Chiếc bình thị trường
Người ta hay ca ngợi chiến lược đại dương xanh (Blue Ocean Strategy), vì nó là thị trường còn nguyên sơ, có thể là mới tinh do chính họ tạo nên, một mình một ngựa trên đường đua cho đến khi có kẻ nhảy vào cạnh tranh biến nó thành đại dương đỏ. Tuy nhiên, không phải dễ để tìm ra một đại dương mới và cũng không nhất thiết phải làm như vậy. Vẫn còn lựa những chọn khác.
Thị trường được ví như một chiếc bình, sản phẩm đầu tiên được ví như việc bạn bỏ đá vào bình, các sản phẩm tiếp theo là sỏi, sau sỏi thì đến cát, nhưng vẫn chưa hết, bạn vẫn có thể đổ nước vào để lấp đầy các kẽ hở. Và dưới đây là 2 ngành có thể cho thấy rõ nhất về chiếc bình thị trường.
Công nghệ
Năm 1981, chiếc laptop đầu tiên ra đời nhằm giải quyết sự cơ động cho công việc, đặc biệt là trong quân sự và hàng không. Năm 1985, NASA đã đem chiếc laptop vào không gian trên tàu con thoi Discovery. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu các phi hành gia đem theo những chiếc PC cồng kềnh vào không gian? Chắc phải cột CPU sau lưng, giắt bàn phím trước bụng, nhét chuột trong túi quần và một tay cầm màn hình.
Với sự cơ động cao, có phải laptop đã tạo ra được sân chơi riêng?
Nhưng dường như mọi công nghệ tiên tiến nhất của nhân loại đều xuất hiện trong vòng 5 năm trở lại đây. Chúng phát triển với một tốc độ nhanh không tưởng. Đến mức phát kiến tuyệt vời như laptop cũng phải lép vế vì sự ra đời của máy tính bảng iPad. iPad bây giờ nhiều và phổ biến đến mức ở chốn công cộng và nơi nào có trẻ em là nơi đó có iPad.
Máy tính bảng (tablet) chính là một thiết bị lai tạp giữa laptop với điện thoại di động (mobile).
Vậy có thể bỏ tiếp sản phẩm gì vào giữa hai ngách laptop – tablet và tablet – mobile?
Sự ra đời của dòng Samsung Galaxy Note từng bị chế giễu là lố bịch, kệch cỡm với màn hình quá khổ cho đến khi doanh thu của nó đạt mức đủ cho các hãng còn lại phải giật mình.
Sự thành công của Galaxy Note được thể hiện qua con số 50 triệu thiết bị bán ra trong vòng 2 năm, tính đến tháng 10.2013. Phablet (phone + tablet: Điện thoại lai máy tính bảng) là câu trả lời cho cặp tablet – mobile.
Thế còn laptop – tablet? Hiện giờ chưa có thiết bị nào cho thị trường này. Thậm chí, giữa tablet và phablet, liệu còn kẽ hở nào cho “nước” chảy qua hay không? Nhu cầu của con người là vô tận và các nhà thiết kế, nhà nghiên cứu được trả lương để vẽ ra nhu cầu nhằm moi tiền người tiêu dùng. Mấy ai có iPad và chỉ có iPad mà không có laptop và mobile? Nó ra đời như một phân khúc hoàn toàn mới và người tiêu dùng phải móc thêm hầu bao cho sản phẩm lai này. Phablet thì khác, người ta có thể sở hữu phablet và bỏ qua mobile.
Có sản phẩm nào lai giữa laptop và tablet? Có đấy! Thứ nhất là ultrabook; thứ hai là máy tính bảng Surface của Microsoft. Vì sao ultrabook và Surface ra đời? Chúng có những ưu điểm mà laptop không có: tính di động cao hơn, “ngủ” và khởi động lại trong vòng 2 giây, hệt như tablet chỉ cần bật/tắt màn hình để sử dụng. Nó còn được trang bị bàn phím lẫn màn hình cảm ứng. Dù tablet có cảm ứng nhạy và màn hình rộng, nhưng khi cần soạn thảo văn bản hay dùng ứng dụng văn phòng thì bàn phím cứng của ultrabook luôn được lựa chọn.
Pepsi và Coca Cola đã tự lấp đầy chiếc bình thị trường bằng chính các sản phẩm của mình.
Giải khát
Thoạt đầu, Pepsi hay Coca Cola chỉ xuất hiện trên thị trường với 2 sản phẩm là Pepsi Cola và Coca Cola. Nhưng nhu cầu của mỗi chúng ta là không chỉ nạp nước đường suốt ngày. Vì vậy, 2 hãng trên đã nghiên cứu hành vi và thói quen uống nước của một người trong suốt 24 giờ mỗi ngày. Để từ đó, cho ra đời nhiều dòng sản phẩm nước tinh khiết Aquafina, Dasani. Thế nhưng chiếc bình thị trường dường như vẫn còn chỗ cho các sản phẩm có gas khác như 7Up, Sting, Sprite. Và để giải khát với thời gian kéo dài hơn, nước không gas như Twister, Splash dường như được ưu tiên hơn. Chưa dừng lại đó, thêm đủ loại khác tiếp tục được chêm vào bình. Nước dành cho cơ thể các chất cần thiết sau vận động thì có 7UP Revive, Powerade, NOS và gần đây là Mountain Dew; những sản phẩm mang hơi hướng tốt cho sức khỏe thì có Oolong Tea+, Real Leaf...
Như vậy, bằng chính các sản phẩm của mình, Pepsi và Coca Cola đã tự lấp đầy chiếc bình thị trường. Và liệu sẽ có thêm sự xuất hiện của sản phẩm nào đóng vai trò “cát” hay “nước” trong chiếc bình giải khát này nữa hay không?
Có một người nói rằng, kinh doanh ngành hàng tiêu dùng nhanh là ngành “bất tử”. Chỉ có làm không tốt thì người kinh doanh mới sẽ “tử nạn” trước đối thủ chứ con người còn sống thì còn phải ăn uống. Nên dù có đổ nước vào tràn ngập bình thì ngay bản thân của nước cũng chứa những bọt khí trong nó. Thị trường không bao giờ đầy.