn - đại diện cho nhãn hàng Anlene liên tục xuất hiện. Không "dội bom" quảng cáo như Anlene nhưng Majesty XO chọn hoa hậu Ngô Phương Lan đồng hành trong các chương trình từ thiện, cổ vũ cho việc giữ gìn sức khỏe, tập thể dục đều đặn và ăn uống khoa học mỗi ngày.
Bà Thu Phương cho biết, trong năm 2014 này, 5 chương trình từ thiện xã hội sẽ được Nam Dương triển khai trên toàn quốc có sự xuất hiện của Ngô Phương Lan. Mới đây nhất, vào giữa tháng 4, Công ty Nam Dương đã tổ chức chương trình đi bộ từ thiện hướng đến người khuyết tật với sự tham gia của hơn 12.000 người. Sau chương trình, đã có hơn 10 tỷ đồng gửi đến người khuyết tật trên cả nước.
Cũng chọn cách quảng bá trực tiếp như Majesty XO, Công ty Vinamilk bên cạnh việc giới thiệu sản phẩm mới đã tổ chức các buổi hội thảo chuyên đề về sức khỏe dinh dưỡng cho người cao tuổi để thâm nhập sâu vào thị trường. Từ đầu năm đến nay, hàng loạt chương trình tư vấn dinh dưỡng cho người lớn tuổi được Vinamilk triển khai.
Theo đại diện của Vinamilk, Công ty sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động truyền thông với sự chia sẻ của các chuyên gia dinh dưỡng nhằm giúp người tiêu dùng nhận thức đúng về sức khỏe dinh dưỡng của người lớn tuổi để có chế độ chăm sóc tốt nhất.
Trong khi đó, tuy sản phẩm không cạnh tranh trực tiếp với Vinamilk, Nam Dương, Fonterra Brand Việt Nam nhưng Sài Gòn Food cũng tăng cường tuyên truyền giới thiệu sản phẩm mới dành cho người cao tuổi. Song song đó, Công ty đẩy mạnh sản xuất và lên kế hoạch phát triển nhiều hơn nữa nhóm sản phẩm này. Tuy nhiên, "Công ty sẽ chỉ có thể để dấu hiệu nhận biết sản phẩm chuyên biệt dành cho người già khi thị trường đủ mạnh", bà Thanh Lâm cho biết.