[Nhật ký sáng tạo] Copywriter

Nghề copywriter: Người chỉ phát triển phần đầu & chân

Phác thảo trên do chính dân trong nghề khắc hoạ. Sự bay bổng của óc sáng tạo kết hợp với vốn sống, khả năng quan sát mới tạo nên một người viết lời quảng cáo đứng được trong nghề

Cùng với sự phát triển của ngành quảng cáo là một nghề mới xuất hiện tại Việt Nam trong thời gian gần đây: Copywriter – viết lời quảng cáo. Tuy mới nhưng copywriter là một nghề rất hấp dẫn đối với các bạn trẻ.

“Ừ hấp dẫn đấy, nhưng thử một lần rồi xem, bạn sẽ… biết ngay mà!”- Trần Minh Toàn cười tít mắt và nói thế với một giọng điệu vô cùng bí ẩn.

Phải cà kê đôi ba câu kiểu “8X” tán gẫu với nhau, tôi mới lấy được một cuộc hẹn với hạn định mà “đối phương” đặt ra là chỉ gặp trong khoảng một giờ đồng hồ. Gặp rồi lại còn “choáng” hơn. Toàn nói nhanh, nói nhiều nhưng duyên và hài hước. “Có thể phác thảo chân dung một copywriter như thế nào nhỉ?” – tôi hỏi và nhận được ngay tức khắc câu trả lời: “Một người chỉ phát triển phần đầu và chân”.

Cá tính độc đáo đi cùng những ý tưởng mới lạ phải liên tục được nảy sinh, một tâm hồn hơi bay bổng cùng với ngôn từ sắc sảo và chắt lọc. Khi ý tưởng đã thuyết phục được giám đốc sáng tạo, “sếp” của copywriter và khách hàng (cả 3 công đoạn này đều cực kỳ khó) thì bước tiếp theo hẳn nhiên là phải “chạy” để hoàn chỉnh sản phẩm cho kịp tiến độ như đã ký hợp đồng. Đôi khi, để bảo vệ ý kiến của mình (vì vấn đề “văn mình vợ người” làm sao tránh khỏi), copywriter còn cần thêm kỹ năng “hùng biện”. Kiên nhẫn và có khả năng “chịu đựng đủ kiểu khách hàng”, Toàn nói: “Đây là cuộc chơi không của riêng mình. Ở công ty mình có một câu nói rất được mọi người thích- Nothing is impossible (Không có điều gì là không thể), nên mình luôn cố gắng đưa ra thật nhiều giải pháp cho khách hàng lựa chọn”.

Là một nhân vật đặc biệt hiếm hoi trong nghề bởi khả năng tư duy hình ảnh và ngôn ngữ của Toàn đều rất tốt. Hiện anh đang là Art director và Copywriter của công ty Saatchi & Saatchi. Toàn cho biết thêm: “Với nghề này, khả năng sáng tạo là điều tiên quyết. Với mỗi đối tượng khách hàng, mình phải biết cách vẽ một chân dung khác nhau, vì nếu không, chỉ là hoạ sĩ copy mà thôi. Đây cũng là nghề vừa mang đậm dấu ấn cá nhân nhưng cũng lại là công sức của cả tập thể. Nắm bắt ý tưởng và chuyển tải nội dung, đưa thông điệp đến với khách hàng một cách ngắn gọn và hiệu quả nhất, copywriter giữ vai trò như một cầu thủ ghi bàn”.

Không chỉ có óc sáng tạo cao, thạo tiếng Việt và tiếng Anh, hiểu biết lịch sử, văn hoá, copywriter còn cần am hiểu cả những kiến thức liên quan đến lĩnh vực quảng cáo. Nói như Toàn: “Nếu được, bạn hãy nạp tất cả mọi thứ vào đầu bởi vì cái gì cũng có ích cả. Copywriter không phải là nghề có thể gạch đầu dòng ra hẳn hoi bao gồm những yếu tố, kỹ năng gì. Thành công có thể đến từ những ý tưởng rất nhỏ”. Tuy nhiên, khả năng sử dụng ngôn ngữ vẫn là điều quan trọng nhất đối với một copywriter. Toàn nhận xét: “Chúng ta thường đọc được những câu viết theo kiểu hai vế cân xứng hoặc trái ngược, như thế tạo nên một thói quen rất công thức. Quảng cáo thì không thể như vậy. Sau một thời gian trong nghề, mình nhận ra rằng văn chưa hay được vì mình chưa sống. Nhưng một câu văn hay vẫn chưa đủ, còn phải biết cách làm người ta đọc và dừng lại”.

Toàn còn có thế mạnh là biến câu chữ thành thơ, thành nhạc. Một trong những tác phẩm anh viết cho một mặt hàng viễn thông, dễ thương như một bài đồng dao: “Lời thương lời nhớ/ Lời sẻ lời chia/ Lời lúc nửa khuya/ Lời bình minh tới/ Lời tươi trẻ mới/ Lời mộc mạc xưa/ Lời cháu dạ thưa/ Lời cha khuyên nhủ… Bao lời trong ta/Hãy mở lòng ra/ Trao lời muốn nói…”.

Nguồn Tôi Yêu Marketing