Ngành sữa Việt Nam dần thay đổi vị thế

Các công ty sữa Việt Nam đang dần thay đổi vị thế từ phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu sang chủ động đầu tư, sản xuất sản phẩm mới để mở rộng thị trường nước ngoài.

Dòng sữa đặc trị (giúp cải thiện hệ tiêu hóa, chiều cao, cân nặng cho trẻ suy dinh dưỡng, thấp còi) tại thị trường Việt Nam do các hãng sữa đa quốc gia thống lĩnh từ nhiều năm qua, đến năm 2016, NutiFood bắt đầu thay đổi cục diện thị trường khi vươn lên nắm vị trí số 1 trong phân khúc này.

Delori đưa NutiFood vào Mỹ

Theo số liệu khảo sát Công ty TNHH Nielsen Việt Nam vừa công bố, năm 2017, GrowPlus+ là sản phẩm bán chạy nhất tại Việt Nam trong phân khúc các loại sữa đặc trị với thị phần 39,3%, dòng sữa bột pha sẵn GrowPlus đứng đầu về thị phần với 37,4%. Đây cũng là năm thứ hai liên tiếp GrowPlus+ của NutiFood đứng ở vị trí này.

Tuy nhiên, bước ngoặt quan trọng với NutiFood là việc ký hợp đồng xuất khẩu sữa bột pha sẵn dành cho trẻ em biếng ăn Pedia Plus sang thị trường Hoa Kỳ với đối tác Delori. Tại lễ ký kết mới đây, ông Jaime Brown - Chủ tịch Delori cho biết, sẽ phân phối dòng sữa bột pha sẵn dành cho trẻ biếng ăn PediaPlus (sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ biếng ăn) của NutiFood vào 300 siêu thị tại California. Trong vòng 2 năm tới, Delori sẽ đưa sản phẩm này vào hệ thống bán lẻ Walmart, Costco, Krogers.

Để vào thị trường Mỹ, NutiFood buộc phải đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA). Nhà máy NutiFood được tổ chức độc lập Michelson Laboratories (Mỹ) kiểm nghiệm và chứng nhận tiêu chuẩn FDA.

Ông Trần Thanh Hải - Chủ tịch HĐQT Nutifood chia sẻ: "Để có được hợp đồng này, chúng tôi mất hơn 2 năm đàm phán với Delori và làm việc với FDA nhằm xác định NutiFood đáp ứng đầy đủ các tiêu chí khắt khe để nhận được "visa" đưa sản phẩm vào Mỹ”.

Ông Jaime cho biết: "Delori chọn dòng sản phẩm đầu tiên là PediaPlus với hơn một năm kiểm nghiệm tại Mỹ để đánh giá có phù hợp tiêu chuẩn FDA hay không; khảo sát sự chấp nhận của các nhà bán lẻ và ghi nhận phản hồi từ người tiêu dùng sau khi họ dùng thử sản phẩm. Thị trường sữa ở Mỹ rất lớn và có nhiều phân khúc, nhưng chúng tôi tự tin cạnh tranh, trước mắt Delori chọn sản phẩm hướng về người trẻ là cơ hội lớn trong phân khúc chúng tôi quan tâm".

Các loại sữa của NutiFood đang xuất sang các thị trường Đông Nam Á và Trung Quốc, nhưng theo ông Hải, quy mô còn khiêm tốn. Với việc đưa sữa sang thị trường Hoa Kỳ, kỳ vọng doanh số xuất khẩu năm đầu tiên vào Mỹ khoảng 20 triệu USD và năm thứ 5 là 100 triệu USD, tương đương khoảng 5% tổng doanh thu của NutiFood. Trong 3 năm tới, NutiFood sẽ xây nhà máy tại Mỹ để cung cấp sữa tươi cho thị trường này.

Theo số liệu của Hiệp hội Sữa Việt Nam, năm 2017, toàn ngành ước đạt doanh thu hơn 100.000 tỷ đồng (tăng 10,5% so với 2016), kim ngạch nhập khẩu sữa và các sản phẩm sữa 868 triệu USD và kim ngạch xuất khẩu trên 300 triệu USD. Ước tính mức tiêu thụ sữa bình quân trên mỗi người dân hiện nay là 26 lít/năm. Theo kế hoạch đến 2025, Việt Nam sản xuất được 3,4 tỷ lít sữa và nâng mức tiêu thụ lên 34 lít sữa/người/năm.

Theo bà Vũ Kim Hạnh - Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao, NutiFood là doanh nghiệp thuần Việt, ngay từ đầu đã chọn hướng nghiên cứu, sản xuất sữa dinh dưỡng cung cấp cho người dân trong nước. Từ một doanh nghiệp bắt đầu với vai trò nghiên cứu, NutiFood bền bỉ ở thị trường sữa vốn khắc nghiệt và vươn lên cạnh tranh sòng phẳng với các doanh nghiệp nước ngoài.

Mở rộng đầu tư

Để giảm phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu và cạnh tranh với các công ty trong nước và các tập đoàn toàn cầu tại Việt Nam, những năm gần đây, Vinamilk chú trọng phát triển trang trại bò sữa để chủ động nguồn nguyên liệu sữa tươi. Năm 2016, Vinamilk ra mắt thương hiệu tại Myanmar và Thái Lan, khánh thành nhà máy sữa Angkormilk tại Campuchia trong chiến lược mở rộng thị trường ASEAN.

Vinamilk cũng hoàn tất thâu tóm Driftwood của Mỹ để đưa 2 sản phẩm là sữa đặc và creamer đặc ra thị trường mang thương hiệu Driftwood, liên kết với Miraka sản xuất sữa tại New Zealand và thành lập Công ty Vinamilk Europe tại Ba Lan.

Hiện tại, các thị trường truyền thống của Vinamilk chủ yếu ở khu vực Trung Đông và ASEAN, Công ty đang tiếp tục khai phá thị trường châu Phi và tham vọng vào được các thị trường đòi hỏi chất lượng cao như Nhật Bản và Canada.

Việc xuất các loại sữa sang thị trường Trung Quốc rất tiềm năng nhưng gặp rào cản do Việt Nam và Trung Quốc chưa có hiệp định trao đổi thương mại về sữa. Trung Quốc sẽ là thị trường lớn đưa doanh thu xuất khẩu của Vinamilk lên quy mô lớn hơn nhiều so với hiện nay.

Tại roadshow giới thiệu cơ hội bán vốn nhà nước trong doanh nghiệp mới đây, bà Mai Kiều Liên - Tổng giám đốc Vinamilk thừa nhận, ngành sữa Việt Nam đang trong tình trạng thiếu cung nguồn nguyên liệu bởi nguyên liệu trong nước mới chỉ đáp ứng 30%. Với chiến lược phát triển trang trại hiện nay, trong 5 năm tới, nguồn cung sữa tươi nguyên liệu của Vinamilk dự kiến đáp ứng được 40% nhu cầu của Công ty.

"Chiến lược phát triển giai đoạn 2017 - 2021 của Vinamilk là trở thành công ty sữa lớn nhất ASEAN bằng cách đầu tư vào các nước khu vực ASEAN và thông qua M&A tiếp tục tìm kiếm cơ hội tại Mỹ, Úc và New Zealand", bà Liên cho biết.

Theo đó tổng doanh thu năm 2021 của Vinamilk dự kiến là 3,52 tỷ USD (khoảng 80.000 tỷ đồng), doanh thu từ xuất khẩu chiếm 25%, tương đương 836 triệu USD (khoảng 19.000 tỷ đồng). Vinamilk cho biết đang đa dạng việc xúc tiến thương mại để tiếp cận thị trường nước ngoài mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Theo ông Trần Quang Trung - Chủ tịch Hiệp hội Sữa Việt Nam, ngành sữa những năm qua tăng trưởng nhanh với trung bình 15 - 17%/năm và đang từng bước phát triển theo hướng hiện đại và bền vững. Để cạnh tranh, các công ty ngành sữa đã chú trọng khâu nghiên cứu, chế biến và đồng bộ từ sản xuất nguyên liệu đến thành phẩm thay cho giai đoạn phụ thuộc vào nhập khẩu và phân phối.

Tuyết Ân
Nguồn Doanh Nhân Sài Gòn