Dù đã rút lui, Uber vẫn kiếm hàng tỷ USD từ Trung Quốc, Nga và Đông Nam Á
Bị coi là một thất bại, việc rút lui của Uber, đổi lại bằng cổ phần đối thủ, đã cho hãng một tài sản trị giá 12,5 tỷ USD, Techcrunch cho hay.
Uber rút chân khỏi các thị trường Trung Quốc, Nga và Đông Nam Á được coi là thất bại, nhưng gã khổng lồ thị trường gọi xe đã kiếm được hàng tỷ USD là từ những động thái đó, theo hồ sơ IPO của hãng.
Uber đã phát hành bản công bố thông tin bắt buộc vào ngày 11.4 vừa qua, các phóng viên và nhà phân tích đang điên cuồng đào sâu vào các chi tiết chưa được công bố trước đó. Một số phần về thoái vốn toàn cầu của Uber, bắt đầu vẽ nên một bức tranh rõ ràng về chiến lược mà Uber đã sử dụng khi rút khỏi Trung Quốc, Nga và Đông Nam Á trong những năm gần đây.
Với mỗi trường hợp, Uber đều quyết định rời khỏi thị trường, đánh đổi số tài sản còn lại để lấy cổ phần của doanh nghiệp đối thủ. Điều đó không chỉ giúp họ thu gọn lại, mà còn loại bỏ chi phí đáng kể khi cạnh tranh với doanh nghiệp địa phương và cho Uber các cơ hội để tái tham gia thị trường hoặc chỉ kiếm lợi nhuận từ thành công của đối tác của họ ở thị trường đó.
Chiến lược đó đã thực sự mang lại kết quả. Tính đến hôm nay, những cổ phần đó có giá trị là 12,5 tỷ USD, với ít nhất 3 tỷ USD là tiền lãi.
Trung Quốc: 7,95 tỷ USD
Trung Quốc là nơi Uber thực hiện đông thái rút lui đầu tiên, công ty đã bán mảng kinh doanh cho gã khổng lồ địa phương Didi Chuxing vào tháng 8/2016.
Định giá 56 tỷ USD của Didi có nghĩa đây là startup có giá trị cao thứ ba trên thế giới, chỉ sau ByteDance - công ty mẹ của TikTok.
Hồ sơ của Uber cho thấy công ty Mỹ đã nắm giữ 18,8% cổ phần của Didi. Điều đó, theo ước tính của Uber, đã giảm xuống còn khoảng 15,4% do những đợt huy động vốn tiếp theo từ Didi.
Phần thực sự thú vị của hồ sơ này là ước tính của Uber đối với giá trị cổ phần Didi: 5,97 tỷ USD vào cuối năm 2017 và 7,95 tỷ USD vào cuối năm 2018, nghĩa là một sự gia tăng thêm 2 tỷ USD chỉ trong một năm, mặc dù hồ sơ của Uber không cung cấp giá trị của thỏa thuận sáp nhập ban đầu.
Didi, dù hiện đang nhiều khó khăn, vẫn là công ty chiếm lĩnh thị trường Trung Quốc và sự hiện diện ngày càng phổ biến trên toàn cầu, bạn có thể tưởng tượng rằng cổ phần của Uber sẽ càng tăng cao hơn trong tương lai.
Đông Nam Á: 3,22 tỷ USD
Việc Uber rút lui khỏi Đông Nam Á vào tháng 3/2018 dường như chưa bao giờ là bản sao của cuộc chiến tại Trung Quốc, nơi họ đã đốt 1 tỷ USD mỗi năm. Thay vào đó, một số nhà phân tích cho rằng rằng thỏa thuận này thực sự là một thắng lợi của công ty Mỹ, bởi vì họ đã lấy một phần nhỏ của Grab như một phần của thỏa thuận, và các hồ sơ của Uber cho thấy động thái này là đúng đắn.
Uber lưu ý rằng thỏa thuận rút lui cho phép công ty nắm giữ 30% cổ phần ban đầu với giá 2,28 tỷ USD, sau đó đã giảm xuống còn khoảng 23% sau các đợt huy động vốn của Grab.
Theo một số nguồn tin, định giá gần đây nhất của Grab là 14 tỷ USD. Điều đó có nghĩa là cổ phần của Uber đã có giá trị 3,22 tỷ USD, mức tăng gần 1 tỷ USD chỉ trong 1 năm. Năm ngoái, Uber cho biết rằng họ đã chi 700 triệu USD ở Đông Nam Á, nên đó là một sự thu hồi vốn đáng kể vào thời điểm này.
Đầu tư của Uber vào Grab đã mang lại khoản lãi 1 tỷ USD chỉ sau hơn một năm.
Do phải cạnh tranh với Go-Jek, đối thủ Indonesia đang được sự hậu thuẫn của Google và Tencent, có vẻ như Grab và nhà đầu tư SoftBank sẽ không làm gì khác ngoài việc duy trì đà gọi vốn. Điều đó có thể làm giảm tỷ lệ sở hữu của Uber, vì công ty cũng không muốn đầu tư thêm, nhưng nó sẽ làm tăng giá trị của Grab, và kéo theo đó là giá trị cổ phần của Uber.
Điều này dẫn dắt chúng ta đến chi tiết tiếp theo của khoản đầu tư lên Grab của Uber: cổ phần của công ty được xác định là “chứng khoán nợ sẵn sàng để bán”. Như vậy, Uber hoàn toàn có khả năng chuyển nhượng cổ phần của mình trong tương lai.
Thật vậy, Uber đã nêu rõ một điều khoản trong thỏa thuận cho phép công ty bán “toàn bộ hoặc một phần khoản đầu tư của mình cho Grab để lấy tiền mặt” nếu công ty không được “IPO” vào ngày 25.3.2023, tức 5 năm sau thỏa thuận.
Đó là nội dung thực sự đáng chú ý khi nếu Grab không IPO đúng hạn thì họ sẽ phải thực hiện một thương vụ mua lại đắt đỏ, vì cổ phần của Uber trị giá tới hơn 3 tỷ USD.
Nga: 1,4 tỷ USD
Cuối cùng, đó là cuộc rút lui chiến thuật thứ ba của Uber tại thị trường Nga, nơi họ đã thành lập liên doanh với đối thủ địa phương Yandex.taxi vào tháng 7/2017. Đơn vị kết hợp này sẽ kinh doanh gọi xe và giao thức ăn tại hơn 127 thành phố ở Nga.
Yandex, giống như Uber, đang thử nghiệm các phương tiện tự lái có thể được sử dụng trong dịch vụ taxi của mình trong tương lai.
Đó là một mối quan hệ khác với các thỏa thuận với Didi và Grab, nơi mà họ chỉ là một cổ đông thiểu số.
Những gì chúng ta đã biết là Uber ước tính phần sở hữu của họ trong liên doanh là 38%, có giá trị tương ứng 1,4 tỷ USD. Nghĩa là liên doanh này được định giá khoảng 3,68 tỷ USD, ngang bằng với mức 3,7 tỷ USD mà các công ty đã công bố tại thời điểm thỏa thuận. Giống như các giao dịch khác, doanh nghiệp này chiếm ưu thế trong một thị trường rộng lớn - Nga có dân số hơn 140 triệu người – đó là lý do doanh nghiệp sẽ tăng trưởng và giá trị Uber theo đó sẽ tăng lên.
Thúy Nguyễn / Techcrunch
Nguồn Nhịp cầu Đầu tư