Digital Marketing Career Roadmap- Những nấc thang danh vọng- P.1
Rất nhiều bạn hỏi tôi: Làm Digital marketing là làm những gì ? Em học trường ABC, em có bằng XYZ, em rất đam mê KLM thì liệu có thể đi làm Digital được không ? Nhưng có nhiều bạn sau 1 thời gian làm Digital rồi lại than thở rằng: chẳng lẽ em tốt nghiệp ĐH ra rồi mà đi quản lí fan page, spam forum, viết blog hay sao.
Bài viết này muốn cung cấp cho các bạn toàn cảnh về “Những nấc thang danh vọng” trong ngành Digital để có thêm động lực mà cày cuốc.
Trước hết Digital marketing không hào nhoáng như người ta tưởng. Bạn chẳng mấy khi được xúng xính tham dự những event hoành tráng, cũng không dễ mà được chụp hình với Bà Tưng, chẳng mấy khi được lên báo, du lịch lại càng xa xỉ. Suốt ngày cắm mặt vào laptop, smartphone cũng không có thời gian để mà xài. Nếu làm quá nhiều có thể thành tự kỉ.
Thôi, vào chủ đề chính. Do tôi chỉ làm việc ở agency nên sự phân chia này chỉ áp dụng cho Digital marketing agency thôi, còn Client thì không dám chém.
1. Trainee
Thích hợp nhất là các bạn năm 3, 4 muốn tích luỹ kinh nghiệm hoặc học việc. Hay các bạn đã đi học ở Trung tâm rồi nhưng cần có môi trường thực tế để trải nghiệm. Tuỳ vào tố chất và đam mê của các bạn mà có thể chọn lựa các nhóm công việc sau.
- Paid media: Bạn sẽ được hiểu về CPM, CPC, CPD, impressions, clicks, conversion…. Bạn biết cách đọc số liệu của website qua Alexa, Google analytics, Comscore….Bạn biết cách liên hệ với forum, website, Google, facebook để đặt quảng cáo. Bạn biết cách đọc các report từ các hệ thống. Nhưng đôi khi công việc của bạn chỉ là gọi điện liên hệ xin báo giá của website hay viết mail xin tiền kế toán để chạy Adwords, hay cò kè thêm bớt 1%, 2% commission. Đừng vội nản vì nó sẽ rèn cho bạn sự cẩn thận và chắc chắn khi làm việc .
Công việc này thích hợp cho các bạn cẩn thận, logic, thích số liệu và tính toán. Ngành học: IT, Finance, Marketing hoặc bất kể ngành nào cũng được. Vì cơ bản nó rất dễ, đừng có đọc số 5 thành số 6 hoặc tự ý thêm số 0 vào cuối là được. Vì nó liên quan đến TIỀN và SỐ LIỆU.
- Social media: Bạn sẽ được hiểu về Facebook, Google+, Forums, Blogs. Bạn biết thế nào là Reach, Mention, Interaction, Share, Comment…Bạn sẽ được làm việc với các Influencer và Community. Nhưng đôi khi công việc của bạn chỉ là soạn comment cho 1 fan page, đăng 1 topic lên forum, register vài account trên Google+ hay share 1 vài link lên facebook. Đừng vội nản vì nó sẽ rèn cho bạn sự khéo léo và kiên trì trong giao tiếp.
Công việc này thích hợp cho các bạn viết lách tốt, có khiếu hài hước, thích tám chuyện, nếu độc lạ thì càng tốt. Ngành học: Marketing, Nhân văn, Ngoại ngữ hoặc bất kể ngành nào cũng được. Vì cơ bản nó rất dễ, miễn bạn là người thích tự sướng trên facebook, hay tám chuyện online thâu đêm và biết mềm dẻo trong giao tiếp là được. Vì nó liên quan đến sự CHIA SẺ và QUAN HỆ trên mạng.
- SEO: Bạn sẽ được hiểu về Search engine (Google), Ranking, Top, Traffic, Keywords…Bạn biết thế nào là Search friendly, biết Link-buildings, on-page, off-page…Bạn sẽ hiểu cách thu hút người dùng qua Search engine là như thế nào, tại sao có những website cùi mía bán bánh pía mà có thể kiếm cả chục triệu 1 tháng chỉ nhờ Google. Nhưng đôi khi công việc của bạn chỉ là chăm sóc 1 blog, tạo nick trên hàng trăm forum, đặt link trên những website hỗn tạp. Đừng vội nản vì nó sẽ rèn cho bạn sự tỉ mẩn và tinh thần học hỏi cao độ.
Công việc này thích hợp cho các bạn thích tìm tòi, thử nghiệm và chịu khó Ngành học: IT, Business, Marketing, Nhân văn, Ngoại ngữ, Giao thông, Thuỷ lợi, Công đoàn, kế toán …. hoặc bất kể ngành nào cũng được. Vì cơ bản nó rất dễ, miễn bạn là người thích học hỏi và chăm chỉ cày bừa. Vì nó liên quan đến việc tạo NỘI DUNG và CHIA SẺ theo các quy tắc định sẵn.
- Content: Bạn sẽ được hiểu về cách tạo ra nội dung như thế nào cho thu hút. Có thể là 1 bài viết, 1 tấm hình hoặc 1 đoạn clip. Bạn sẽ hiểu thế nào là Hot blogger, Vlogger, Influencers và họ kiếm tiền triệu trên mỗi post bằng cách nào. Trong thời mà “Content is King” thì vị trí này càng có giá. Tiếc là sẽ không có ai chỉ dạy cho các bạn cả. Tất cả phụ thuộc vào khiếu hài hược, sự độc đáo, nhảm nhí, kĩ năng giật tít câu view và các mánh khoé chiêu trò của bạn. Nhưng đôi khi công việc của bạn chỉ là dịch 1 bài viết, copy & paste, photoshop 1 tấm hình hay quay 1 đoạn clip nhảm. Đừng vội nản vì nó sẽ rèn cho bạn sự sáng tạo và khả năng nắm bắt tâm lí người đọc.
Công việc này thích hợp cho các bạn thích viết lách, làm clip, chế hình, có óc sáng tạo khác người và cái duyên thu hút người khác. Ngành học: ngành gì cũng được hoặc thậm chí không cần Đại học. Nhưng nó rất khó, vì liên quan đến năng khiếu và cái duyên của mỗi người.
- Account: Bạn sẽ được làm việc với Khách hàng và các team thực thi dịch vụ. Bạn có thể biết tất cả mọi thứ nhưng không biết làm bất kì thứ gì cả (vì đã có người khác làm sẵn). Nếu may mắn bạn có thể được sang văn phòng của Unilever ngồi với Brand manager, hoặc đi The voice Kids xem vòng Liveshow. Nhưng đôi khi công việc của bạn chỉ là soạn email, book lịch họp, ghi chép, soạn hợp đồng hay đi năn nỉ ỉ ôi các bạn khác để họ làm việc. Đừng vội nản vì nó sẽ rèn cho các bạn sự chu đáo và khả năng thuyết phục người khác.
Công việc này thích hợp cho các bạn thích giao tiếp, khéo léo trong cư xử và năng động. Ngành học là Marketing, Business, Truyền thông báo chí, Kinh tế. Thực chất bạn học ngành nào cũng được, nhưng khuyến nghị là cần có hiểu biết về Marketing và các kĩ năng mềm (English, Presentation, Networking, Communication).
- Producer: Bạn sẽ làm việc với team kĩ thuật và design để ra các sản phẩm Ditgital (Website, Mobile apps, Game, Video, Banner…). Bạn sẽ biết thế nào là Key visual, layout, HTML, CSS, Flash, Sitemap, Wireframe, Animation….Bạn sẽ biết về UI, UX, Design, Coding… Nhưng đôi khi công việc của bạn chỉ là test lỗi website hay nhập dữ liệu cho 1 application. Đừng vội nản vì nó sẽ rèn cho bạn sự tỉ mỉ và luôn đòi hỏi sự hoàn thiện.
Công việc này thích hợp cho các bạn cẩn thận, trách nhiệm và yêu thích tạo sản phẩm. Ngành học là Marketing, IT, Graphic Design, Multimedia, hoặc bất kì ngành nào cũng được.
- Designer: Bạn sẽ biết thế nào là Key visual, layout, wireframe, UI, UX, Art. Bạn biết sử dụng Photoshop, AI. Nhưng đôi khi công viêc của bạn chỉ là Google hình ảnh hoặc chôm giao diện của website khác. Đừng vội nản vì nó sẽ rèn cho bạn kĩ năng sử dụng công cụ và óc thẩm mĩ.
Công việc này thích hợp cho các bạn yêu thích Design, có óc thẩm mĩ. Ngành học là Graphic Design, Multimedia, Kiến trúc, Mỹ thuật, hoặc không cần học ĐH cũng được (miễn là thành thạo photoshop).
Còn 1 số mảng khác nhưng tôi không liệt kê, ví dụ như Email marketing , Mobile marketing vì tôi không chuyên lắm. Vả lại công việc và tố chất cũng giống nhiều với các mảng SEO, Social media, Paid media .
Để xin làm Trainee, bạn có thể tìm kiếm các Local Digital agency (như cty tôi chẳng hạn). Hoặc VNG đều thường xuyên tuyển số lượng lớn Fresh Student cho các công việc về Social media, Community. Hình thức full-time, part-time tuỳ bạn chọn, nhưng đa phần sẽ không có lương hoặc chỉ có chi phí hỗ trợ. Đừng ngần ngại rằng mình không có kĩ năng vì tất cả các cty chỉ yêu cầu duy nhất đó là sự mong muốn học hỏi thật sự. Đừng kiêu căng rằng mình học đàng hoàng sao lại đi làm những công việc cỏn con như thế . Sau khoảng 3 tháng, bạn sẽ có 1 kĩ năng dùng được. Lúc đó cty có thể nhận bạn vào làm việc, hoặc bạn có thể tự tin bước lên những nấc thang danh vọng cao hơn. Thậm chí nhiều bạn giỏi đã có thể tự lập team đi nhận project kiếm tiền sống đời sinh viên rất vương giả.
Các bạn quan tâm đến Career roadmap của ngành Marketing có thể đọc loạt bài về “Client vs Agency” trong facebook của trường AIIM.