Đường “xuất ngoại” của Vinamilk
Dù tạo được chỗ đứng vững chắc trên thị trường sữa VN trong nhiều năm qua, nhưng dường như Vinamilk chưa thỏa mãn mà đang có chiến lược đưa thương hiệu vươn xa ra khỏi tầm quốc gia.
Năm 2010, Vinamilk được Bộ Kế hoạch và Đầu tư cấp phép để đầu tư ra nước ngoài, cụ thể là mua cổ phần của Cty Miraka Limited tại New Zealand.
“Bước đệm” cho mở rộng thị trường
Theo kế hoạch tại thời điểm đó, Vinamilk sẽ mua 19,3% cổ phần của Cty Miraka và sau này sẽ xem xét để nâng vốn đầu tư lên. Đây có thể nói là dự án đầu tư nhà máy đầu tiên của Vinamilk ở thị trường thế giới. Và đích nhắm được xác định rất cụ thể là đầu tư cho nhà máy chế biến sữa bột tại trung tâm Đảo Bắc của New Zealand – nơi có vùng nguyên liệu chất lượng cao nổi danh toàn cầu.
Vinamilk được tiếng thơm DN sữa đầu tiên của VN đầu tư vào ngành công nghiệp sữa New Zealand. (Toàn cảnh nhà máy Miraka tại New Zealand)
Tại thời điểm hiện nay, chưa thể xác định Miraka mang lại cho Vinamilk doanh thu và lợi nhuận cụ thể ra sao. Các thị trường xuất khẩu chính của Vinamilk cũng chưa có sự đột phá mạnh nhờ Miraka, bởi mang về doanh số lớn cho Vinamilk trước nay vẫn tập trung khu vực Trung Đông, Campuchia, Philippines và Australia. Nhưng về mặt thương hiệu và vị thế DN, bước đầu tư nhà máy tại New Zealand đã “nâng cấp” và mở đường cho Vinamilk, từ chỗ được đánh giá là DNNVV tiềm năng của VN, đã sớm được các nhà đầu tư ngoại đánh giá cao về triển vọng để rồi liên tiếp lọt vào các bảng xếp hạng của Forbes với các thứ bậc cao dành cho DN và cá nhân điều hành. Những thành tích tăng trưởng vượt bậc đã đưa Vinamilk lên hàng “hiện tượng” bùng nổ kinh doanh trong giai đoạn khủng hoảng hôm nay.
Việc khởi nguồn từ “vựa” nguyên liệu sữa của toàn thế giới – đến với các thị trường thế giới, ở bước đệm đầu tiên này, đã được giới quan sát đoán định. Vinamilk khôn ngoan làm thương hiệu trước, để rồi làm thị trường sẽ là bước tiếp theo. Hiểu một cách khác, cú đầu tư quốc tế đầu tiên, ngoài có ý nghĩa khẳng định chất lượng sản phẩm tốt “ngay từ gốc”, Vinamilk còn được tiếng thơm DN sữa đầu tiên của VN đầu tư vào ngành công nghiệp sữa New Zealand. Cái giá đạt được nhờ thương vụ mở hầu bao khoảng 90 triệu đô New Zealand, như vậy xem ra là khá rẻ.
Tham vọng và sự lan tỏa
Tháng 5/2013, HĐQT Vinamilk tiến hành lựa chọn đại diện thương mại của Vinamilk tại thị trường Hoa Kỳ. Sự lựa chọn thị trường của Vinamilk lúc này, đối với giới quan sát, chỉ là hiện thực hóa những đoán định trước đó: Đi từ “vựa” nguyên liệu đến thị trường tiêu dùng và tăng trưởng bậc nhất thế giới – “đánh thẳng” vào khu vực tiêu thụ sữa cao cấp nhưng không quá mức khó tính của hơn 314 triệu dân.
Theo báo cáo tình hình quản trị 6 tháng đầu năm 2013, ngày 18/6/2013, HĐQT Vinamilk đã phê chuẩn tăng vốn đầu tư vào Cty Miraka, đồng thời phê chuẩn đầu tư vào công ty sữa Driftwood. Như đã biết, Miraka Limited là một Cty tại New Zealand và là dự án đầu tiên Vinamilk đầu tư ra nước ngoài. Còn Driftwood là một Cty của Mỹ, bắt đầu hoạt động từ những năm 1920 tại California. Driftwood sản xuất các sản phẩm như bơ, nước ép, kem, bánh mỳ. Thị trường của Driftwood hướng tới các trường học, khách sạn, bệnh viện, siêu thị, nhà hàng.. Như vậy, vẫn theo mô thức từ nguyên liệu đến thị trường tiêu thụ - chiến lược đầu tư của Vinamilk giờ đây đã cụ thể hơn: Sản xuất sản phẩm có giá trị gia tăng cao, tạo thành chuỗi khép kín cung ứng “thượng nguồn” đến tay người tiêu dùng. Và do thị trường Mỹ như được biết, để tấn công và trở một nhà phân phối bán lẻ trực tiếp, nguồn vốn đầu tư sẽ vô cùng lớn. Ngay chính Vinamit – một DN có thương hiệu ở nhiều thị trường như Trung Quốc, cũng đã có giai đoạn phải tính chuyện “qua cầu” vào thị trường Mỹ bằng cách thông qua một đại diện thương mại khác; nên lựa chọn đường đi và phân khúc của Vinamilk hẳn cũng được tư vấn bởi kinh nghiệm ngay ban đầu : Đầu tư bán sỉ, qua một nhà sản xuất tại thị trường bản địa.
Ngoài thông tin Vinamilk đang xúc tiến đầu tư nhà máy sản xuất sữa tại Mỹ, sau khi Vinamilk được FDA (Cục Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ) cấp số đăng kí được xuất hàng vào Mỹ, bà Mai Kiều Liên - Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ cho biết dự kiến đến tháng 6/2014, Vinamilk sẽ đưa dây chuyền sản xuất sữa nước tại đây vào hoạt động, nhằm cung sữa nước cho thị trường nơi đây. Bà Mai Kiều Liên cũng cho biết, kế hoạch đầu tư ra nước ngoài của Vinamilk trong những năm tới không chỉ ở Mỹ mà còn phát triển ra một số thị trường Châu Âu - nơi chuyên nghiệp về chăn nuôi bò sữa.
Theo thông tin đó, một hình ảnh khác về chiến lược “lan tỏa” thương hiệu và đầu tư của Vinamilk đã dần hiện ra : Vinamilk đang có tham vọng trở thành “đại gia” trong ngành công nghiệp sữa thế giới. Tham vọng đó không phải là không có cơ sở khi DN được điều hành bởi bà Mai Kiều Liên - người VN duy nhất trong số 50 nữ doanh nhân quyền lực nhất Châu Á do Forbes bình chọn. Tham vọng đó, với thương hiệu Vinamilk đang dần lớn mạnh theo từng bước chân đàn bò sữa, sẽ không chỉ dừng ở New Zealand hay Mỹ. Từ Mỹ, thị trường cao cấp, sự lan tỏa tới các thị trường cao cấp không kém và đầy ngập các rào cản về vệ sinh an toàn thực phẩm như Châu Âu, chỉ là chuyện sớm muộn.