Chuyện không chỉ của Yahoo!
Tuyên bố đóng cửa blog tại Việt Nam của Yahoo! khiến nhiều người đặt câu hỏi: phải chăng các mạng xã hội nhỏ sẽ không còn đất sống?
Những công dân cuối cùng của Yahoo!Blog đang cố gắng dọn dữ liệu cá nhân đã từng chia sẻ trên trang mạng xã hội này sang một “ngôi nhà mới”. Có lẽ, ít ai trong số họ mong muốn chuyện này xảy ra, bởi việc “chuyển nhà” cũng gây ra không ít phiền toái. Nhưng nếu với người dùng, việc Yahoo!Blog đóng cửa tại Việt Nam chỉ là đổi sang một ngôi nhà mới với một chút bất tiện nho nhỏ thì những người làm về mạng xã hội lại tỏ ra hết sức lo lắng. Bởi lẽ theo chính Yahoo!, Yahoo!Blog bị đóng cửa là do dịch vụ này không mang lại nhiều giá trị cho người dùng.
Facebook được lợi từ việc 360 blog đóng cửa
Đây không phải là lần đầu tiên Yahoo! tuyên bố đóng cửa dịch vụ này tại Việt Nam. 4 năm trước, Yahoo! đã đóng cửa mạng xã hội 360 blog. Vào thời điểm đó, hầu hết những người sử dụng dịch vụ này đều cảm thấy hoang mang và tiếc nuối, bởi đây gần như là trang chia sẻ duy nhất được cộng đồng mạng sử dụng như một ngôi nhà chung. Việc mất đi một nơi chia sẻ quen thuộc buộc người dùng phải tìm cho mình một ngôi nhà mới. Đúng vào thời điểm đó, Facebook xuất hiện và dưới tác động của thông tin toàn cầu, mạng xã hội này đã làm thay đổi hoàn toàn thói quen chia sẻ của người dùng. Từ những câu chuyện dài, những dòng tâm sự thầm kín trên Yahoo!, người ta bắt đầu chuyển sang những “note” ngắn gọn trả lời cho câu hỏi “Bạn đang nghĩ gì?” trên Facebook. Giới chuyên gia cho rằng, nếu vào thời điểm đó Yahoo! không đóng cửa 360 blog thì có lẽ Facebook chưa thể phát triển nhanh đến thế. Hay nói cách khác, Facebook đã được hưởng lợi từ việc Yahoo! 360 blog đóng cửa!
Cơ hội có đến thêm lần nữa?
Liệu lịch sử có lặp lại, khi Yahoo! một lần nữa đóng cửa dịch vụ blog ở Việt Nam sau 6 tháng trở lại hoạt động? Câu trả lời được những người trong ngành đưa ra: “Sẽ là rất khó”. Bởi tại Việt Nam, khi nói về mạng xã hội hiện nay, đa phần người dùng sẽ trả lời là “Facebook”, giống như người Sài Gòn vẫn hay dùng từ “Honda” để chỉ về xe máy. Thậm chí những người trong ngành còn khuyến cáo các bạn trẻ, chớ dại lao vào mạng xã hội để khởi nghiệp bởi ở đó cái bóng Facebook đã gần như bao phủ toàn bộ thị truờng. Thêm vào đó, công cuộc đầu tư để phát triển một mạng xã hội tốn kém không ít thời gian, tiền của và nhân lực, nhưng khả năng thu hồi vốn là rất khó khăn. VTC đã đầu tư khoảng 150 tỷ đồng cho mạng xã hội Go.vn, nhưng đến nay kết quả thu về vẫn không như mong đợi. Nivi.vn bắt đầu xây dựng hơn 1 năm với khoảng 10 người làm việc và số vốn bỏ ra không nhỏ, nhưng vẫn đang ở giai đoạn thử nghiệm và phải một thời gian nữa mới có thể ra mắt cộng đồng mạng chính thức.
Nói như vậy không có nghĩa là con đường phát triển của các mạng xã hội nhỏ tại Việt Nam đã hoàn toàn bị chặn. Ngay sau khi Yahoo!Blog tuyên bố khai tử, VNG đã nhanh chóng ra mắt phần mềm cho phép người dùng dịch vụ của Yahoo! chuyển toàn bộ dữ liệu của mình sang Zing Me. Cả VNG và Yahoo! không đưa ra một thông báo chính thức nào, nhưng thông tin từ một số người trong ngành cho biết, 2 đơn vị này đã đạt được thỏa thuận để Zing Me tiếp quản toàn bộ người dùng của Yahoo! Dẫu sự thật có là thế nào thì ít ra Yahoo! đã không bỏ rơi khách hàng – một điều mà không phải doanh nghiệp nào cũng có thể làm được khi quyết định đóng cửa một dịch vụ đã không mang lại nhiều lợi ích cho họ.
Về phía Zing Me, việc đơn vị này có thêm được lượng người dùng từ Yahoo! sẽ khẳng định thêm được vị thế là một trong những mạng xã hội Việt được sử dụng nhiều nhất đến thời điểm này. Chia sẻ lý do vẫn tiếp tục phát triển dịch vụ blog trong khi ông lớn Yahoo! không đạt được hiệu quả như mong muốn, đại diện VNG cho biết, viết blog là một sở thích của người Việt Nam. Trên thực tế, số lượng blogger phát triển khá nhanh tại Zing Me với 2 triệu blogger và 500.000 bài viết mỗi tháng, trong đó độ tuổi sử dụng dịch vụ này phần lớn từ 18-25 (chiếm khoảng 42%). Để đẩy mạnh cộng đồng blogger, Zing đã không ngừng cải tiến các tính năng của blog như phát triển dịch vụ này trở thành sản phẩm riêng mang tên Zing Blog. Phía VNG khẳng định sẽ tiếp tục đẩy mạnh đầu tư cho sản phẩm này trong thời gian tới. Và như vậy cuộc đua tìm lại vị thế của các mạng xã hội tại Việt Nam vẫn còn tiếp tục nóng trong năm nay.
Nhỏ hơn, gắn bó hơn
Ngoài Zing, nhiều đơn vị khác cũng nhanh chóng khai thác những lợi thế của thị trường ngách để phát triển những mạng xã hội nhỏ. PassedOn là một ví dụ điển hình. Trái ngược với Facebook – nơi người dùng mở rộng mối quan hệ và chia sẻ mọi thứ mình thích với bạn bè, PassedOn chính là nơi giúp họ chiêm nghiệm và lắng đọng những giây phút thật sự giá trị nhất trong cuộc sống với một số ít người thân yêu nhất của chính mình. Đây là mạng xã hội cho phép người dùng chia sẻ những tâm tư, tình cảm, hình ảnh mang tính chất cá nhân và được bảo mật cao. Liệu PassedOn có thành công và cạnh tranh được với những ông lớn như Facebook? Câu trả lời vẫn còn nằm ở tương lai, nhưng người đại diện của PassedOn tỏ ra hết sức tin tưởng và cho rằng: “Sự bành trướng của Facebook đã tạo ra một đế chế gồm các vấn đề liên quan đến quyền riêng tư, xóa mờ sự ngăn cách giữa cuộc sống cá nhân và cuộc sống trên mạng. Thế giới mạng đang ngày càng làm mờ nhạt và mất đi mối liên hệ, tiếp xúc trực tiếp giữa con người với con người. Do đó, số lượng bạn bè gia tăng trên Facebook không đồng nghĩa với việc bạn có thêm những người bạn thực sự ngoài đời”.
Và hướng đi của PassedOn là tập trung vào việc chia sẻ những cảm xúc thật, vừa đảm bảo quyền riêng tư và bảo mật cao. Theo PassedOne, chỉ trong vòng 1 tháng ra mắt xuất phát từ Việt Nam, mạng xã hội này đã chinh phục được một lượng lớn thành viên trên khắp 68 quốc gia. Dù được sự đón nhận rất tích cực, nhưng người đứng đầu của PassedOn vẫn tỏ ra hết sức thận trọng khi cho rằng chặng đường trước mắt vẫn còn rất nhiều thách thức. Dẫu kết quả có là thế nào, thì nỗ lực để thay đổi và phát triển vẫn là điều hết sức đáng trân trọng. Và, biết đâu, việc Yahoo!Blog khai tử tại Việt Nam lại chẳng mở ra thêm nhiều cơ hội mới cho những người ở lại?!