Bibica qua thời giá rẻ
Hẳn các nhà đầu tư còn kiên trì ở lại với Công ty Bibica đã có thể thở phào nhẹ nhõm khi những bất ổn nội bộ của các cổ đông tạm lắng xuống, bên cạnh hoạt động kinh doanh ổn định trở lại.
Sau khi lợi nhuận ròng sụt giảm mạnh trong năm 2012, Bibica đã công bố kết quả lợi nhuận năm 2013 với mức tăng trưởng vượt kỳ vọng.
Dù doanh thu tăng không nhiều nhưng lợi nhuận ròng năm 2013 của Bibica đã tăng gần gấp đôi. Đẩy mạnh phát triển các mặt hàng cao cấp và ngừng chiến lược cạnh tranh hàng giá thấp là con đường mới Bibica đã chọn đi trong năm qua.
Cũng kinh doanh bánh kẹo, nhưng khác với Kinh Đô, thương hiệu Bibica trước đây được biết đến với các sản phẩm giá thấp. Với dòng sản phẩm chủ lực là bánh bông lan và bánh quy, Bibica đã kiên trì theo đuổi chiến lược này trong nhiều năm qua.
Thời điểm đầu áp dụng, chiến lược này có vẻ hiệu quả, nhưng năm 2012 khi giá nguyên liệu đầu vào tăng cao, chiến lược này đã bộc lộ nhiều sơ hở. Giá thành đội lên thì khó mà duy trì giá bán thấp. Đó là chưa kể đến việc các nhà nhập khẩu liên tục mang về Việt Nam nhiều thương hiệu ngoại với giá rẻ hơn khiến sản phẩm của Bibica bị cạnh tranh gay gắt. Một số sản phẩm bánh quy nhập từ Malaysia, Indonesia, chẳng hạn, có giá thấp hơn sản phẩm Bibica từ 20-30%. Không thể tăng giá ngay trong khi giá nguyên liệu đầu vào lại tăng liên tục khiến lợi nhuận năm 2012 của Bibica bị sụt giảm nghiêm trọng. Lợi nhuận ròng năm 2012 chỉ đạt gần 26 tỉ đồng so với con số trên 46 tỉ đồng năm 2011.
Bánh quy và bánh bông lan chiếm đến gần 45% tổng doanh thu của Bibica. Ảnh:Bảo Trọng
Nhận thấy điều bất ổn, ngay từ đầu năm 2013, Bibica đã chuyển hướng đi. Đó là, cạnh tranh bằng cách gia tăng các sản phẩm cao cấp nhưng giá thì thấp hơn sản phẩm ngoại. Các sản phẩm chủ lực đều được Bibica gia tăng tỉ trọng hàng cao cấp lên hơn 50% so với nhóm hàng trung cấp và giá thấp. Dù không công bố con số cụ thể, nhưng ông Trương Phú Chiến, Tổng Giám đốc Bibica, cho biết 2 dòng sản phẩm chủ lực được gia tăng hàng cao cấp trong năm qua là bánh quy và bánh bông lan chiếm đến gần 45% tổng doanh thu. Ông còn cho biết lợi nhuận từ các sản phẩm này đạt cao hơn nhiều so với năm trước nhưng ông không thể tiết lộ gì thêm trước kỳ Đại hội cổ đông.
Cho dù có thể mang về suất lợi nhuận cao, nhưng hàng cao cấp cũng có thể là con dao hai lưỡi với Bibica khi tung ra thị trường vào năm 2013, năm mà sức mua xuống thấp. Ông Chiến cũng thừa nhận, năm 2013, sức mua của người dân yếu và các đại lý cũng không muốn trữ hàng nhiều như các năm trước. Bởi vậy, tăng trưởng lợi nhuận trong năm rồi rất có thể không đạt được nếu không có một số biện pháp khác.
Theo ông, thị trường bánh kẹo thường tập trung doanh thu và lợi nhuận vào quý IV hằng năm, mùa chuẩn bị hàng Tết. Trong khi các doanh nghiệp bánh kẹo thường tung hàng ra thị trường vào tháng 11 thì Bibica lại nhanh tay đưa hàng ra thị trường từ tháng 10. “Điều này giúp chúng tôi chiếm lấy trước nhiều điểm bán và giảm hàng tồn kho”, ông Chiến nói.
Một tháng sau khi tung hàng, Bibica đã tiêu thụ được khoảng 80% lượng hàng mục tiêu. Bên cạnh đó, Bibica cũng nhanh tay chiết khấu cho đại lý sau khi bán hàng. Trong khi đó, đối với các doanh nghiệp bánh kẹo, việc này thường được thực hiện cận Tết, thậm chí sau Tết. Đây cũng chính là lý do làm tăng tỉ lệ chi phí bán hàng/doanh thu năm 2013 của Công ty lên 3% so với cùng kỳ năm trước.
Bên cạnh yếu tố đi trước, Bibica còn trữ được nguyên liệu từ giữa năm 2013. Tính đến cuối năm, đa số các nguyên liệu không tăng giá nhiều, nhưng với mặt hàng đường, Bibica đã tránh được nguy cơ tăng giá đến 20%.
Trong năm 2014, ông Chiến cho biết sẽ tiếp tục chiến lược này và đặt mục tiêu kinh doanh khá cao. Cụ thể, doanh số mục tiêu năm 2014 của Bibica sẽ tăng khoảng 20-25%, trong khi lợi nhuận ròng mục tiêu cũng tăng 25-30% so với năm 2013. Kẹo và thực phẩm dinh dưỡng sẽ là hai dòng sản phẩm tiếp theo được gia tăng hàng ở phân khúc cao cấp.
Tuy nhiên, bất ổn nội bộ kéo dài từ năm 2012 được xem là một trong những nguyên nhân khiến kết quả kinh doanh của Bibica năm này kém khả quan. Năm 2013, Bibica có lãi tốt chắc hẳn sẽ khiến nhà đầu tư thắc mắc về vai trò của Công ty Chứng khoán Sài Gòn (SSI) tại Bibica trong năm qua.
Cuối tháng 10.2013, Bibica đã tổ chức Đại hội Cổ đông lần 2 một cách êm thắm. Cũng từ đó, vai trò của SSI được chú ý nhiều hơn. Ông Chiến Bibica cho biết, SSI đã góp phần cân bằng tiếng nói trong Hội đồng Quản trị Bibica. Đại hội Cổ đông năm 2014 sẽ mở rộng lấy ý kiến cổ đông nhiều hơn.
Về mặt kinh doanh, ông Chiến khẳng định kết quả đạt được vẫn do ban lãnh đạo Bibica triển khai kế hoạch từ đầu. SSI chỉ đóng vai trò góp ý trong các phương án đã được xây dựng.
Qua các cuộc trao đổi trực tiếp với SSI, ông Chiến nói vẫn tin rằng SSI sẽ nắm giữ cổ phiếu Bibica dài hạn. Cơ sở cho đánh giá này, theo ông Chiến, do SSI đang tập trung đầu tư dài hạn vào các doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp. Có vẻ như ông Chiến đang cảm thấy dễ dàng hơn với sự hỗ trợ của SSI so với Lotte trước đây.