Người trong cuộc nói gì?
Câu chuyện Lotte – Bibica vẫn đầy kịch tính khi cả Lotte lẫn Bibica đều không cảm thấy thoải mái trong cuộc “hôn nhân” này. Bùng nổ căng thẳng
Còn nhớ vài tháng trước khi một tờ báo đưa tin ông Trương Phú Chiến – Tổng giám đốc Bibica, cho rằng, những kỳ vọng hợp tác toàn diện giữa Bibica và Lotte đã diễn ra không như mong đợi. Cụ thể dự án Hưng Yên, theo kế hoạch, Bibica mong muốn phát triển nhà máy này trên quỹ đất mà Bibica sẵn có. Tuy nhiên, dự án đã dậm chân tại chỗ từ năm 2008 do phía Lotte không đồng ý.
Hay như khi mời Lotte về làm đối tác, Bibica mong muốn có sự hợp tác toàn diện từ quản lý, công nghệ đến kỹ thuật, xuất nhập khẩu…, nhưng khi được Lotte giúp đầu tư dây chuyền thiết bị LottePie, Bibica không được phép khai thác sản phẩm mình mong muốn, chỉ sản xuất sản phẩm của Lotte, đồng thời không tác động được yếu tố đầu vào, cũng không thể đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao năng suất dây chuyền…
Những thông tin này đã khiến các cổ đông giật mình và cảm giác “nội bộ” Bibica – Lotte đang có nhiều bất ổn, đe dọa đến sự phát triển của công ty, gây ảnh hưởng đến giá trị cổ phiếu của họ.
Lotte lên tiếng
Phản ứng trước các thông tin của Bibica, Lotte dường như chỉ im lặng. Mãi đến tháng 10/2013, trước khi diễn ra Đại hội cổ đông lần 2, Lotte mới chính thức lên tiếng. Cổ đông nước ngoài này cho rằng, họ không coi đây là một “cuộc chiến” và rằng không nên làm mọi chuyện ầm ĩ hơn.
Lotte khẳng định họ chỉ là một cổ đông bỏ tiền đầu tư vào Bibica, vì vậy họ chỉ quan tâm đến công ty làm ăn, kinh doanh sao cho có lãi để họ được hưởng quyền lợi trên số vốn đã đầu tư. Là một cổ đông lớn của Bibica, hiện chiếm tới hơn 43% cổ phần, Lotte nói rằng họ còn không có quyền tham gia các hoạt động mang tính chiến lược của Bibica.
Về dự án Hưng Yên, Lotte cũng giải thích rõ ràng: dự án này khi đưa ra HĐQT, Lotte đã đề nghị cần có một khảo sát, nghiên cứu thị trường, đánh giá tính khả thi của dự án rồi mới tiến tới bàn bạc, thông qua. Tuy nhiên, sau đó Bibica vẫn chưa đưa ra được một kế hoạch chi tiết, theo “chuẩn” mà Lotte nghĩ là cần thiết.
Cụ thể, theo đại diện Lotte, nhà máy Hưng Yên cần được xây dựng theo tiêu chuẩn quốc tế sau khi nghiên cứu nhu cầu của người tiêu dùng do một công ty nghiên cứu chuyên nghiệp thực hiện. Đôi khi việc này khá mất thời gian, nhưng theo kinh nghiệm đầu tư của mình Lotte tin rằng điều này là cần thiết để tránh rủi ro thất bại trong việc đầu tư nguồn vốn rất lớn này.
Khi lòng tin sứt mẻ
Điều khiến Lotte – một cổ đông lớn của Bibica- quan ngại chính là việc ban điều hành Bibica đã duy trì và kéo dài thời hạn của HĐQT hiện tại. Theo luật sư Nguyễn Đức Minh, hãng luật Yulchon, căn cứ vào khoản 1, điều 109, Luật doanh nghiệp 2005 và khoản 1, Điều 24, Điều lệ Công ty Bibica, nhiệm kỳ của HĐQT và thành viên không quá 5 năm, thì Bibica đã không tuân thủ luật pháp trong việc xác định nhiệm kỳ của HĐQT. Bibica thực hiện việc bầu lại thành viên HĐQT đương nhiệm hàng năm từ năm 2006 đến nay theo hình thức bầu trực tiếp không thông qua thủ tục miễn nhiệm. HĐQT của Bibica đã được bầu và hoạt động từ trước ngày 1/7/2006 – là thời điểm luật Doanh nghiệp có hiệu lực. Giả xử, nếu xác định thời hạn của HĐQT từ thời điểm này thì đến nay đã quá thời hạn 5 năm. Cho nên Đại hội cổ đông của Bibica cần phải bầu lại HĐQT cho nhiệm kỳ mới. Vậy muốn bầu lại thì các thành viên hiện tại phải từ nhiệm hoặc ĐHCĐ có quyền bãi nhiệm.
Ngoài ra, cách bầu HĐQT tại Bibica hiện nay chỉ đề xuất bãi miễn hoặc thay mới thành viên trong nội bộ HĐQT chứ không thông báo rộng rãi cho các cổ đông khác tham gia ứng cử hoặc đề cử, mặc dù theo quy định của Luật doanh nghiệp và Điều lệ công ty, bất cứ nhóm cổ đông hoặc cổ đông nào sở hữu trên 10% cổ phần đều có quyền đề cử và ứng cử vào HĐQT. Vì vậy Lotte đề xuất xác lập thời hạn HĐQT, đồng thời bầu mới lại toàn bộ HĐQT với cơ chế ứng cử rộng rãi với tất cả cổ đông hợp lệ nhằm đảm bảo quyền lợi của mọi cổ đông.
Đây cũng là quyền và nghĩa vụ đương nhiên của tất cả cổ đông để việc điều hành doanh nghiệp được thực thi nghiêm túc, đúng luật, để Bibica hoạt động thật sự minh bạch và mang đến những lợi ích tốt nhất cho các cổ đông. Tuy nhiên, một khi lòng tin của cổ đông bị sứt mẻ thì rõ ràng việc tìm ra một kịch bản khả dĩ cho cuộc “hôn nhân” giữa Bibica và Lotte là điều không phải dễ dàng.