May đo bằng công nghệ - tương lai của nhà bán lẻ thời trang trực tuyến Nhật Bản
Start Today - công ty bán lẻ thời trang trực tuyến Nhật Bản đang muốn gia nhập thị trường toàn cầu bằng hàng nhãn riêng Zozo và "vũ khí chiến lược" là công nghệ đo kích cỡ độc đáo.
Để đo kích cỡ cơ thể khách hàng một cách chính xác đến từng milimet, Start Today cho họ mặc một bộ đồ bó sát chấm bi trắng đen và xoay một vòng tròn để được chụp ảnh bởi một smartphone. Bộ quần áo đặc biệt này được gọi là Zozosuit. Những họa tiết chấm bi trên đó và ứng dụng của Start Today sẽ kết hợp với nhau để ghi lại số đo của người mặc.
Giải quyết "nút thắt cổ chai" của ngành thời trang trực tuyến
“Tôi đã không nghĩ rằng nó sẽ hoạt động”, khách hàng Kumon, 43 tuổi, ở Tokyo (Nhật Bản) cho biết khi được trải nghiệm mặc Zozosuit hồi tháng 5/2018. Ông mặc bộ đồ vào, mở ứng dụng Zozotown của Start Today và làm theo giọng nói hướng dẫn. Nó yêu cầu ông dựng đứng smartphone lên và di chuyển nó ra xa 2m. Sau đó, nó yêu cầu ông xoay như một chiếc đồng hồ và bắt đầu chụp nhiều bức ảnh. Vài phút sau, ông nhìn vào smartphone và thấy màn hình hiển thị một hình ảnh 3D cơ thể mình với 18 số đo từ cổ đến mắt cá chân. Tiếp đến, Kumon rất ngạc nhiên khi mặc vào một chiếc quần jeans được gợi ý từ các số đo của riêng ông.
“Eo quần cực vừa vặn”, ông nói khi chỉ vào vòng eo to, tương phản với thân hình khá mảnh dẻ của mình. “Cảm giác không phải thử quần áo thật tuyệt vời”, ông cho biết. Cuối cùng Kumon đã mua chiếc quần jeans được gợi ý đó với giá 3.800 yen (34,5 USD).
Hãng bán lẻ Nhật Start Today ra mắt bộ đồ Zozosuit hồi tháng 11/2017, tạo điều kiện để khách hàng lấy số đo chính xác của cơ thể mình. Khách hàng được sử dụng bộ đồ Zozosuit hoàn toàn miễn phí, vì mục đích chính của Công ty là để bán dòng sản phẩm riêng Zozo – những bộ quần áo được thiết kế “vừa vặn hoàn hảo” cho từng khách hàng.
Zozo hiện cung cấp sản phẩm quần jeans, áo thun và sơ mi công sở. Đây là vũ khí chiến lược của Start Today trong công cuộc đổi mới ngành công nghiệp thời trang. Trong kế hoạch 3 năm được công bố hồi tháng 4, Công ty cho biết kỳ vọng doanh thu tăng trưởng gấp 4 lần trong 3 năm tới, cụ thể là đạt 393 tỷ yen (3,57 tỷ USD) ở năm tài chính kết thúc vào tháng 3/2021, với lợi nhuận hoạt động đạt 90 tỷ yen. Phần lớn của sự tăng trưởng này sẽ đến từ hàng nhãn riêng Zozo – dòng sản phẩm được kỳ vọng sẽ đem về 200 tỷ yen doanh thu, với 40% đến từ thị trường nước ngoài.
“Chúng tôi sẽ lọt vào top 10 công ty thời trang toàn cầu”, nhà sáng lập, CEO Yusaku Maezawa cho biết tại sự kiện hồi tháng 4. Nếu dự đoán này trở thành hiện thực, Start Today sẽ đứng vào hàng ngũ của Fast Retailing (sở hữu Uniqlo), Inditex (sở hữu Zara) và tập đoàn chuyên về sản phẩm xa xỉ LVMH.
Chuyện kích cỡ quần áo luôn là “nút thắt cổ chai” trong ngành thời trang trên kênh thương mại điện tử - nơi khách hàng không thể mặc thử đồ. Còn trang phục may đo thì thường đắt tiền và tốn thời gian. CEO Maezawa thừa nhận một thực tế rằng ông thường rất khó tìm ra những kiểu quần áo vừa vặn với “đôi chân ngắn” của mình. Vì vậy, ông tin rằng công nghệ tạo ra quần áo phù hợp với kích cỡ cơ thể một cách dễ dàng hơn và với giá cả phải chăng hơn sẽ thúc đẩy sự tự tin của khách hàng và giúp họ “muốn xem thử nhiều đồ hơn”.
Trên thực tế, trong số những khách hàng nhận được Zozosuit, 60% người đã sử dụng nó để lấy số đo của mình và 50% người mua một sản phẩm của Zozo.
Nếu chiến lược này thành công, nó sẽ tạo ra một bước đột phá cho ngành công nghiệp thời trang Nhật Bản vốn đã phát triển mạnh mẽ trước những năm 2000 nhưng lại bị trì trệ do suy thoái kinh tế. Khi đó, những thiết kế sáng tạo đã được thay thế bằng những thương hiệu "thời trang nhanh" giá rẻ.
Lý giải nguyên nhân thành công của Start Today
Start Today đã khá thành công khi mang những thương hiệu thời trang hợp xu hướng đến với những khách hàng khó tính. Bây giờ, Hãng đang muốn thay đổi ngành công nghiệp này bằng cách chia sẻ “miếng bánh thị phần” với các nhà sản xuất. Những bộ trang phục Zozo hiện được sản xuất tại những nhà máy đối tác tại Trung Quốc. Nhưng CEO Maezawa cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Nikkei Asian Review rằng: “Chúng tôi đang nghĩ đến việc tự sản xuất quần áo. Thật thú vị khi tạo ra một nhà máy sản xuất tự động độc nhất vô nhị tại Nhật Bản”.
Maezawa là cựu thành viên một nhóm nhạc rock. Ông sáng lập Start Today vào năm 1998, chuyên bán những sản phẩm âm nhạc qua kênh đặt hàng email. Sau đó, ông mở rộng việc kinh doanh sang các sản phẩm thời trang và ra mắt Zozotown vào năm 2004. Cái tên Start Today đến từ tựa đề một bài hát của nhóm nhạc Mỹ Gorilla Biscuits. “Không ai nghĩ là chúng tôi có thể bán hàng thời trang trực tuyến”, Masaaki Yajima – Giám đốc mảng thương mại điện tử của Hãng bán lẻ quần áo Beams nhớ lại. Beams là một trong những công ty lớn đầu tiên bán quần áo trên Zozotown.
Yajima nêu một lý do cho thành công của Zozotown là website này cung cấp một trải nghiệm gần với trải nghiệm ở những cửa hàng thực. Nó giới thiệu những hình ảnh thời trang khiến khách hàng dễ hình dung ra sản phẩm khi được mặc lên người. Đi kèm theo đó là những giải thích chi tiết về những xu hướng theo mùa và cấu tạo của chất liệu. Start Today cũng chuẩn hóa những kích thước đa dạng từ các thương hiệu khác nhau nhằm tránh gây nhầm lẫn cho khách hàng – vấn đề phổ biến trong mua sắm quần áo trực tuyến.
Khả năng tập hợp các thương hiệu hợp xu hướng nhất, kết hợp chúng lại và tạo ra một sự tiện lợi trong mua sắm trực tuyến là điều mới mẻ ở thời điểm đó, giúp Start Today trở thành một trong những cái tên thành công nhất ngành bán lẻ thời trang trực tuyến thế giới. Nhờ vào lợi nhuận cao (đến từ phí hoa hồng cao mà Hãng thu từ các thương hiệu muốn bán hàng trên website), vốn hóa thị trường hiện nay của Start Today vào khoảng 12 tỷ USD, gấp 4 lần Tập đoàn Takashimaya.
Thành công này cũng giúp Maezawa (42 tuổi) trở thành một trong những tỷ phú trẻ nhất nước Nhật, với giá trị tài sản ròng 2,7 tỷ USD, theo Forbes.
Chiến lược gia nhập thị trường quốc tế
Tuy nhiên, dù là một thương hiệu nội địa nổi tiếng, Start Today lại ít được biết đến ở bên ngoài biên giới nước Nhật. Năm 2011, Hãng tạo một trang trên website thương mại điện tử Tmall của Alibaba (lúc đó là Taobao Mall) ở Trung Quốc và trên eBay ở Hàn Quốc. Nhưng cả 2 trang này cuối cùng đều phải đóng cửa vì không thu hút được lượt truy cập. “Zozotown không nổi tiếng ở nước ngoài, và mọi người có vẻ không hứng thú với các thương hiệu Nhật Bản”, Takahiro Kazahaya - nhà phân tích cấp cao tại Deutsche Securities cho biết.
Một người phát ngôn của Start Today nói Maezawa nuôi ý tưởng về hàng nhãn riêng trong 7 – 8 năm, tập hợp một đội ngũ, thuê các nhà sản xuất sản phẩm mẫu và những người đảm nhận khâu may mặc cách đây khoảng 3 năm, vì “phải mất thời gian để sản xuất ra được thứ gì đó đáp ứng được những tiêu chuẩn của Hãng”.
Start Today định ra mắt Zozosuit và hàng nhãn riêng tại 72 quốc gia, được cho là trong tháng 7 này, và đã thành lập các công ty con tại Đức và Mỹ. Trong bối cảnh dân số già của Nhật, các nhà phân tích cho rằng thành công ở nước ngoài rất quan trọng đối với Start Today.
Mục tiêu doanh thu của hàng nhãn riêng này được kỳ vọng là 20 tỷ yen trong năm đầu tiên. Tuy nhiên, Công ty không tiết lộ nhiều về cách sẽ ra mắt sản phẩm ở nước ngoài hoặc chuỗi cung ứng của nó. Một số người trong lĩnh vực may mặc đặt câu hỏi về khả năng xây dựng mạng lưới sản xuất ở quy mô lớn của Start Today.
Tại Mỹ và châu Âu, hàng nhãn riêng và các dịch vụ cá nhân hóa có xu hướng ngày càng gia tăng, vì các nhà bán lẻ thời trang trực tuyến đang nỗ lực tạo ra sự khác biệt, có thể kể đến như Zalando của Đức, Amazon, Stitch Fix của Mỹ… Nhưng chưa có một thương hiệu hàng nhãn riêng nào được cá nhân hóa trên quy mô lớn. Tuy nhiên, những rủi ro ban đầu có vẻ không thể cản bước Start Today. Cổ phiếu của Hãng đã tăng 8% trong ngày giao dịch sau khi phiên bản mới của bộ Zozosuit được công bố. Khi ra mắt dòng sản phẩm thứ 3 là áo sơ mi công sở cho nam giới, vào ngày 6/6, cổ phiếu của Hãng đã đạt mức cao kỷ lục.
Thể hiện sự cam kết đối với việc ra mắt hàng nhãn riêng này, vào tháng 10 tới, Start Today sẽ đổi tên thành Zozo, lấy từ “sozo” trong tiếng Nhật, mang 2 ý nghĩa là tưởng tượng và sáng tạo.
Bích Trâm
Nguồn Doanh Nhân Sài Gòn