Viral Marketing ở Việt Nam

Với ưu điểm tiết kiệm chi phí và sức tác động cao, Viral Marketing là một phương thức hấp dẫn với các nhà tiếp thị Việt Nam. Tuy nhiên, để có một chiến dịch thành công đòi hỏi nhiều yếu tố.

Trong thời điểm khó khăn của cuộc khủng hoảng kinh tế, các nhà làm tiếp thị buộc phải thắt chặt chi tiêu. Và bài toán làm thế nào để thông điệp của mình đến với nhiều khách hàng nhất với một chi phí tối thiểu trở nên cấp bách. Và Viral Marketing trở thành một lựa chọn nhiều triển vọng.

Lịch sử khái niệm Viral Marketing - Tiếp thị lan truyền

Trong 2 năm, lượng người đăng ký tài khoản Hotmail tăng từ 500.000 đến 12 triệu nhờ tác động của một chiến dịch viral marketing.

Viral viết lại từ từ Virus nhằm thể hiện sự "lây lan” của thông điệp trên môi trường internet, khi mà ngày nay có rất nhiều mạng xã hội, điều kiện để các virus này lây lan. Viral cũng được định nghĩa là một dạng "Word of Mouth”, có nghĩa là thông điệp được truyền từ người này sang người khác một cách tự nguyện.

Thuật ngữ Viral Marketing ra đời tháng 12 năm 1996 tại trường đại học Havard bởi giáo sư Jeffrey F. Rayport. Sau đó một năm, một trong những chiến dịch Viral Marketing kinh điển nhất đã diễn ra, đó là chiến dịch quảng bá dịch vụ thư điện tử Hotmail. Dưới mỗi trang thư gởi đi từ Hotmail có một mẫu quảng cáo nhỏ rất hấp dẫn. Mẫu quảng cáo này dẫn người dùng đến trang chủ của Hotmail nhằm tạo ra một tài khoản mới. Tất cả đều miễn phí. Như vậy là thông điệp của Hotmail cứ truyền đi liên tục bởi người dùng hiện tại. Tháng 6 năm 1996, có khoảng 500.000 tài khoản Hotmail, 2 năm sau, số lượng đăng ký lên đến 12 triệu. Sau đó Microsoft mua lại dịch vụ này với giá 400 triệu USD.

Tuy nhiên đó là chuyện của hơn 10 năm trước. Ngày hôm nay, môi trường internet đã phát triển hơn rất nhiều, và từ đó các chiến dịch Viral Marketing cũng đa dạng và hấp dẫn hơn.

Viral Marketing trong thế giới hiện đại

Tháng 12 năm 2005, một chàng trai trẻ đưa lên mạng youtube đoạn clip chơi đàn guitar bài Canon theo phong cách rock. Đoạn clip này hấp dẫn đến nổi mà người ta xem xong thì lại giới thệu đường link đó cho bạn bè của mình. Cho đến bây giờ, đoạn clip này đã có đến 56 triệu lượt xem, hơn 250 ngàn lời bình luận. Đó là một chiến dịch Viral Marketing đầy hấp dẫn của một trang web dạy đàn guitar với sự giúp sức của youtube, yahoo, các forum và mạng xã hội khác.

Gần đây, tại Việt Nam cũng đã bắt đầu xuất hiện những chiến dịch áp dụng hình thức quảng bá này. Khoảng tháng 11 năm 2008, trên mạng bắt đầu xuất hiện những đoạn clip theo phong cách hoạt hình rất thú vị về một chàng trai si tình mong muốn tìm gặp lại cô gái trong trạm xe bus. Ngay sau đó các clip này được lan đến các forum và các thành viên bắt đầu bàn tán về nó. Chính họ là người lại giới thiệu đường dẫn các clip này đến bạn bè và các forum khác. Cứ như thế, câu chuyện của chàng sinh viên Lê Trọng Nam và blog của anh chàng này nhanh chóng được biết đến.

Chiến dịch "Tìm em nơi đâu" của Close Up được xem là một trong những chiến dịch viral marketing đầu tiên và thành công nhất Việt Nam.

Và sau đó, nhãn hàng Close Up đã sử dụng câu chuyện này cho một chiến dịch của mình. Không tốn tiền quảng cáo trên truyền hình hay trên báo, không làm các sự kiện rầm rộ, vậy mà có rất nhiều bạn trẻ biết đến câu chuyện này và chiến dịch của Close Up. Chính những "cư dân mạng” đã là người tự nguyện truyền thông điệp đi. Xét về mức độ hiệu quả đầu tư, Close Up đã thành công.

Những yêu cầu của một chiến dịch Viral Marketing

Hiệu quả là thế, nhưng trên thực tế cho thấy Viral Marketing không dễ làm. Theo như giáo sư Malcolm Gladwell trong cuốn sách The Tipping Point (đã dịch ở Việt nam, tựa đề Điểm bùng phát) của mình, một thông điệp nếu muốn được phát tán đi phải có tính kết dính.

Thứ nhất, sự kết dính ở đây chính là sự hấp dẫn vốn có của thông điệp để người dùng tự nguyện chia sẽ. Tại sao các clip nóng của các diễn viên nổi tiếng được truyền đi với tốc độ rất cao? Hoặc tại sao tài khoản Hotmail lại được truyền đi nhanh chóng như thế. Đơn giản là việc mở một tài khoản là hoàn toàn miễn phí và người dùng cho rằng nó cần phải được chia sẻ.

Sự kết dính ở đây còn thể hiện sự dễ dàng khi những thông điệp đó được truyền đi. Trong môi trường internet, chỉ cần một cú click chuột, người ta có thể truyền thông điệp đó cho 100 người trong danh sách bạn bè của họ. Và đó là lý do vì sao sự "lây lan” trong mội trường internet diễn ra với tốc độ cao hơn rất nhiều trong đời sống thực, và đôi khi chúng ta còn không thể kiểm soát được. Đặc biệt trong ngày hôm nay, khi mà mạng xã hội đã phát triển, đó cũng chính là môi trường hiệu quả để những thông điệp được kết dính. Thông điệp của bạn, nếu được đăng trên những blog được xem như là nổi tiếng, nhiều người xem, nó sẽ phát tán rất nhanh. Việc blog Only U có đăng câu chuyện Tìm em nơi đâu của Close Up là một ví dụ.

Và quan trọng hơn hết, một thông điệp kết dính là một thông điệp dựa trên sự thấu hiểu những hành vi và động cơ con người. Gần đây nhất, nhãn hàng Pepsi đã truyền đi thông điệp khuyến mãi của họ bằng cách cho các "cư dân mạng” gởi lời chúc Tết đến bạn bè của mình. Gởi càng nhiều thì khả năng trúng thưởng càng cao. Chiến dịch này rất thành công vì Pepsi hiểu rằng ai cũng thích gởi lời chúc Tết và được nhận quà.

"Môi trường mạng đã đang và sẽ phát triển theo dạng xã hội, một điều kiện lý tưởng cho Viral Marketing.

Tuy nhiên, làm sao để tạo ra được một thông điệp hấp dẫn và thể thấu hiểu những hành vi con người?

Đó cũng chính là bài toán khó của những người làm tiếp thị."

Hiện tại ở Việt Nam, viral marketing bị hiểu là phát tán các đường dẫn và chờ đợi lượng view tăng lên mà không chú trọng nhiều vào ý tưởng. Trên thế giới, viral marketing đặt nhiều vào ý tưởng. Đã có rất nhiều nghiên cứu trên thế giới để phân tích vì sao có những ý tưởng go viral còn có những cái thì không. Và cuối cùng người ta cũng không thể có được một kết luận chính xác. Và lời khuyên mới nhất là hãy làm ra 10 ý tưởng hay và hy vọng sẽ có 1 ý tưởng go viral!

AiiM
Nguồn Digitalk