Thị trường bán lẻ: Liên kết hay là… “chết”!
Do ảnh hưởng bởi khó khăn chung của nền kinh tế, thị trường bán lẻ Việt Nam (VN) đang mất dần sức hấp dẫn. Ngành bán lẻ VN đã tụt hạng lần thứ ba liên tiếp, rơi từ vị trí số 1 của năm 2008 xuống vị trí thứ 32 năm 2012 trong bảng xếp hạng Chỉ số thường niên về thị trường bán lẻ toàn cầu do Công ty tư vấn A.T.Kearney thực hiện. Hệ thống phân phối yếu kém, giá mặt bằng đắt đỏ được xem là những yếu tố khiến thị trường bán lẻ VN mất điểm.
Theo bà Nguyễn Nữ Tuyết Hồng - Giám đốc bộ phận Nghiên cứu định lượng Công ty Nielsen VN, kết quả khảo sát mới đây cho thấy chỉ số niềm tin của người tiêu dùng (NTD) VN liên tục giảm trong ba quý đầu năm 2012 và đây là mức chỉ số niềm tin thấp nhất kể từ năm 2009 đến nay. “Tình hình kinh tế khó khăn đã ảnh hưởng lên niềm tin của NTD, hầu hết NTD thắt chặt chi tiêu và thay đổi thói quen mua sắm; thận trọng, cân nhắc kỹ các khoản chi tiêu không cần thiết. Hơn 50% NTD trì hoãn việc đổi sang sản phẩm mới và có xu hướng chọn hàng tiêu dùng giá bình dân, chỉ chọn mua hàng đắt tiền khi sản phẩm tích hợp giá trị gia tăng. Doanh nghiệp (DN) phải tăng giá trị cộng thêm mới mong kích thích NTD mua sắm”, bà Hồng nói.
Thực tế, sức mua từ đầu năm đến nay ở các ngành hàng tiêu dùng, đặc biệt là ngành điện máy, điện tử giảm sút mạnh. Một số đơn vị bán lẻ cho biết, sức mua trong hai tháng 10, 11/2012 giảm từ 15 - 50% so với những tháng trước đó, trong khi mọi năm, đây là thời điểm sức mua bắt đầu khởi sắc vì cận Tết. Ông Lê Phạm Anh Thy - Giám đốc marketing Công ty CP thương mại Nguyễn Kim cho biết, so với cùng kỳ năm ngoái, sức mua hiện giảm từ 5 - 15%, kỳ vọng từ tháng 12 đến Tết, lượng khách mua sắm sẽ tăng cao.
Ông Huỳnh Phước Cường - Giám đốc dịch vụ các nhà bán lẻ GfK VN nhận định: “Thị trường VN không khả quan, không có chuyển biến tích cực. Hầu hết các ngành bán lẻ đều tăng trưởng thấp”.
Các nhà sản xuất, nhà bán lẻ kỳ vọng thị trường sẽ khởi sắc hơn vào những tháng cuối năm, khi NTD mua sắm Tết. Nhưng, để kích cầu tiêu dùng, các đơn vị bán lẻ phải liên kết để mang lại ưu đãi nhiều hơn cho NTD. Đánh giá sức mua ở các ngành hàng sẽ tăng mạnh vào tháng cận Tết Quý Tỵ 2013, đại diện các tập đoàn điện tử hàng đầu như Sony VN, Samsung VN, Intel VN… đã có những động thái hợp tác với các nhà bán lẻ điện máy, điện tử, cam kết tăng giá trị cộng thêm, tăng ưu đãi cho NTD bằng cách giảm giá trực tiếp trên sản phẩm để kích sức mua. Ông Tomoyuki Haba - Giám đốc kinh doanh Sony VN, khẳng định: “Ngoài sản phẩm công nghệ mới tích hợp nhiều tính năng thì chính sách giá hợp lý là yếu tố quyết định để thu hút NTD mua sắm trong tình hình kinh tế khó khăn hiện nay. Để làm được điều này, cần có sự liên kết, hợp tác giữa nhà sản xuất và nhà bán lẻ”. Ngoài ra, các trung tâm điện máy còn liên kết với các ngân hàng, công ty tài chính đưa ra các gói mua hàng trả góp không lãi suất hoặc lãi suất cực kỳ ưu đãi.
Ngày hội Tung hàng Tết 2013 vào chiều 4/12 - Ảnh: Phùng Huy
Ở ngành hàng thực phẩm tiêu dùng thiết yếu, đến thời điểm này các DN đã sẵn sàng nguồn hàng, liên kết nhau để bán hàng vào cao điểm mua sắm Tết. Đại diện các công ty Bidrico, Vinamit, Bibica, Sài Gòn Food… cho biết, lượng hàng hóa chuẩn bị Tết tăng từ 10 – 40% so với ngày thường và dự trữ sẵn nguyên liệu, nếu sức mua tăng sẽ tăng sản xuất. Bà Lê Thị Thanh Lâm – Phó TGĐ Sài Gòn Food cho rằng, sức mua thời gian qua quá giảm sút nên khó có thể dự đoán được mức tiêu thụ mùa Tết năm nay, nhưng để đảm bảo cung cấp đầy đủ hàng hóa phục vụ thị trường Tết, không bị thiếu hàng, Công ty đã có kế hoạch dự phòng cho tồn kho nguyên liệu, bán thành phẩm khoảng 200 tấn.
Bà Lê Ngọc Đào – Phó Giám đốc Sở Công thương TP.HCM, cho biết: “Tổng lượng hàng hóa các DN chuẩn bị cung ứng Tết tăng khoảng 60% so với lượng hàng hóa phục vụ Tết năm ngoái. Đặc biệt, hầu hết các DN đều cam kết không tăng giá và khuyến mãi, giảm giá cho NTD mua sắm Tết”. Nhiều đơn vị giảm chi phí bao bì để kéo giá thành sản phẩm xuống. Ngoài các kênh bán hàng truyền thống, các đơn vị còn đẩy mạnh liên kết bán hàng qua kênh HTV Co.op để thuận tiện cho NTD, giao hàng tận nơi để giảm chi phí đi lại cho khách hàng, tránh tình trạng chờ đợi mua sắm cuối năm.
Ngoài ra, để tạo cơ hội cho các đơn vị kinh doanh liên kết, hợp tác bán hàng cuối năm, Sở Công thương TP.HCM phối hợp Hội DN Hàng Việt Nam chất lượng cao (DN HVNCLC) đã tổ chức Ngày hội Tung hàng Tết 2013 vào chiều 4/12 với sự tham gia của hơn 1.000 DN, nhà phân phối, đại lý, cửa hàng kinh doanh, tiểu thương tại các chợ, đại diện các bộ phận thu mua, công đoàn các DN… trên địa bàn TP.HCM. Bà Vũ Kim Hạnh - Chủ tịch Hội DN HVNCLC cho biết, chương trình này là dịp để kết nối nhà sản xuất với nhà phân phối, hệ thống bán lẻ trong việc đẩy mạnh tiêu thụ hàng Việt có chất lượng trong mùa Tết.