[Forbes Vietnam 30 Under 30] Hà Thị Tú Phượng, CEO METUB Network: Thành công là chớp lấy cơ hội đúng thời điểm
Lần thứ ba, sự kiện Forbes Vietnam 30 Under 30 Summit 2018 sắp diễn ra vào ngày 24/4 tới nhằm tôn vinh 30 gương mặt nổi bật dưới 30 tuổi trong các lĩnh vực như kinh doanh, khởi nghiệp công nghệ, hoạt động xã hội, khoa học công nghệ, giáo dục, nghệ thuật, giải trí, thể thao tại Việt Nam.
Với giới hạn độ tuổi dưới 30, năm 2018 đã xuất hiện nhiều gương mặt CEO 9x và cuối 8x đang lãnh đạo và điều hành các start-up trẻ cũng như các doanh nghiệp đã có chỗ đứng trên thị trường. Đó cũng là khởi nguồn cho sự ra đời của loạt bài về “Thử thách của CEO trẻ” trên Brands Vietnam, phỏng vấn xoay quanh những chia sẻ về:
- Hành trình đến vị trí CEO
- Thử thách của CEO trẻ: quan điểm quản trị và chuyên môn
- Tầm nhìn của CEO trẻ: về ngành, về công ty
Nhân vật đầu tiên trong danh sách Forbes Vietnam 30 Under 30 năm 2018 mà Brands Vietnam gặp gỡ là Hà Thị Tú Phượng, nhà sáng lập và CEO 25 tuổi của METUB Network – một trong bốn công ty đối tác tại Việt Nam được YouTube công nhận, giúp cho các nghệ sỹ và nhà sáng tạo nội dung tại Việt Nam tiếp cận tới khán giả trong và ngoài nước. Hiện tại METUB Network đang quản lý và phát triển hơn 800 kênh nội dung trên YouTube với hơn một tỷ lượt xem hằng tháng.
Hành trình đến với CEO
* Chào Phượng, chúc mừng Phượng với một năm điều hành METUB Network rất thành công. Được biết vừa tốt nghiệp Đại học Kinh tế Quốc dân Phượng đã chọn khởi nghiệp thay vì đi làm một thời gian để tích luỹ kinh nghiệm. Lí do vì sao vậy?
Cảm ơn Brands Vietnam. Thực ra khi mình còn đi học không hề có định hướng ra trường là sẽ “start-up” ngay. Song có một bước ngoặt trong thời sinh viên đã đưa mình đến con đường khởi nghiệp từ sớm này. Đó là vào năm 2013, mình tham gia chương trình Đại sứ sinh viên Google tại Việt Nam và may mắn trở thành một trong tám bạn được chọn. Chính khoảng thời gian hoạt động với tư cách đại sứ Google đó mở ra cho mình cơ hội tiếp xúc sâu và rộng với thế giới digital, cùng với các trải nghiệm bổ ích như tổ chức các buổi huấn luyện, hội thảo cách sử dụng công cụ Google Drive, tìm hiểu về truyền thông trên mạng xã hội, YouTube, Facebook,… Từ đó mà tình yêu đối với công nghệ và digital của mình lại càng sâu sắc.
Vào năm mình tốt nghiệp đại học, tức là 2014, cũng chính là thời điểm YouTube chính thức mở chương trình YouTube Monetization tại Việt Nam. Sau một thời gian ngắn thực tập ở công ty truyền thông trực tuyến Netlink với công việc quản lí các kênh YouTube của các trang báo điện tử, mình biết được có sự tồn tại của một mô hình mang tên YouTube MCN (Multi-Channel Network), mà thời điểm đó chưa hề có ở Việt Nam. Đây là dịch vụ của một bên thứ ba liên kết với nhiều kênh YouTube để tư vấn, hỗ trợ cho các kênh về các cách xây dựng nội dung, tối đa hoá lượng người xem, quản lý quyền kỹ thuật số, kiếm tiền hoặc bán hàng.
Chính sự phát hiện này đã khiến mình nảy lên ý tưởng khởi nghiệp với METUB Network.
* Có nghĩa là việc khởi nghiệp của Phượng đến hoàn toàn tự nhiên, “thiên thời - địa lợi - nhân hoà”, chứ không hề trải qua giai đoạn thai nghén, ấp ủ dài lâu?
Đúng thế, câu chuyện khởi nghiệp của mình thật sự đến rất tự nhiên. Lúc đó mình phát hiện ra một mô hình hữu ích rất tiềm năng mà thị trường còn thiếu, bản thân mình lại tâm huyết và có thể làm được, thế là lao vào làm.
Mình là kiểu người nếu cơ hội đến thì nhất định sẽ bắt lấy. Thành công thì quá tốt, thất bại thì sẽ cho bản thân nhiều bài học đáng giá, vậy thì tại sao lại bỏ qua những cơ hội tốt đến với mình vì thành công sẽ đến khi chúng ta chớp lấy cơ hội đúng thời điểm. Xác định dự án này liên quan nhiều đến giải trí, mình liền khăn gói vào thành phố Hồ Chí Minh “lập nghiệp”, bởi Hà Nội có lẽ chưa phải là thị trường màu mỡ nhất.
* Giai đoạn đầu tiên trong hành trình khởi nghiệp đó chắc hẳn đã có rất nhiều khó khăn đến với Phượng. Có người bạn đồng hành nào đã cùng Phượng vượt qua những thử thách đó không?
Để có thể đi những bước đầu tiên, mình thực sự rất cảm ơn anh Steven Nguyễn, CEO của FounderCapital (Nhà sáng lập của Netlink), đã hỗ trợ mình về nguồn tài chính ban đầu cũng như là người cố vấn, truyền cảm hứng cho mình bởi anh cũng là một nhà sáng lập trẻ.
Ngoài ra, thời điểm mới vào Sài Gòn, phải xây dựng đội ngũ từ con số không, người cộng sự đầu tiên của mình là một bạn cũng xuất thân từ chương trình Đại sứ sinh viên Google, đã đi cùng mình đến tận bây giờ. Cùng với đó là các thành viên đầu tiên đã có cùng niềm tin và đam mê để bắt đầu METUB Network.
Tinh thần của METUB Network xoay quanh hai giá trị: trân trọng sự sáng tạo và luôn mang đến giá trị thật cho khách hàng của mình.
Thách thức của CEO trẻ
* Thử sức với một mô hình hoàn toàn mới lạ tại Việt Nam đã khiến Phượng gặp những khó khăn ban đầu như thế nào?
Thời gian đầu do chưa xác định được hướng đi đúng nên mình thử và sai rất nhiều. Trước tiên, học tập theo mô hình này ở nước ngoài, mình bắt đầu tìm kiếm và thuyết phục hợp tác với các bạn YouTuber độc lập. Thời điểm đó METUB Network hoàn toàn chưa có tên tuổi gì trên thị trường nên bọn mình không thể kết nối được đến các bạn nghệ sĩ nổi tiếng. Do đó, đối tượng mình hướng đến là các bạn YouTuber đã có tên tuổi trên mạng xã hội nhưng chưa biết cách biến đam mê làm video, sáng tạo nội dung, chia sẻ câu chuyện trên YouTube này trở thành công việc chính thức có thể nuôi sống bản thân. Một trong những bạn YouTuber đầu tiên hợp tác với METUB Network là Lynk Lee, một ca sĩ underground hiện có gần 500.000 subscribers trên YouTube.
Tuy nhiên, vào thời điểm đó doanh thu từ những YouTuber cá nhân không nhiều, không đủ để nuôi sống công ty. Mình loay hoay tìm hướng đi khác.
Khi thực sự có những đồng doanh thu đầu tiên và nhìn thấy tiềm năng mô hình đang xây dựng là lúc mình kết nối được với một dạng đối tác mới: một công ty sản xuất băng đĩa truyền thống ngày xưa. Họ có một kho video ca nhạc chất lượng cao và độc quyền, hơn nữa nội dung ca nhạc hướng đến đối tượng hải ngoại với doanh thu YouTube CPM cao. Nhìn thấy tiềm năng này, mình quyết định sẽ phát triển song song hai nhóm đối tượng, vừa hỗ trợ các bạn sáng tạo nội dung cá nhân, vừa mang nội dung của những công ty kinh doanh nhạc chuông, nhạc chờ, băng đĩa, phòng thu… lên YouTube. Từ giai đoạn này METUB Network mới có được tăng trưởng rõ rệt và tạo dựng được tên tuổi, mở rộng phạm vi đối tác.
Hiện tại, METUB Network có 3 nhóm đối tượng chính: YouTubers, các bạn nghệ sĩ và các công ty media truyền thống. Tuy các công ty này chỉ chiếm khoảng 20% tổng số đối tác của mình nhưng lượng nội dung họ đóng góp lại chiếm một tỉ lệ rất cao.
* Được biết tháng 2/2017, METUB Network đã nhận được đầu tư từ WebTVAsia – công ty giải trí, sản xuất, phân phối nội dung truyền thông kỹ thuật số có trụ sở tại Malaysia và chi nhánh tại 9 nước trên toàn châu Á. Lần kêu gọi vốn đầu tiên này Phượng có gặp những khó khăn nào không?
Vì là lần gọi vốn đầu tiên nên mọi thứ đối với mình đều rất mới mẻ, mình phải tự tìm học, nghiên cứu từng thứ một, từ quy trình thủ tục cho đến việc những chỉ số nào cần đưa ra, thậm chí là cách trình bày slide gọi vốn như thế nào.
Tuy nhiên, rất may mắn là nhà đầu tư của mình là một công ty làm cùng lĩnh vực ở nước ngoài, nên họ rất hiểu hoạt động kinh doanh và mong muốn METUB Network sẽ là đại diện tại Việt Nam. WebTVAsia không những hỗ trợ về tài chính mà còn giúp đỡ METUB Network xây dựng chiến lược và quản lí nhân lực hiệu quả, đồng thời mang lại cơ hội đưa các bạn YouTuber Việt Nam giao lưu với các bạn nước ngoài, đưa các bạn YouTuber nước ngoài đến gặp gỡ và cùng làm các sản phẩm với các bạn Việt Nam.
* Là một CEO trẻ, làm thế nào để Phượng làm việc và quản lí đội ngũ nhân viên - có cả những người nhiều tuổi lẫn kinh nghiệm hơn mình?
Mình còn nhớ giai đoạn tuyển dụng ban đầu, hầu như đi phỏng vấn ứng viên nào mình đều trẻ hơn họ cả, hay gần đây khi METUB Network mở rộng lĩnh vực kinh doanh, mình phải tuyển dụng rất nhiều nhân sự cấp cao giàu kinh nghiệm của những công ty truyền thông khác. Mình tin rằng sự tương đồng về tư duy và đam mê được chia sẻ trong lúc tuyển dụng cũng như quá trình làm việc giữa mình và mọi người đã giúp việc quản trị hiệu quả hơn.
Xuất thân là sinh viên ngành Quản trị Kinh doanh, khi bước vào thương trường mình phải tự học thêm rất nhiều kiến thức về Sales, Marketing, công nghệ,… và khó khăn nhất là các lĩnh vực tài chính, kế toán, Creative vô cùng xa lạ và khó nuốt với mình. Nhưng dù không thích cũng phải học, phải biết để có thể quản lí và làm việc với nhân sự. Ngoài ra, sự tin tưởng và cùng tư duy giữa những cộng sự với nhau là rất quan trọng.
* Phượng có những triết lý kinh doanh và quản trị nào dành cho METUB Network không?
Tinh thần của METUB Network xoay quanh hai giá trị: trân trọng sự sáng tạo và luôn mang đến giá trị thật cho khách hàng của mình. Giá trị mà METUB Network đem lại cho thị trường cũng như cho đối tác phải luôn thật, không phải là những con số thống kê mập mờ mà là lượt xem thật, sự lan toả thật và thu nhập thật.
Về quản trị, phần lớn nhân sự của công ty đều là người trẻ và năng động nên mọi người đều ham học hỏi. Mình rất khuyến khích tinh thần tự học và cạnh tranh vui vẻ đó, như gần đây công ty có tổ chức lớp học tiếng Anh và tiếng Trung để hỗ trợ các bạn làm việc với các đối tác và thị trường nước ngoài.
Tầm nhìn và dự định tương lai
* Phượng nhìn nhận như thế nào về thị trường YouTube Việt Nam hiện tại?
Năm 2017 vừa rồi là một năm khó khăn đối với những người làm YouTube khi rất nhiều nhãn hàng quyết định rút quảng cáo khỏi YouTube, hàng loạt kênh YouTube Việt với hàng triệu người theo dõi bị tắt chức năng kiếm tiền. Những nội dung xấu tràn lan đã gây tác động tiêu cực đến hình ảnh và thiện cảm của người dùng về những nhà sáng tạo nội dung YouTube. Việt Nam lại là quốc gia nằm trong top các nước sản xuất nội dung xấu.
Như đã nói, METUB Network luôn chủ trương mang lại nhiều giá trị nhất cho những nhà sáng tạo nội dung và đưa những nội dung chất lượng đến khán giả. Bọn mình tự hào luôn cam kết với những giá trị cốt lõi đó và nói không với những nội dung xấu, không lành mạnh, dù nó có đem đến lợi nhuận nhiều bao nhiêu đi nữa.
Mình cũng rất vui vì gần đây YouTube đã có những động thái “dẹp loạn” để cải thiện hình ảnh và ủng hộ những nhà sáng tạo nội dung chất lượng. Bên cạnh những nội dung xấu, phản cảm, YouTube vẫn có nhiều nội dung hữu ích khác như giải trí, giáo dục, hướng dẫn nấu ăn, thời trang, make-up… là những nội dung mà METUB Network hướng đến hỗ trợ.
* Trước những thách thức từ thị trường đó, METUB Network sẽ có những hướng phát triển như thế nào?
Chỉ nên start-up khi có đủ ba yếu tố: tiềm lực tài chính đủ mạnh, sản phẩm có thị trường phát triển và có người đồng hành đi cùng mình.
Trong vòng 3 năm vừa rồi, METUB Network tập trung phát triển về mạng lưới YouTube Multi-Channel Network với những giải pháp tư vấn, hỗ trợ các bạn sáng tạo nội dung về bản quyền, tối ưu nguồn doanh thu, quảng bá sản phẩm… Với mong muốn xây dựng cộng đồng những nhà sáng tạo nội dung tại Việt Nam, METUB Network có thực hiện những chương trình kết nối, tạo điều kiện để các bạn YouTuber kết hợp với nhau, chẳng hạn như sự kết hợp của bạn HLV Fitness Hana Giang và Beauty Blogger Trinh Phạm trong loạt video về thời trang và sức khoẻ. Ngoài ra, với thế mạnh về mạng lưới đối tác lớn của mình, METUB Network mong muốn có thể kết nối các bạn YouTuber với các bạn nghệ sĩ để hỗ trợ nhau quảng bá các sản phẩm của mình.
Hiện tại, khoảng 50% nguồn lực METUB Network vẫn tập trung vào giá trị cốt lõi là hỗ trợ các bạn YouTuber phát triển nội dung, 30% vào media và phần còn lại là production.
Sắp tới, METUB Network sẽ mở thêm hướng phát triển mới để hỗ trợ tốt hơn cho các bạn sáng tạo nội dung. Đó là làm cầu nối giữa những bạn YouTuber là đối tác của METUB Network với các nhãn hàng có nhu cầu tìm kiếm Infuencers. Đây sẽ là giải pháp giúp các bạn YouTuber có thêm nguồn lực để phát triển nội dung của mình, đồng thời giúp các nhãn hàng truyền tải thông điệp đến khách hàng mục tiêu một cách tự nhiên.
Thời điểm này là lúc METUB Network phải nâng cao năng lực cạnh tranh như đầu tư nghiêm túc vào creative, planning, production và media. Đồng thời, METUB Network không giống các agency trên thị trường khác ở điểm bọn mình rất coi trọng tính sáng tạo của các bạn YouTuber, ngay cả khi làm việc với nhãn hãng, METUB Network vẫn khuyến khích các bạn tự do sáng tạo theo ý tưởng lớn, và cũng giúp thông điệp của sản phẩm được truyền tải hiệu quả hơn.
Với bản thân mình, giai đoạn chuyển hướng với những kiến thức hoàn toàn mới này sẽ gặp không ít thử thách và có lẽ sẽ là một hành trình rất thú vị để chinh phục.
* Bài học kinh nghiệm của Phượng sau một chặng đường khởi nghiệp khá thành công đến thời điểm này?
Kinh nghiệm của mình đó là hãy giữ quả đầu lạnh để sáng suốt phân tích và tư duy chiến lược. Cùng với đó là suy nghĩ tích cực, quyết tâm trước những khó khăn. Mình không cổ suý cho việc khởi nghiệp vô tội vạ, chỉ nên start-up khi có đủ ba yếu tố: tiềm lực tài chính đủ mạnh, sản phẩm có thị trường phát triển và có người đồng hành đi cùng mình.
* Cảm ơn Phượng về cuộc trò chuyện, chúc Phượng sức khoẻ và thành công!
“Under 30 Summit 2018 - The Future is Now” là diễn đàn dành cho thế hệ trẻ lần 3 do Forbes Vietnam tổ chức quy tụ các doanh nhân hàng đầu, những người thay đổi cuộc chơi và những bộ óc sáng tạo nhất của thế hệ trẻ để cùng chia sẻ những viễn cảnh về tương lai, những hoạch định và hành động của họ khi họ muốn chủ động trở thành người điều phối những thay đổi đó. Sự kiện diễn ra vào ngày 24/4/2018 tại GEM Center, chi tiết và đăng ký tại: https://goo.gl/zGyPV4.
Lương Vy
Brands Vietnam