Marketing và những nguyên tắc chiến tranh
"...Khi mà thương trường như chiến trường, chắc chắn những nguyên tắc của chiến trường cũng sẽ được áp dụng hiệu quả trên thương trường....". Thậm chí cả trong các cuộc chiến tranh hỗn loạn … vẫn có những nguyên tắc cố hữu. Là cựu sinh viên quân sự tại trường đại học North Georgia, Gregory P. Smith - chủ tịch hãng tư vấn quản lý kinh doanh Chart Your Course International - hiểu rõ vai trò của những nguyên tắc chiến tranh sẽ góp phần quan trọng thế nào tới thành công kinh doanh ngày nay.
Nhiều năm qua, công việc chính của Smith là tư vấn cho các doanh nghiệp cách thức lên kế hoạch kinh doanh, xây dựng những môi trường làm việc sáng tạo và sinh lời góp phần thu hút và động viên đội ngũ nhân viên. Ông còn là tác giả cuốn sách Here Today Here Tomorrow: How to Transform Your Organization from High-Turnover to High-Retention.
Khi mà thương trường như chiến trường, chắc chắn những nguyên tắc của chiến trường cũng sẽ được áp dụng hiệu quả trên thương trường. Smith nhớ lại một trong những khoá học hồi còn là sinh viên quân sự của ông là Những nguyên tắc của Chiến tranh (Principles of War). Vào thời điểm đó, ông đã không nhận ra rằng những nguyên tắc này sẽ định hình và ảnh hưởng rất lớn tới công việc kinh doanh của ông sau này.
Tranh đấu trong một cuộc chiến tranh liên quan mật thiết tới việc hoạch định và suy tính. Smith nhìn nhận rằng những Nguyên tắc của Chiến tranh đã được các vị tướng quân đội sử dụng thành công trong hàng thế kỷ qua cần được xem như một công cụ quan trọng nhằm gặt hái thành công trong kinh doanh ngày nay. Hiện những nguyên tắc này cũng được quân đội Mỹ và Anh áp dụng trong cuộc chiến tranh tại Irắc.
Những Nguyên tắc của Chiến tranh trong kinh doanh bao gồm:
1. Mục tiêu
Tất cả các hoạt động quân sự đều hướng tới một mục tiêu cụ thể, kiên quyết và khả thi. Nhiều nhà quân sự Mỹ ngày nay đã nhìn nhận lại rằng cuộc chiến ở Việt Nam là một bài học đau đớn với người Mỹ bởi vì đó không phải là một cuộc chiến.
Tại Việt Nam, không có một mục tiêu cụ thể nào tồn tại cả và những nguyên tắc của chiến tranh đều bị bỏ qua. Những người lính Mỹ khi đó không hiểu họ chiến đấu vì mục đích gì và vì thế cuộc chiến đã thất bại vào thời điểm cuối cùng.
Trái ngược hẳn, những nhà lãnh đạo quân đội Mỹ trong cuộc chiến tại Irắc gần đây có các mục tiêu rõ ràng: Để giải giáp vũ khí quân đội Irắc, lật đổ chính quyền của Saddam Hussein và đem lại nền dân chủ cho người dân Irắc.
Trong kinh doanh cũng vậy, nếu không có những mục tiêu cụ thể, không một doanh nghiệp nào có thể thành công. Và một trong những nhiệm vụ ban đầu của bất cứ kế hoạch kinh doanh nào đó là xác định các mục tiêu rõ ràng, khách quan và khả thi.
2. Tấn công
Chiến tranh luôn là nắm bắt, giữ vững và tận dụng mọi sáng kiến. Một đội quân không thể mong đợi giành phần thắng trong chiến tranh bằng việc phòng ngự.
Cả trong chiến tranh lẫn trong kinh doanh ngày nay, thành công sẽ đến với những ai chủ động tấn công, nắm được những điểm yếu của phía đối phương để buộc họ phải đầu hàng hay chấm dứt sự kháng cự của họ.
3. Số đông
Sự thôi miên của truyền thông đại chúng với cụm từ “Shock and awe” (Đột khởi và Kinh hoàng) đã minh hoạ cho nguyên tắc này.
Nguyên tắc số đông nói đến việc sức mạnh chiến đấu cũng như kinh doanh với yếu tố tập trung và tràn ngập tại một địa điểm nhất định, vào một thời điểm cụ thể để buộc đối phương phải đầu hàng.
4. Hợp lý hoá lực lượng và sức mạnh
Trong kinh doanh cũng như trong chiến đấu, việc đặt trọng tâm vào một lượng sức mạnh và số lượng hợp lý trong một thời điểm thích hợp tại một địa điểm thích hợp là rất quan trọng.
Thất bại của nguyên tắc này xuất hiện trong các hoạt động quân sự của quân đội Mỹ vào năm 1993. Một lực lượng quân đội Mỹ được triển khai để bắt giữ chỉ huy quân sự đối phương. Song họ đánh giá thấp ý chí và sức mạnh của người Somali và do đó bị thua thiệt về quân số, bị lạc hướng và lúng túng trước hoả lực của đối phương. Những tiếp viện quân sự rất chậm chạp và nhiều người lính Mỹ đã thiệt mạng.
5. Mưu tính
Hãy đặt kẻ thù trong chiến tranh hay đối thủ cạnh tranh trong kinh doanh vào một vị trí bất lợi thông qua những mưu tính linh động của cuộc chiến.
Những chiến thuật chiến đấu cổ xưa hết sức khờ khạo khi buộc người lính vào lao thẳng vào mũi súng của phía đối phương. Ngày nay, cả trên chiến trường lẫn thương trường, chúng ta tấn công đối phương bằng nhiều cách, cả trên không, trên bộ lẫn trên biển cùng lúc. Nếu bạn ngồi yên một chỗ, bạn sẽ trở thành một mục tiêu dễ bị hạ gục.
6. Quyền hạn thực chất
Hãy tránh xa cuộc chiến bằng mọi giá, nhưng một khi các giải pháp ngoại giao chấp dứt, vì từng mục đích cụ thể, nên có một người chịu trách nhiệm cho quyết định chiến tranh.
Những người chỉ huy trong chiến đấu cũng như trong điều hành kinh doanh cần có đủ quyền hạn để đưa ra các quyết định quan trọng, chứ không chỉ đơn thuần là vây cánh của các nhà chính trị và phê bình.
7. An toàn
Đừng bao giờ cho phép kẻ thù có được những lợi thế không ngờ tới. Để giành phần thắng, bạn phải biết về đối phương nhiều hơn đối phương biết về bạn.
Điều này có nghĩa rằng đừng để đối phương khám phá ra các kế hoạch, điểm mạnh và dự định tấn công của bạn. Trong một vài trường hợp, nó còn liên quan tới việc sử dụng các hoạt động đặc biệt sâu kín đằng sau ranh giới của kẻ thù để phát hiện và lợi dụng các điểm yếu của họ.
8. Bất ngờ
Hãy tấn công đối phương vào một thời điểm và tại một địa điểm mà phía bên kia không được chuẩn bị hay chưa chuẩn bị kịp.
Mục đích của chiến tranh là huỷ hoại ý chí chiến đấu của đối phương nhanh nhất có thể. Những cuộc chiến tranh tốt nhất cũng như những kế hoạch cạnh tranh kinh doanh hiệu quả nhất luôn có thời gian ngắn nhất, với ít tổn thất nhất và không gì thực hiện điều này nhanh hơn nguyên tắc của sự bất ngờ.
9. Đơn giản và rõ ràng
Hãy chuẩn bị những kế hoạch đơn giản và rõ ràng cùng các mệnh lệnh dễ hiểu và ngắn gọn để đảm bảo tất cả mọi người đều hiểu rõ.
Việc hoạch định trong kinh doanh lẫn trong chiến tranh là rất quan trọng, nhưng trong bất cứ cuộc chiến nào, các kế hoạch phải phù hợp với các điều kiện thay đổi không ngừng và các mục tiêu của cơ hội.
Chiến tranh không chỉ phụ thuộc đơn thuần vào vị tướng, mà còn vào sáng kiến, sự can đảm và dũng khí của những người lính ngoài tiền tuyến.