Thomas Lipton- Người mở đường cho thương hiệu trà số 1
Trà là loại nước uống ưa chuộng và bắt nguồn từ châu Á. Thế nhưng người đầu tiên làm nên một thương hiệu trà lại là một người châu Âu. Đó là Thomas Lipton.
Ngày nay trà Lipton đã được phổ biến trên toàn thế giới với nhiều sản phẩm và hương vị khác nhau. Thương hiệu trà Lipton do Thomas Lipton mở đường xây dựng vẫn đang là thương hiệu số 1 thế giới hiện nay.
Theo các tài liệu lịch sử để lại, trà từ châu Á đã sang Bồ Đào Nha từ đầu thế kỷ 17 thông qua các thuỷ thủ và thương gia. Năm 1657 trà xuất hiện lần đầu tiên ở nước Anh. Truyện kể rằng, cái thứ nước trà vàng óng đã chính phục giới thượng lưu nước Anh bắt đầu từ hoàng hậu Catherine Brazanga. Và trà đã trở thành thứ nước uống ưa chuộng của giới thượng lưu không chỉ ở Anh mà còn rất nhiều quốc gia châu Âu khác.
Cho đến cuối thế kỷ 19, trà vẫn chỉ là thứ nước uống quá xa xỉ đối với người dân bình thường ở châu Âu. Cho đến khi xuất hiện nhà thương gia Thomas Lipton, trà đã trở thành thứ nước uống không thể thiếu được của mọi tầng lớp xã hội.
Thương hiệu trà Lipton từ những năm 70 của thế kỷ 20 thuộc về sở hữu của Unilever, một trong những tập đoàn thực phẩm và hàng tiêu dùng lớn nhất thế giới. Trà Lipton ngày càng được ưa chuộng và có mặt ở hầu hết các nước trên thế giới. Ngoài trà đen truyền thống từ thời của ông chủ Thomas Lipton, đến nay còn có hàng chục loại trà khác nhau mang thương hiệu Lipton.
Những công nghệ mới cũng đã góp phần làm đa dạng hoá các sản phẩm trà Lipton với các loại trà túi, trà hoà tan và cả trà trong lon uống ngay. Vị đậm đà của trà truyền thống được kết hợp với rất nhiều hương vị khác nhau tuỳ theo sở thích và khẩu vị của người tiêu dùng như trà chanh, trà đào, trà dâu, trà bạc hà,....
Bắt đầu từ 100 Bảng
Thomas Lipton sinh ngày 10 tháng 5 năm 1850 tại Glasgow thuộc xứ Scotlen, nước Anh. Đúng ra, gia đình ông lại là người Ailen sang định cư tại đây. Thomas Lipton là con trai duy nhất trong ba người con của một doanh nhân nhỏ, chuyên bán tạp hoá, văn phòng phẩm. Thomas Lipton từ nhỏ đã được biết đến là cậu bé rất nhanh nhẹn và chăm chỉ, không ngại làm bất cứ việc gì, bắt đầu cuộc sống tự lập từ rất bé.
Năm 1865, Thomas Lipton thôi học và đi làm để kiếm tiền. Lúc này ở châu Âu nói chung cũng như ở Anh nói riêng đang có làn sóng những người nghèo khó đổ xô sang Mỹ để kiếm sống và đổi đời. Nghe theo nhiều người quen, cậu bé 15 tuổi quyết tâm bỏ nhà một mình sang Mỹ kiếm sống. Số tiền ít ỏi cậu có được chỉ vừa đủ mua chiếc vé tầu thuỷ đi từ Glasgow sang Mỹ.
Khi ra đi, Thomas Lipton có nói với bố rằng sẽ sang Mỹ để học nghề và chắc chắn sẽ sớm trở về quê để lập nghiệp. Ông bố của Thomas Lipton chỉ biết vậy và hi vọng vậy chứ hoàn toàn không dám tin tưởng rằng con trai mình sẽ trở về như đã hứa.
Những năm tháng ở đất Mỹ, ông lang thang đi khắp nước Mỹ để kiếm sống. Thomas Lipton đã trải qua rất nhiều nghề khác nhau. Đầu tiên ông làm công nhân cho một đồn điền ở Virginia, làm chân sai vặt ở South Carolina. Như đa phần những người nhập cư khác, Thomas Lipton chuyển về New York và làm việc phụ lái xe trong thành phố.
Cuối cùng thì Thomas Lipton có vẻ hài lòng nhất khi làm chân bán hàng tại một cửa hàng thực phẩm tại New York. Thomas Lipton đã học rất nhanh những kinh nghiệm bán hàng. Chỉ sau vài tháng Thomas Lipton đã biết ngay cái nghề mà mình muốn học chính là nghề kinh doanh. Những kinh nghiệm buôn bán, kinh doanh tích góp được càng làm tăng thêm khao khát kinh doanh của chàng thanh niên chưa đầy 20 tuổi.
Cuối năm 1869, sau gần 5 năm ở Mỹ, Thomas Lipton quyết tâm trở lại quê hương để lập nghiệp. Bố Thomas Lipton rất mừng khi con trai trở về và ông hi vọng Thomas Lipton sẽ cùng ông quản lý cửa hàng văn phòng phẩm của gia đình. Thế nhưng Thomas Lipton muốn tự kinh doanh, tự mình áp dụng những kinh nghiệm và ý tưởng kinh doanh học hỏi ở Mỹ.
Năm 1871, với vẻn vẹn 100 Bảng Anh, ông đã mở một cửa hàng kinh doanh thực phẩm mang tên Lipton ở Glasgow, thủ phủ xứ Scotlen. Không một ai, kể cả cha ông, lại nghĩ rằng đó là một quyết định đúng đắn đã đưa Thomas Lipton trở thành triệu phú nước Anh chỉ hơn 10 năm sau.
Nhà kinh doanh đam mê trà
Thomas Lipton kinh doanh rất thành đạt. Vốn ít nhưng ông đã biết cách đàm phán để nhà sản xuất nhập hàng trả chậm. Hơn nữa Thomas Lipton rất biết cách quảng cáo để thu hút khách hàng. Xuất thân từ gia đình lao động, Thomas Lipton chủ trương định hướng vào khách hàng là người có thu nhập bình thường trong xã hội. Vì thế giá cả phải chăng là yếu tố mấu chốt để Thomas Lipton bán được hàng.
Thomas Lipton quyết định phải mở thật nhiều cửa hàng để có thể nhập hàng khối lượng lớn với giá rẻ. Hơn nữa ông tin rằng với những ý tưởng và kinh nghiệm học hỏi từ Mỹ, ông sẽ có cách quản lý kho hàng và phân phối sao cho tối ưu nhất, tiết kiệm nhất. Sau 5 năm, Thomas Lipton đã mở đựơc 20 cửa hàng thực phẩm Lipton.
Năm 1881, sau 10 năm Thomas Lipton đã có cả một hệ thống cửa hàng thực phẩm Lipton với gần 300 cửa hàng ở khắp nước Anh. Riêng tại London ông đã cho mở hàng chục cửa hàng như vậy. Có thể nói các cửa hàng Lipton là chuỗi cửa hàng bán lẻ đầu tiên xuất hiện ở Anh. Lúc này Thomas Lipton đã trở thành một nhà kinh doanh trẻ, nổi tiếng.
Trà lúc này đã xuất hiện ở Anh từ lâu nhưng vẫn chỉ dành cho giới thượng lưu. Đơn giản vì trà còn hiếm và rất đắt. Những thương gia đi tầu biển sang châu Á chỉ chuyển về một số lượng có hạn trà đem bán lại cho các cửa hàng thực phẩm dành cho quí tộc và người giàu có.
Cho đến cuối thế kỷ 19, trà vẫn chỉ là thứ nước uống quá xa xỉ đối với người dân bình thường ở châu Âu. Cho đến khi xuất hiện nhà thương gia Thomas Lipton, trà đã trở thành thứ nước uống không thể thiếu được của mọi tầng lớp xã hội.
Thomas Lipton rất thích uống trà. Ông đam mê thưởng thức từng ngụm trà vàng óng, nóng hổi mỗi ngày. Ông tự hình dung sẽ có biết bao triệu người bình thường nếu được thưởng thức thứ nước uống này rồi cũng sẽ đam mê và nghiện trà như ông. Thomas Lipton nghĩ ngay tại sao mình không thể nhập trà với số lượng lớn để bán. Chắc chắn số lượng lớn sẽ phải rẻ.
Với hệ thống cửa hàng bán lẻ dày đặc của mình, Thomas Lipton tin chắc thứ nước trà với hương vị thơm ngát quyến rũ sẽ chính phục được người tiêu dùng.
Xây dựng thương hiệu trà số 1 thế giới
Với đa số người dân bình thường thì cách thức pha trà vẫn còn rất lạ với họ... Khách hàng của Thomas Lipton chỉ có thể mua những gói trà rất nhỏ. Những cửa hàng thực phẩm cao cấp có bán trà thì đều bán như bán muối, bán bột mì, người bán xúc từ bao tải và đem cân cho khách. Thomas Lipton đã rất tinh khi phát hiện ra điều đó và ý tưởng công nghệ đóng gói trà xuất hiện.
Và ngay lập tức ý tưởng độc đáo và tuyệt vời này được Thomas Lipton thực hiện ngay lập tức. Trà được Thomas Lipton đóng gói từng gói nhỏ 100 gram, 200 gram phù hợp với nhu cầu người tiêu dùng. Mỗi gói đều có nhãn hiệu và cách thức pha trà. Bao nhiêu trà, bao nhiêu nước, thời gian bao nhiêu là uống được đã được Thomas Lipton cho ghi tỉ mỉ ngoài hộp giấy. Thương hiệu trà Lipton chính thức xuất hiện từ khi đó. Với khách hàng có thu nhập thấp thì mua từng gói nhỏ là hết sức tiện lợi và phù hợp.
Hơn nữa với việc đóng gói nhỏ, trà không chóng bị mất hương thơm như các nhà giàu mua cả bao, cả thùng. Chính vì vậy chất lượng trà Lipton đã rất nhanh chóng lan truyền khắp nơi. Những quí tộc giàu có cũng đến mua trà Lipton không chỉ vì rẻ vì tiện lợi mà còn có chất lượng cao hơn, nhờ những gói nhỏ được đóng bao kín. Thomas Lipton có 3 loại trà khác nhau, trong đó loại ngon nhất mang tên Lipton Quality No.1, được đựng trong hộp màu vàng, lôgô ghi chữ Lipton màu đỏ.
Năm 1890, theo lời khuyên của một người bạn, Thomas Lipton đã theo những lái thương tầu biển sang tận Ceylon, tên gọi trước kia của Srilanka. Với tư tưởng mua tận gốc, bán tận ngọn, ông muốn tìm mua trà trực tiếp từ người sản xuất. Tại đây Thomas Lipton đã chứng kiến nhiều đồn điền cà phê bị chặt bỏ và Thomas Lipton đã nghĩ ngay đến việc đầu tư trồng trà thế chỗ. Thomas Lipton đã bỏ tiền mua 2.230 hecta đất tại Ceylon để trồng trà.
Thomas Lipton đã khéo léo sử dụng nguồn gốc trà Ceylon nổi tiếng để quảng bá cho trà Lipton của mình. Thương hiệu Lipton vì thế ngày càng phổ biến đồng thời lại có được giá trị của loại trà cao cấp chính hiệu với nguồn gốc rõ ràng. Thành công rất lớn của Thomas Lipton là ông vẫn giữ được đẳng cấp rất cao của trà Lipton mà bán ra với một cái giá hợp lí được số đông chấp nhận.
Đây chính là điều mà các chuyên gia Marketing vẫn còn khâm phục và ngưỡng mộ ông. Ngày nay cũng vậy, những chén trà Lipton hay những gói trà Lipton dù giá cả khá bình dân nhưng vẫn toát lên một cái gì đó sang trọng và lịch sự.
Thomas Lipton khi sinh thời đã nổi tiếng bởi nghệ thuật quảng cáo và marketing dù ông chưa qua một trường lớp bài bản nào cả. Thomas Lipton đã có một nhận xét tuyệt vời mà ngày nay được coi là các bài học kinh điển về Marketing. Đó là người tiêu dùng sẵn sàng chi cho mua sắm nhiều hơn nếu như tinh thần luôn vui vẻ sảng khoái. Vì vậy trong các pano, hình ảnh quảng cáo về sản phẩm của mình, Thomas Lipton luôn chú ý tới yếu tố vui nhộn, sảng khoái với thương hiệu Lipton.
Thomas Lipton rất giàu có với hệ thống cửa hàng bán lẻ khổng lồ, với sản phẩm trà Lipton tuyệt vời của mình. Tuy vậy, Thomas Lipton cũng được biết đến là con người phóng khoáng và giàu lòng nhân ái. Ngay từ khi mới thành đạt, Thomas Lipton đã tự nguyện đóng góp làm từ thiện rất nhiều. Ngay cả ý tưởng mua tận gốc bán tận ngọn của Thomas Lipton cũng không chỉ xuất phát từ mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận thuần tuý.
Trong tư tưởng của ông, Thomas Lipton vẫn mong giúp người nông dân trồng trà có thể bán sản phẩm của mình trực tiếp qua người tiêu dùng, không phải qua nhiều trung gian thương mại. Năm 1898, Thomas Lipton đã được Nữ hoàng Anh phong danh hiệu Hiệp sĩ bởi những cống hiến trong kinh doanh cũng như những đóng góp rất lớn của ông về mặt xã hội.