Đại gia JD.com vừa bơm tiền đầu tư vào Tiki.vn là ai?

Từ một cửa hàng bán thiết bị lưu trữ nhỏ, công ty vừa trở thành một trong những cổ đông lớn nhất của Tiki.vn đã vươn lên vị trí số hai về kinh doanh trực tuyến B2C ở Trung Quốc và lọt top Global Fortune 500 như thế nào?

Đặt trụ sở tại Bắc Kinh và niêm yết trên sàn chứng khoán NASDAQ (New York), tại quê nhà Trung Quốc thì JD.com là ông lớn số hai trong lĩnh vực thương mại điện tử, chỉ sau Alibaba. Hãng này cung cấp nhiều loại sản phẩm đa dạng trên nền tảng thương mại điện tử, từ mỹ phẩm tới thực phẩm tươi sống. Với doanh thu 28,9 tỉ USD, JD.com là công ty internet duy nhất ở Trung Quốc lọt vào top Fortune Global 500 vào năm 2016 trong lĩnh vực buôn bán trực tuyến.

Từ một cửa hàng thiết bị quang-từ nhỏ với tên Jingdong (Kinh Đông), JD.com đã đi đến thành công hôm nay như thế nào? Mời bạn đọc theo dõi bài viết dưới đây được tổng hợp từ Reuters, Wikipedia và các nguồn khác.

Những chặng đường phát triển

Tháng 6 năm 1988, Liu Qiangdong (Lưu Cường Đông, còn gọi là Richard Liu) thành lập công ty thương mại Jingdong Century chuyên bán thiết bị lưu trữ máy tính ở Bắc Kinh.

Tháng 1 năm 2004, website B2C (doanh nghiệp tới khách hàng) của Jingdong được xuất bản trực tuyến tại jdlaser.com.

Trong hai năm 2006, 2007, Jingdong mở thêm các chi nhánh tại Thượng Hải và Quảng Châu và đến tháng 6 năm 2007 bắt đầu dùng tên miền 360buy.com. Tên công ty cũng được đổi thành Jingdong Mall.

Từ tháng 12 năm 2010, Jingdong bổ sung thêm các sản phẩm sách, CD, DVD, ebook vào cửa hàng trực tuyến 360buy.com.

Tháng 3 năm 2013, Jingdong đổi sang tên miền JD.com như hiện nay (JD là viết tắt của Jingdong).

Tháng 3 năm 2014, JD.com được Tencent (công ty đầu tư lớn nhất thế giới cũng đến từ Trung Quốc) mua lại 15% cổ phần và nhận chuyển giao từ Tencent các bộ phận kinh doanh thương mại điện tử PaiPai, QQ Wanggou, cổ phần của Yixun. JD.com trở thành một đối trọng đáng kể với Alibaba của tỉ phú Jack Ma.

Ngày 22 tháng 5 năm 2014, JD.com thực hiện IPO (chào bán cổ phiếu lần đầu) ở Mỹ, đưa tài sản ròng của nhà sáng lập kiêm CEO Lưu Cường Đông lên 6,1 tỉ USD.

Tháng 6 năm 2016, JD.com bỏ ra 5% cổ phần (trị giá 1,5 tỉ USD) mua lại đơn vị kinh doanh thương mại điện tử tại Trung Quốc của Walmart.

Hiện nay, xét về khối lượng giao dịch và doanh thu, JD.com là một trong hai nhà bán lẻ trực tuyến B2C lớn nhất Trung Quốc, chỉ xếp sau Alibaba. Lượng người dùng tích cực của JD.com tính đến tháng 9 năm 2017 là 266,3 triệu.

Đối thủ chính của JD.com tại Trung Quốc là sàn giao dịch B2C Tmall của Alibaba. Theo China Scoop, JD.com là một trong những nền tảng trực tuyến lớn nhất về mặt sản phẩm. Số lượng sản phẩm mà website này cung cấp đã tăng từ 1,5 triệu đơn vị lưu trữ trong kho (SKU) vào cuối năm 2011 lên đến 40,2 triệu SKU vào tháng 3 năm 2014.

Áp dụng công nghệ giao hàng tiên tiến nhất thế giới

Năm 2007, JD.com thực hiện một quyết định chiến lược là xây dựng và vận hành mạng lưới chuỗi cung ứng toàn quốc của chính mình. Mạng lưới này giúp JD.com trực tiếp thực hiện các đơn hàng trực tuyến cho khách hàng. Tỉ lệ đặt mua trực tuyến được giao hàng trong ngày hoặc trong vòng 24h của JD.com là trên 70%.

Kể từ tháng 3 năm 2014, JD.com cung cấp dịch vụ giao hàng trong ngày tại 43 thành phố và giao hàng ngày kế tiếp tại 256 thành phố trên khắp Trung Quốc.

Hiện nay, theo Reuters, chuỗi cung ứng của JD.com có 210 nhà kho với tổng diện tích sàn khoảng 4 triệu m², gần 5.400 trạm giao hàng và lấy hàng tại 2.400 hạt và quận khắp Trung Quốc. Từ tháng 6/2016, JD.com còn dùng cả xe tự lái để giao hàng tại 4 thành phố lớn: Bắc Kinh, Sơn Tây, Giang Tô, Tứ Xuyên.

Theo Wikipedia, JD.​com là công ty hàng đầu thế giới về giao hàng bằng trí tuệ nhân tạo và công nghệ cao. Hệ thống năng lực, cơ sở hạ tầng, xe tự lái của JD.com vào loại lớn nhất thế giới. Gần đây, JD.com đã bắt đầu thử nghiệm dịch vụ giao hàng robot và xây dựng các sân bay xe tự lái, cũng như giao hàng không người lái bằng xe tải tự hành đầu tiên.

Tạo dựng uy tín để thành công

JD.com cung cấp trực tuyến nhiều chủng loại sản phẩm, từ mỹ phẩm tới thực phẩm tươi sống, vải vóc và quần áo, đồ mẹ và bé, đồ dùng gia đình… JD.com có 3 chi nhánh gồm các công ty công nghệ, logistics và công ty quốc tế JD.com ở Hong Kong. Tại Trung Quốc, JD.com cạnh tranh với Alibaba (Tmall), Amazon Trung Quốc, Suning Appliance, Gome Electrical Appliances. Thị phần của JD.com mạnh nhất ở phía Bắc Trung Quốc và Bắc Kinh.

JD.com thử nghiệm xe tải tự hành với các quan chức địa phương.

Clip xe tự lái của JD.com giao hàng đến những vùng nông thôn ở Trung Quốc trong lễ hội Singles Day 2017, một chương trình bán hàng thường niên của công ty.

Thống kê thị phần thương mại điện tử B2C năm 2016 cho thấy, Tmall của Alibaba đứng đầu, chiếm 56,65%, JD.com thứ hai, chiếm 24,7%, còn lại là các tên tuổi khác chỉ trên dưới 1%.

Theo ý kiến của một độc giả trên quora.com, cách đây vài năm thì Taobao (trang web mua sắm trực tuyến C2C-khách hàng mua bán hàng hóa với nhau) là nhà bán lẻ thống trị, nhưng hiện nay JD.com trở nên rất phổ biến tại Trung Quốc. Đó là nhờ khả năng giao hàng hiệu quả và độ tin cậy của sản phẩm. Các mặt hàng của JD hầu hết đều là hàng thật, trong khi đó Taobao chỉ là một thị trường của nhiều nhà bán hàng trao đổi với nhau, việc quản lý và kiểm soát tính xác thực của vô số hàng hóa được bán trên đây là rất khó.

Chọn JD là tên tuổi đầu tiên để mua hàng so với các nhà bán lẻ khác đã trở thành thói quen của độc giả này. JD mạnh và đã thành công trong việc củng cố sự ưu tiên và thói quen của người tiêu dùng.

Theo các độc giả khác trên quora.com, có nhiều lý do để JD.com trở nên cực kỳ phổ biến tại Trung Quốc, đặc biệt là về hàng điện tử và thực phẩm tươi sống. Trong đó 4 lý do đáng chú ý nhất là:

- Ứng dụng JD đã được cài đặt sẵn trên nhiều smartphone nội địa Trung Quốc.

- JD.com nổi tiếng về thời gian giao hàng nhanh, giá cả cạnh tranh và sản phẩm đa dạng. Thời gian giao hàng trực tuyến của JD là nhanh nhất Trung Quốc. Khi khách hàng cần một cái đồ khui hộp cho bữa tối, giày mới cho một cuộc hẹn bất ngờ hay một laptop thay thế, họ luôn có thể vào trực tiếp JD để tìm một mức giá vừa phải và được giao hàng cùng ngày cho hầu hết sản phẩm đặt mua trước 11h sáng.

Thị phần mua sắm trực tuyến B2C của Trung Quốc năm 2016. Nguồn: iResearch Global.

- Uy tín của JD về việc giảm thiểu đồ giả được bán trên website có phần mạnh hơn Alibaba. Mạng lưới chuỗi cung ứng của riêng mình giúp JD kiểm soát tồn kho tốt hơn. Trong khi đó, việc kiểm soát tồn kho của Alibaba không tốt bằng vì công ty này dùng dịch vụ logistics của bên thứ ba.

- JD liên kết với mạng xã hội nổi tiếng WeChat của Trung Quốc để khách hàng có thể truy cập hàng hóa niêm yết tại JD.com qua giao diện WeChat. Các số liệu cho thấy JD.com chiếm 32% doanh thu thương mại điện tử được xử lý qua WeChat.

Lọt top 500 công ty mạnh nhất thế giới

Năm 2016, với doanh thu 28,8 tỉ USD, JD.com tự hào được xếp hạng 366 trong danh sách 500 công ty có doanh thu cao nhất thế giới của tạp chí Fortune (Fortune Global 500). JD.com là công ty internet duy nhất của Trung Quốc lọt vào danh sách này trong lĩnh vực dịch vụ internet và bán lẻ, qua mặt cả những người khổng lồ Alibaba và Tencent (tới năm sau mới được xếp hạng). Các công ty còn lại của Trung Quốc lọt vào top đều là những doanh nghiệp sản xuất, viễn thông, điện tử.

Năm 2017, doanh thu 39,2 tỉ USD giúp JD.com tiếp tục có tên trong Fortune Global 500 lần thứ hai với thứ hạng 271.

Steve Trần
Nguồn VnReview