GM gập ghềnh đường lên đỉnh

CEO Mary Barra đặt mục tiêu đưa GM vượt qua kẻ dẫn đầu Tesla ở phân khúc xe điện.

Khi tuyên bố sẽ tăng tốc tiến độ tung ra 30 mẫu xe của General Motors (GM) trên toàn cầu (trong đó hơn 2/3 mẫu ở Bắc Mỹ) vào tháng 11/2020, CEO Mary Barra cho biết GM “quyết tâm giành thị phần xe điện để vươn lên dẫn đầu thị trường Bắc Mỹ”, một trong những thị trường quan trọng nhất của hãng xe này. Bà Barra không đề cập đến Tesla nhưng ai nấy đều biết đối thủ số 1 mà bà muốn giành thị phần là ai.

Cách đây 10 năm, GM là hãng xe thống trị phân khúc xe điện ở Mỹ. Đến năm 2012, khi Tesla ra mắt Model S, GM đã bán được hơn 23.000 chiếc Chevrolet Volt, gần gấp đôi lượng bán ra của đối thủ gần nhất là Toyota Prius và chiếm 18% thị trường xe điện Mỹ. Nhưng kể từ khi Tesla trình làng Model 3 cách đây 2 năm, mẫu xe này đã phá vỡ mọi kỷ lục bán xe điện tại Mỹ, khiến “anh cả” GM bị lép vế.

Vào năm 2019, Tesla đã chiếm lĩnh thị trường xe điện Mỹ với 58% thị phần và một số ước tính cho thấy thị phần của Tesla đã tăng lên tới 80% trong nửa đầu năm 2020. Để “phục thù”, bà Barra cho biết GM sẽ tăng đầu tư vào phát triển xe điện lên mức 27 tỷ USD với mục tiêu bán ra 1 triệu chiếc vào năm 2025. Với tốc độ này, giới phân tích cho rằng hãng xe Detroit khó lòng vượt qua Tesla trong một sớm một chiều. “Vào thời điểm hiện tại, chỉ xét riêng mảng xe điện tại Mỹ, Tesla là số 1”, David Whiston, chuyên gia phân tích tại Morningstar, nhận xét.

Xe điện được nhận định là xu hướng của tương lai trước tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng. Các chuyên gia ngành ô tô đều cùng chung quan điểm rằng xe điện rồi sẽ chiếm lĩnh toàn bộ thị trường, câu hỏi đặt ra là khi nào mà thôi. IDTechEx ước tính xe điện sẽ chiếm 20% thị trường toàn cầu vào năm 2030 và lên tới 80% vào năm 2040. Nhưng Luke Gear, chuyên gia phân tích công nghệ cấp cao của IDTechEx, cho rằng con số ước tính chắc chắn sẽ còn điều chỉnh tăng lên, khi ông Joe Biden chính thức trở thành ông chủ mới của Nhà Trắng và các mức phạt khí thải của Châu Âu được áp dụng trong năm nay. Theo Gear, mục tiêu 1 triệu chiếc xe điện cùng hàng chục mẫu xe mới của GM chỉ là đẩy nhanh cuộc chơi xe điện.

Không chỉ cạnh tranh với Tesla ở Mỹ, GM cũng đang tăng tốc ở các thị trường chủ chốt khác, đặc biệt là Trung Quốc. Dù doanh số bán đã cho thấy sức bền của GM tại thị trường Trung Quốc giữa đại dịch COVID-19, nhưng các triển vọng tăng trưởng dài hạn của GM còn phụ thuộc vào việc các mẫu xe mới ra mắt có thu hút người mua hay không. Trong khi đó, Tesla đã sớm dẫn đầu ở thị trường xe điện lớn nhất thế giới sau khi siêu nhà máy hàng tỷ USD của hãng xe này ở Thượng Hải bắt đầu cho ra những chiếc xe đầu tiên vào cuối năm 2019.

Tuy nhiên, cơ hội cho GM vẫn không nhỏ, đặc biệt với pin Ultium. Pin Ultium là chiến thắng mang tính cột mốc của GM ở mảng xe điện khi chi phí pin thấp hơn gần 40% so với pin của chiếc Chevrolet Bolt EV.

Có thể thấy, mặc cho đại dịch diễn biến phức tạp, công trình nghiên cứu xe điện của GM vẫn tăng tốc trong năm vừa qua, cho thấy quyết tâm rất lớn của hãng xe Detroit. Chỉ 8 tháng sau khi công nghệ pin này ra mắt, GM triển khai pin Ultium thế hệ thứ 2 dự kiến trình làng vào giữa thập niên này với chi phí thấp hơn tới 60% so với các pin đang được sử dụng, trong khi mật độ năng lượng của pin lại gấp đôi.

Pin Ultium của GM cho phép các mẫu xe mới được phát triển nhanh hơn và nhà máy pin được động thổ vào giữa năm 2020 tại bang Ohio, Mỹ – một liên doanh với LG Chem – sẽ giúp GM sản xuất đủ số lượng pin để đáp ứng các mục tiêu sản xuất của bà Barra. Nhiều mẫu xe hơn có nghĩa là sẽ có nhiều lựa chọn hơn cho khách hàng và GM hoàn toàn có cơ hội giành thị phần.

Trong khi đó, Tesla đang gặp một số vấn đề chất lượng. Tháng 10/2020, nóc chiếc xe Model Y đã bị thổi bay ở bang California, Mỹ, chỉ vài giờ sau khi chủ xe lái chiếc xe mới ra khỏi cửa hàng. Sự cố tương tự cũng xảy ra ở Trung Quốc. Vì thế, theo Luke Gear, sự góp mặt hàng chục mẫu xe mới của GM, một hãng xe 112 tuổi có nghĩa là khách hàng muốn mua xe điện không phải tìm đến một startup 15 tuổi đang có vấn đề về chất lượng.

Hơn nữa, thực tế là Tesla giữ vị trí dẫn đầu một phần do thiếu cạnh tranh trên thị trường. Do đó, với sự tăng tốc đầu tư của nhiều hãng xe lớn “mạnh vì gạo, bạo vì tiền” như VW, GM, mọi chuyện có thể sẽ thay đổi. Còn hiện tại, theo Luke Gear, Tesla vẫn xuất sắc hơn các đối thủ ở năng lực sản xuất pin với chi phí thấp hơn. Pin rẻ hơn nghĩa là giá xe sẽ rẻ hơn, đưa chúng trở thành một lựa chọn khả dĩ cho một lượng lớn khách hàng tiềm năng. Lấy ví dụ, năm 2019 chiếc xe điện bán chạy nhất ở Mỹ là Model 3 của Tesla có giá khởi điểm 38.000USD và Tesla đã bán được gần 155.000 chiếc. Trong khi đó, chiếc xe bán chạy đứng thứ 2 là mẫu xe thể thao Model X có giá khởi điểm 80.000USD thì chỉ bán được 19.000 chiếc.

Emmanuel Rosner, chuyên gia phân tích Deutsche Bank, ước tính GM sẽ giảm chi phí pin xuống mức xấp xỉ 100USD/kWh trong 3 năm và còn khoảng 75USD/kWh vào năm 2025. Tuy nhiên, GM sẽ vẫn chưa bằng được mục tiêu 50USD/kWh vào năm 2025 của Tesla. “Giá sẽ quyết định ai dẫn đầu và Tesla có khả năng thắng về giá trong một tương lai có thể thấy trước”, Luke Gear nhận xét.

Lợi thế của Tesla ở mảng xe điện càng thấy rõ trước sự khác biệt lớn giữa vốn hoá thị trường của 2 hãng xe
Ảnh: usatoday.com

Lợi thế của Tesla ở mảng xe điện càng thấy rõ trước sự khác biệt lớn giữa vốn hoá thị trường của 2 hãng xe. “Vốn hoá của Tesla hiện ở mức 600 tỷ USD, gấp 10 lần GM, cho hãng xe này một lợi thế về huy động vốn”, Adam Jonas, chuyên gia phân tích Morgan Stanely, nhận định.

Hơn nữa, là một công ty 100% xe điện, Tesla không bị dính vào những xung đột như có thể xảy ra ở GM, vốn phải cân bằng giữa mảng xe điện với mảng xe truyền thống. Bộ phận xe tải và xe hơi truyền thống của GM đang nắm giữ thị phần lớn nhất ở Mỹ và GM phải vận hành tốt các mảng này để bảo đảm nguồn lực cho phát triển xe điện. GM cũng có thể đối mặt với các khoản chi phí phát sinh trong tương lai nếu công chúng và chính phủ nhiều nước bắt đầu xem khí thải ra từ động cơ đốt trong là một trách nhiệm lâu dài mà các hãng xe gây ô nhiễm phải gánh.

Hầu hết các chuyên gia phân tích đều nhận định, GM nhiều khả năng sẽ không thể đánh bại được Tesla trong thập kỷ này. Chắc chắn CEO Mary Barra sẽ còn nhiều việc phải làm nếu muốn tăng tốc đưa GM vượt qua Tesla.

Quốc Ngô
Nguồn Nhịp cầu Đầu tư