Chuyện nhân sự Mar-com ở Hà Nội: Người giỏi không có, việc khó mà thành

Cầu thì đông nhưng người thì không. Agency và Brand tại Hà Nội thiếu hụt lượng lớn nhân sự từ fresh tới senior và đối diện với câu hỏi “Nhân sự Mar-com ở Hà Nội ơi, mọi người đâu hết rồi?”. Là do người làm Marketing “chê” thị trường Hà Nội, hay profile dân Mar-com Hà Nội bị doanh nghiệp “chê”? Cùng trao đổi với anh Đỗ Xuân Khoa – Founder, Markus Agency & School, người đã trực tiếp đào tạo hơn 3.000 học viên Marketing và làm việc tại Brand Team FMCG Hà Nội.

Theo Báo cáo thị trường & nhu cầu tuyển dụng của Vietnamworks, TopCV và Navigos Group, ngành Marketing và truyền thông thuộc top 5 ngành có nhu cầu tuyển dụng cao nhất trong những tháng cuối năm 2022. Top CV dự báo nhu cầu tuyển dụng ngành Marketing sẽ tăng 62.5%, đặc biệt cho vị trí Senior Marketing.

Tết 2023 đến sớm khiến mùa tuyển dụng sau Tết được đẩy lên sớm hơn. Ngay từ bây giờ, tin tuyển dụng Marketing Specialist, Digital Specialist hay Brand Marketing của các công ty đã được đăng tải dồn dập trên các nền tảng việc làm.

Nguồn: TopCV

Cầu thì đông nhưng người thì không. Một cuộc phỏng vấn nhanh với 5 headhunter tại Hà Nội và 8 (CMO) tại Hà Nội cho thấy: nhân sự Mar-com tại Hà Nội luôn nằm trong nhóm khó kiếm hồ sơ đạt tiêu chuẩn nhất. Không chỉ thiếu hụt nhóm nhân sự cấp trung và cao, thậm chí ở các vị trí fresh như intern, junior, các công ty và Agency ở Hà Nội cũng phải kêu trời “Nhân sự Mar-com ở Hà Nội ơi, mọi người đâu hết rồi?” Là do người làm Marketing “chê” thị trường Hà Nội, hay profile dân Mar-com Hà Nội bị doanh nghiệp “chê”?

Cùng trao đổi với anh Đỗ Xuân Khoa, Founder, Markus Agency & School, người đã trực tiếp đào tạo hơn 3.000 học viên Marketing và có kinh nghiệm làm việc tại Agency và Brand Team FMCG Hà Nội.

* Là người đứng lớp đào tạo về Tư duy Marketing và trực tiếp điều hành một Agency, anh có nhận định thế nào về tình trạng nhân sự Mar-com ở Hà Nội?

Nhân sự tại Hà Nội luôn trong tình trạng thiếu hụt. Có những vị trí tốt, môi trường và công việc ổn phải bỏ trống hàng năm trời vì không tìm được người. Quá trình tư vấn, kết nối nhân sự gặp khó vì không phải ai cũng đạt yêu cầu. Còn người đạt yêu cầu dường như không mặn mà về Hà Nội.

Nhân sự ngành có đông thì mới có nhiều ứng viên chất lượng. Nhưng nhân sự giỏi thường không chọn học Marketing ngay từ bậc đại học. Nhân sự trẻ thiếu môi trường để phát triển. Cũng dễ hiểu khi hầu hết các Client lớn, các Agency mạnh đều ở TP.HCM khiến ngành Marketing ở Hà Nội đi sau so với TP.HCM khá lâu. Kết quả là nhân sự junior Hà Nội mỏng, ít, non kinh nghiệm. Số lượng người theo đuổi ngành 5-7 năm vững nghề, quản lý một team Marketing gần như chỉ đếm trên đầu ngón tay. May mắn là những năm gần đây đã có sự thay đổi khi Marketing có điểm đầu vào thuộc top các kì tuyển sinh.

* Anh có thể chia sẻ thêm một vài trải nghiệm về tuyển dụng của anh và team Markus được không?

Tháng 4/2022, Markus tuyển dụng Internship. Mục đích của chương trình Internship là tuyển các fresher để xây dựng đội ngũ cho tương lai.

Chúng tôi xác định tuyển fresher nên yêu cầu chỉ gói gọn trong các yếu tố: (1) Có tư duy Marketing căn bản, (2) Gắn bó với công ty trong 6 tháng và (3) Sẵn sàng làm việc trong môi trường Agency. 3 yêu cầu có thể vô cùng “đơn sơ” so với vị trí tương tự làm tại TP.HCM, nhưng chỉ có 3% ứng viên đạt (từ 200 hồ sơ).

Tương tự, CV từ các headhunter cho các vị trí senior có 3,2% đạt yêu cầu (Nhận 2/50 CV). Chưa nói đến hiệu quả công việc, chỉ với 2 con số trên cũng có thể thấy được sự khó khăn khi tuyển người ngành Marketing tại Hà Nội dù yêu cầu không đánh đố.

* Theo anh, đâu là yếu điểm lớn nhất của các nhân sự ở level junior tại Hà Nội?

Điểm yếu nhất của junior Hà Nội là kỹ năng thực thi (execution) và Tư duy Marketing. Có 1 khoảng cách rất xa giữa môn Marketing ở trường và các nghiệp vụ doanh nghiệp cần. Nhờ làm thêm hoặc tham gia CLB, một số bạn biết cách chạy quảng cáo và viết nội dung theo dạng tự học hoặc bản năng nhưng lại thiếu tư duy và kỹ năng Marketing căn bản như: kiến thức về 4Ps, kỹ năng phỏng vấn khách hàng, xác định định vị, phân tích cạnh tranh...

Vì vậy, khi các bạn apply các chương trình Management Trainee hay làm Brand Team, các bạn sẽ loay hoay vì chưa biết cách phân tích sản phẩm và triển khai kế hoạch. Thiếu kiến thức nền nên khó có tiếng nói và khả năng phản biện lại team sale, tài chính. Nếu làm Product Marketing hay Brand Marketing, các bạn gần như học lại từ đầu vì yếu tư duy căn bản.

Nguồn: Markus Agency

* Vậy còn ở level senior hay C-manager, nhân sự ở Hà Nội đang gặp vấn đề gì thưa anh?

Vị trí senior đòi hỏi kỹ năng chuyên môn và kỹ năng xây dựng đội nhóm. Về chuyên môn, một senior cần biết cách làm hoạch định và chiến lược (strategic planning) bên cạnh khả năng thực thi (execution). Một số công ty Hà Nội thường đôn junior lên senior để giữ người nhưng lại chưa có lộ trình đào tạo. Kết quả là: Người mới nhưng kế hoạch cũ. Bạn senior mới vẫn bế tắc ở những nghiệp vụ đầu tiên khi đảm nhận vị trí mới như: tỉ trọng doanh thu, phân bổ ngân sách, xác định mục tiêu các kỳ campaign và hay dùng framework planning từ sếp cũ cho an toàn.

Lâu ngày, họ cảm thấy loay hoay và bế tắc trong công việc. Nhiều bạn chia sẻ với mình rằng bạn không thấy chuyên môn được cải thiện, không thấy mình có tiếng nói trong công ty. Thậm chí khi được làm việc với các Research Agency, bạn không biết cách đưa brief hiệu quả cũng như đánh giá các chỉ số brand health check, market research... mà Agency trả về.

Một vòng luẩn quẩn về nhân sự xảy ra: Nhân sự hiện tại được offer lên vị trí cao nhưng cảm thấy đây là một cái áo quá rộng và từ bỏ. HR không tìm được người đạt yêu cầu. Thế là vị trí senior cứ bỏ trống ở đấy. Còn Manager thì è cổ vừa làm chiến lược của Manager, vừa “bao sân” chuyên môn của senior bỏ trống, thậm chí còn phải đào tạo cho junior không có kỹ năng. Tới một ngày căng thẳng quá, Manager xin nghỉ và junior ngày nào được đôn lên làm senior, team leader.

* Phải chăng nhân sự ngành Marketing ở Hà Nội vừa mỏng, vừa yếu so với TP.HCM?

Cũng không hẳn. Làm việc ở TP.HCM mang đến cơ hội tiếp xúc với môi trường chuyên nghiệp, quy trình bài bản, khách hàng đa dạng và nhiều vị trí để khám phá: Brand, Quảng cáo, PR, Trade Marketing, Research, Influencer Management...

Trong khi đó, nhân sự ở Hà Nội nếu không Nam tiến thì chỉ có khoảng 10 công ty “xịn”, có phòng Marketing chất lượng giúp bạn có môi trường phát triển. Nhưng chưa chắc khi bạn apply thì đã có vị trí trống, hoặc một người sếp tốt đang làm việc để dẫn dắt. Nhiều công ty ở Hà Nội vẫn nhầm lẫn giữa làm Marketing và chạy Perfomance. Tư duy “làm brand phải ra số”, “chạy Marketing là phải ra đơn” vẫn chiếm ưu thế tại Hà Nội. Nhân sự Marketing ở Hà Nội hoặc rơi rớt dần, hoặc giậm chân tại chỗ. Sau vài năm không thấy sự nghiệp tiến triển, các bạn quyết định rời ngành.

Nguồn: Markus Agency

* Nghe có vẻ bi quan quá. Chẳng lẽ các bạn nhân sự ở Hà Nội, ngoài cách Nam tiến thì không có cách nào để lên trình sao?

Theo cá nhân mình, nếu bạn quyết theo mảng Brand và Creative, hãy Nam tiến. Nếu bạn ở lại Hà Nội, nên cân nhắc chọn Product, Growth Hack vì đây là 2 mảng vị trí thiếu nhân sự trầm trọng. Hà Nội vẫn có các công ty công nghệ, phòng chuyển đổi số của các ngân hàng, ví điện tử, thậm chí các công ty FMCG trẻ cũng cần nhân lực ở vị trí này.

Bạn trẻ nên tham gia các lớp tư duy, “gặm” sách sớm, tham gia các cuộc thi từ sớm để xây dựng cho mình một nền tảng marketing vững vàng. Thậm chí có thể “liều mình” ứng tuyển vị trí intern mùa hè 3-4 tháng ở trong Nam từ những năm 2, năm 3 để cọ xát nếu đủ “máu”.

Để ngành Marketing Hà Nội có thể đạt đến mức độ chuyên nghiệp và cạnh tranh với TP.HCM, nhân sự tầm mid – trung cao nên tham gia khoá học củng cố năng lực quản lý và chủ động nhận các dự án giúp mình tăng khả năng xây dựng đội ngũ, làm sản phẩm mới đánh thị trường mới. Doanh nghiệp nên tạo điều kiện để nhân sự từ cấp Senior trở lên tham gia các khoá học về strategic planning, tư duy marketing cho cấp quản lý. Đặc biệt là những khoá học được thiết kế để cả BOD cùng tham gia để có thể hiểu được vai trò của team Marketing cũng như cách tư duy Marketing đúng đắn. Khi BOD có thể hiểu rằng Marketing giúp thương hiệu phát triển dài hạn hơn là giúp tăng doanh số trong một thời gian ngắn, hiểu được ngôn ngữ của team Marketing và tôn trọng chuyên môn của họ, mình nghĩ rằng chất lượng nhân sự và hoạt động của các thương hiệu miền Bắc sẽ hiệu quả hơn. Bởi khi ấy, team Marketing sẽ nhận được những đề bài xác đáng, thú vị, nhân sự cảm thấy mình có đất để thực thi nghiệp vụ và làm Marketing bài bản.

Từ tháng 9/2022, Markus Marketing School triển khai dự án Marketing for Management and Execution - Đào tạo nghiệp vụ Marketing cho nhân sự dành cho các doanh nghiệp tại Hà Nội. Đây là các khoá đào tạo về tổng quan Marketing, kỹ năng chuyên sâu về các llĩnh vực cụ thể trong Marketing bao gồm: Brand building, Creative Content, Branded content, Digital Marketing và Marketing Thinking. Các khoá học của Markus Marketing School được thiết kế riêng cho từng nhu cầu chuyên môn, quy mô nhân sự và lộ trình phát triển nhân sự của đối tác. Với kinh nghiệm tổ chức đào tạo nghiệp vụ Marketing trong 6 năm qua, Markus sẽ đồng hành cùng các doanh nghiệp xây dựng một nền tảng kiến thức vững chắc cho nhân sự phòng ban Marketing để doanh nghiệp đi chắc tiến xa.

Markus Marketing School

• Email: [email protected]
• Hotline: Markus School ( 24/7) : +84 969 978 722
• Fanpage: https://www.facebook.com/School.Markus

Nguồn Markus Marketing School