Trào lưu ẩm thực Trung Hoa trên đất Việt trải dài từ phân khúc bình dân đến cao cấp, cạnh tranh ngày càng gay gắt
Nhiều năm trở lại đây, xu hướng ẩm thực Trung Quốc đang dần trở nên phổ biến tại Việt Nam. Không chỉ ở phân khúc nhà hàng, các món ăn vặt có nguồn gốc từ nước bạn cũng gây sốt giới trẻ trong suốt một thời gian dài.
Sức hút từ ẩm thực Trung Quốc
Ẩm thực Trung Hoa từ lâu đã là một trong những chấm phá độc đáo góp phần làm đa dạng ngành F&B. Nét độc đáo và sức hấp dẫn riêng biệt của các món ăn Trung Hoa luôn thu hút đông đảo thực khách. Theo thống kê từ kết quả điều tra dân số và nhà ở năm 2019 của Tổng cục thống kế, tại thành phố Hồ Chí Minh có gần 400.000 người Việt gốc Hoa đang sinh sống và làm việc, ước chừng con số này đã tăng lên 500.000 người vào năm 2023, chủ yếu tập trung ở các quận 5, 6 và 11. Trong đó, quận 5 chiếm tỷ lệ cao nhất với khoảng 40%. Nhờ sự hiện diện của cộng đồng người Hoa đông đảo, ẩm thực Trung Hoa đã dần len lỏi vào đời sống, trở thành một nét đặc trưng không thể bỏ qua khi nhắc đến quận 5.
Không chỉ phổ biến ở các món ăn, gia vị Trung Hoa như bột ớt, tương đen, dầu hào... với hương vị đặc trưng ngày càng được sử dụng phổ biến trong các món ăn Việt. Chính sự giao thoa ẩm thực độc đáo này là nền tảng để đồ ăn Trung Quốc lên ngôi. Không chỉ đồ ăn mà thức uống có xuất xứ từ Trung Quốc cũng rất được lòng thực khách Việt. Hàng loạt những thương hiệu trà sữa Trung Quốc du nhập vào Việt Nam từ lâu và chiếm được cảm tình của khách hàng.
Năm 2023 được đánh giá là năm hoạt động mạnh mẽ của các thương hiệu F&B Trung Quốc tại Việt Nam. Nổi bật trong đó có Mixue – thương hiệu trà sữa “quốc dân” tạo nên cơn sốt trên thị trường. Đặt chân đến Việt Nam từ năm 2018, Mixue ban đầu chưa tạo được tiếng vang lớn. Đến năm 2023, khi phân khúc đồ uống giá rẻ bùng nổ, Mixue đã nhanh chóng nắm bắt cơ hội và bứt phá mạnh mẽ. Với chiến lược nhượng quyền, thương hiệu này đã thần tốc nhân rộng chuỗi cửa hàng của mình. Chỉ trong 5 năm có mặt tại Việt Nam, Mixue đã đạt tới 1.000 cửa hàng trên khắp cả nước, phủ sóng không chỉ các thành phố lớn mà len lỏi cả những tỉnh thành.
Trào lưu lạp xưởng nướng đá thu hút giới trẻ ăn thử.
Các trào lưu ẩm thực Trung Quốc cũng “càn quét” phân khúc ăn vặt trong năm 2023. Đơn cử như món lạp xưởng nướng đá Hà Khẩu, trà sữa Vân Nam hay trà chanh giã tay. Những món ăn này đều có nguồn nguyên liệu từ Trung Quốc. Với lợi thế có nền ẩm thực đa dạng vùng miền, gia vị phong phú, món ăn vặt Trung Hoa nhanh chóng khơi gợi sự tò mò của thực khách. Vì thế mà có một thời điểm giới trẻ đua nhau đi thử món mới. Trên thực tế, các món ăn đường phố Trung Quốc ngày càng được ưa chuộng chính bởi sự tiện lợi và giá cả hợp lý, tuy nhiên sức hút lại kéo dài chỉ từ 2-3 tháng.
Ở phân khúc nhà hàng dịch vụ đầy đủ, từ lâu các nhà hàng truyền thống Trung Quốc đã xây dựng được nền móng vững chắc tại thị trường F&B Việt với các thương hiệu lớn như Haidilao, San Fu Lou, Hutong, Crystal Jade... Với chất lượng dịch vụ cao cấp cùng thực đơn phong phú, đa dạng, những nhà hàng này đã xây dựng được chỗ đứng vững chắc trong lòng thực khách Việt, đặc biệt là những người yêu thích ẩm thực Trung Hoa.
Xu hướng ẩm thực Trung Hoa tiếp tục phát triển mạnh mẽ
Dù đã có mặt từ lâu nhưng theo đánh giá của các chuyên gia, năm 2024 mới chính là thời kỳ phát triển mạnh mẽ của ẩm thực Trung Quốc. Không chỉ tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp F&B Trung Quốc lựa chọn khu vực Đông Nam Á là những điểm đến để mở rộng thị trường.
Mới đây nhất, chuỗi cà phê lớn thứ hai Trung Quốc Cotti Coffee vừa mở liên tiếp nhiều cửa hàng tại Việt Nam. Dù chỉ mới gia nhập thị trường Việt Nam 4 tháng, Cotti Coffee đã có 8 cửa hàng tại 2 thành phố lớn là Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Ngoài Việt Nam, Cotti Coffee cũng đặc biệt quan tâm tới khu vực Đông Nam Á, khi đồng thời mở những cửa hàng đầu tiên tại Malaysia, Thái Lan.
Thương hiệu Cotti Coffee chính thức có mặt tại Việt Nam.
Theo báo cáo ngành Kinh doanh ẩm thực tại Việt Nam 2023 bản đầy đủ được phát hành bởi iPOS.vn, đơn vị này chỉ ra rằng xét theo số lượng nhà hàng dịch vụ ẩm thực đầy đủ quốc tế tại 4 quận nội thành Hà Nội (Đống Đa, Hai Bà Trưng, Ba Đình, Hoàn Kiếm) số lượng nhà hàng Trung Quốc đang chiếm tới gần 10%. Có thể thấy, ẩm thực Trung ngày càng ghi dấu ấn với thực khách, dần đuổi kịp các món ăn từ những nước có phát triển từ lâu như Nhật Bản, Hàn Quốc hay Thái Lan.
Đặc biệt, trong năm 2023, có hơn 1,7 triệu lượt khách Trung Quốc đến Việt Nam; 3 tháng đầu năm 2024 đạt gần 890.000 lượt khách, tăng 634,5% so với cùng kỳ năm trước. Hai nước Việt Nam và Trung Quốc cũng tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư không ngừng đi vào chiều sâu. Trong quý I/2024, Trung Quốc dẫn đầu về số dự án FDI đầu tư mới tại Việt Nam (chiếm 27,8%). Chính những yếu tố này cũng góp phần làm gia tăng văn hóa ẩm thực Trung Hoa tại Việt Nam, số lượng cửa hàng phát triển bước đầu để phục vụ đủ cho khách du lịch và các chuyên gia Trung Quốc tại Việt Nam, sau là mang đến trải nghiệm cho tất cả thực khách.
Cũng theo báo cáo ngành Kinh doanh ẩm thực tại Việt Nam năm 2023 của iPOS.vn, tổng hợp ý kiến của các chuyên gia F&B có tiếng về dự báo xu hướng chung của ngành chỉ ra rằng: Các thương hiệu đồ uống tại Trung Quốc đầu tư mạnh mẽ tại thị trường Việt Nam có khả năng xảy ra ở mức khá. Xuất phát từ tư duy “hàng Trung Quốc nội địa có chất lượng tốt”, các thương hiệu đã khẳng định được chỗ đứng tại thị trường Trung sẽ gây tính tò mò để người dùng trải nghiệm và sử dụng. Với sự đa dạng các thương hiệu F&B mới từ đất nước tỷ dân này phần nào sẽ làm gia tăng sức cạnh tranh của các cửa hàng ẩm thực nói chung và ẩm thực quốc tế tại Việt Nam nói riêng.